Doğal gaz dağıtım hatlarında basınç düşürme ve kontrol sistemlerinin incelenmesi
Examination of depressurizing and control systems in natural gas distribution lines
- Tez No: 128760
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL TEKE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Doğalgaz, basınç düşürme, regülatör, aktüatör, deprem vanası xın, Natural gas, pressure reduction, regulator, actuator, earthquake valve xiv
- Yıl: 2002
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Isı Proses Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
ÖZET Doğalgaz şebekesinde basınç düşürme işlemi, gaz akışı sınırlandırılarak gerçekleştirilir. Basıncın düşürülmesi regülatör denilen cihazlar vasıtasıyla gerçekleştirilir. Hassasiyetlerine göre regülatörler ikiye ayrılırlar: Direkt etkili regülatörler ve pilot etkili regülatörler. Direkt etkili regülatörlerde diyafram üzerine etkiyen kuvvet ağırlıkla, yayla veya pnömatik basınçla elde edilir. Pilot etkili regülatörlerde çıkış basıncı, pilot rölelerle sağlanan pilot basıncıyla düşürülür. Çelik şebeke tarafindan taşınan gaz 20 bar basınç altında regülatör istasyonlarına girer ve basıncı 4 bara düşürülerek polietilen dağıtım hatlarına gönderilir, servis regülatörleriyle ikinci kez basıncı düşürülüp (21 ve 300 mbar basınçta) tüketime sunulur. Şebeke üzerinde kurulan kontrol sistemleriyle gaz akışı ve basınçları kontrol edilmektedir. Aktüatörler, yerinden veya uzaktan kumanda ile acil durumlarda çelik hatlarda vana odalarındaki vanaya kumanda ederek gaz akışını kesmeye yarayan sistemlerdir. Scada, uzaktan kontrol, gözlem ve veri işleme sistemidir. Deprem vanaları, sismik hareketi algılayarak bina girişinden önce gaz akışım keserler. Bu tezde gaz işletmeciliğinin temel taşlarından biri olan basınç düşürme yöntemleri, bölge, müşteri, servis regülatörleri ve domestik regülatörleri detaylı olarak incelenmiş aktüatör sistemi, scada sistemi ve deprem vanaları ise genel olarak işlenmiştir. Teze ağırlıklı olarak konu olan bölge, müşteri ve servis regülatörleri; bir bölge veya mekandaki evsel, ticari ve sanayi gaz kullanıcılarına temin edilen gazın debi ve basınç ayarını yapıp ölçüm imkanı veren cihazlardır. Bu kapsamda; söz konusu cihazların çalışma prensipleri ve teknik özellikleri incelenmiş, basınç düşümü ve regülatörde akış konularında teknik ve teorik açıklamalarda bulunulmuş, regