Konut kullanıcısı ve ekipman ilişkisinin sosyomekansal açıdan irdelenmesi
Sociospatial analysis of the relationship between the user and equipment in houses
- Tez No: 126872
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALPER ÜNLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bina Bilgisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Günümüzde tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de yaşanan teknolojik ve toplumsal gelişmeler, yaşam biçimini özellikle de evsel yaşamı büyük ölçüde etkilemektedir. Teknolojik buluşların ve gelişmelerin üretim ve tüketimdeki yaklaşımları değiştirmesi, gelir seviyesindeki artış, kadınların da çalışma hayatına atılmasıyla birlikte değişen yaşam biçimleri ve tüketim kalıplan konutta konfora yönelik ve işgücünden tasarruf sağlayan ekipmanlara yapılan harcamanın artmasına neden olmaktadır. Bu noktada, konut daha fazla sayıda ekipmanla donatılmaya başlanmış, bu ekipmanların yeraldığı mekanların tasarımı da önem kazanmıştır. Tezin girişi olan Birinci Bölüm'de çalışmanın konusu, amacı ve ortaya koyduğu hipotez anlatılmaktadır. İkinci bölümde ekipmanın mekan içinde yerleşiminin bir düzen içinde gerçekleştiğinden yola çıkarak ekipman sisteminin varlığı vurgulanmıştır. Ekipmanın teknik işlevinin yanında sembolik işlevlere de sahip olduğu açıklanmış ve bu noktada sosyo-kültürel açıdan bireysel ve grupsal kimliği ifade eden bir dil olarak incelenebileceği belirtilmiştir. Kullanıcıların ait oldukları grupların sosyo-kültürel özelliklerinin bireyin yaşam biçimi, değer yargılan, ihtiyaçları üzerindeki etkisinin kullanıcıların ekipman sistemlerini belirlediği ifade edilmiştir. Üçüncü Bölüm'de, önemli toplumsal değişim süreçlerinde ekipmanın geçirdiği dönüşümler ve konut mekanları üzerine etkileri incelenmiştir. Bu dönüşümler ekipmanın teknolojik gelişimine, kentsel altyapı donatılarındaki gelişmeye, toplumların ekonomik, kültürel ve sosyal gelişimlerine bağlı olarak üç dönemde ele alınmıştır. Bu dönemler konutta,. 1 850'lerden 1 945 'lere kadar mekanizasyon,. 1945'lerden 1980'lere kadar otomasyon ve. 1980'lerden günümüze enformasyon biçiminde görülmüştür. Dördüncü Bölüm'de ise Üçüncü Bölüm'de ekipmanda görülen sosyal ve kültürel değişime bağlı gelişimler tüketim bağlamında detaylandırılmıştır. Bu bölümde bireylerin tüketim alışkanlıklarının, cinsiyet rollerinin, kültürel yapılarının ve sosyal statülerinin tüketim harcamalarına ve ekipman sahipliliğine olan etkisi incelenmiş, bu konuda yapılan çalışmaların dünyada ve Türkiye'deki örnekleri ele alınmıştır. Bireylerin ve sosyo-ekonomik grupların sahip oldukları ekipman kompozisyonlarının ve niceliksel değerlerinin eğitim, gelir durumu, meslek gibi sosyal statü göstergesi olarak incelenebileceği ortaya konmuştur. XIIBeşinci bölümde ise önceki bölümlerde ortaya konan kavramsal çerçevenin sosyal, kültürel ve ekonomik açıdan farklılık gösteren iki grup arasında ekipman sahipliliği, kullanım sıklığı, tüketim hızı, konut içinde konumlanışı gibi açılardan yansımalarını görmek amacıyla bir alan çalışması ortaya konmaktadır. Bu çalışmada, kullanıcıların ekipmana ilişkin tutum ve değerleri ile, ekipmanın kullanıcıya ifade ettiği anlam da sorgulanan bir başka konudur. Son bölüm olan Altıncı Bölüm'de de tezin sonuçlan aşağıdaki şekilde özetlenmektedir:. Kullanıcı- konut etkileşiminde ekipman evreni, kullanıcının sosyo-kültürel özelliklerinin anlaşılmasında, mekanın kullanımı ve organizasyonunda önemli bir bileşen olarak üzerinde durulması gereken bir konudur.. Konutun dominant kullanıcısı olan kadının toplumsal dinamiklere bağlı olarak geçirdiği değişimler, ekipman ve konuta yönelik farklılaşan beklentileri tasarım kriterleri olarak dikkate alınmalıdır. xm
Özet (Çeviri)
The technical and social developments all over the world as well as Turkey, have deep impacts on life styles and especially the domestic life. Depending on technological inventions and improvements changing the approaches to the production and consumption, the increase in the number of working women and family income, the changes in life styles and consuming patterns, the expenditure on domestic comfort and the labour and time saving equipments has been growing up. At this point, the house has been equipped more, thus planning of spaces including domestic equipments has gained more importance. In Chapter 1-as an introduction to this paper, the subject matter and the hypothesis has been defined. Chapter 2 reaches to the equipment system from the idea that organization of equipment in space depends on an order. It is also stated that the domestic equipment has symbolic functions as well as its operational (technical) ructions, thus, can be evaluated as a language expressing the individual and group identity. Another point is that, the socio-cultural characteristics of the group that the individual belongs to have impacts on the life style, values, needs of the individuals and determines their equipment universe. Chapter 3 examines the transformation of equipment based on the social development process aiming to put forward the impact of equipment on space. This transformation depending on the improvements on technology, spread of urban infrastructure into houses, social, economic and cultural life style have been considered in three periods: First is the mechanization process from 1850's to 1945 in domestic area. Second is the automation process from 1945 to 1980's in domestic area. Third is the enformation process from 1980's to the future in domestic area. In Chapter 4- the development of equipment based on social and cultural transformation as mentioned in Chapter 3 is detailed from the point of consumption. The consuming patterns of individuals and groups and its relation with the ownership of equipments is examined, and the studies related to this subject both in Turkey and abroad have been put forward. This chapter stresses on the idea that the consumption of equipments owned by the individual and the socio-economic group and their quantitative values can be considered as the sign of status as well as income, profession, and level of education. XIVIn Chapter 5- a case study is put forward to examine the reflections of the conceptual frame mentioned in the previous chapters. It is aimed to compare two groups differing in social, cultural, and economic aspects to get datas about ownership, frequency of use, location in space, consumption rate, values and attitudes of users on equipment, the meaning of equipment for users and etc. In the Final Chapter the conclusions of the thesis are summarized as below:. The composition of the domestic equipment in user-home relationship is an important matter not only as a critic component in the organization and use of space, but also to be able to clarify the socio-cultural characteristics of the group that the individual belongs to.. The changes of the women as the dominant user of the home accourding to the social dynamics and their needs, expectations for the equipment and home should be considered as design criterias by the designers. XV
Benzer Tezler
- Konut mekanlarında yoğunluk-kalabalık ilişkisinin belirlenmesinde kullanılabilecek bir yöntem
A Method for determining the relationship between crowding and density in residential spaces
ORHAN HACIHASANOĞLU
- Tracing the contemporary critique in design: Mapping users' critical acts on social media
Tasarımda çağdaş eleştirinin izini sürme: Sosyal medyadaki kullanıcıların eleştirel eylemlerinin haritalandırılması
SELİN ARKAN
Doktora
İngilizce
2024
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEBNEM TİMUR
- Reading pro-environmental image of the city via urban equipment: Milan example
Kentin çevre dostu imajını kentsel donatılar üzerinden okuma: Milano örneği
SEDA NUR GÜNDÜZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEMİLE TİFTİK
- Research on disassembly effecting factors and material recovering strategies
Demontaja etki eden faktörlerin analizi ve yeniden malzeme kullanımı stratejilerinin araştırılması
MURAT DER
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERDAR TÜMKOR
- Kullanıcı deneyiminde hedonik ve pragmatik yaklaşımların zamana bağlı değişimlerinin kahve demleme ekipmanı üzerinden incelenmesi
A user experience investigation of time dependent changes of hedonic and pragmatic approaches over coffee brewing equipment
AYBİKE ESER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Endüstri Ürünleri TasarımıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YENER ALTIPARMAKOĞULLARI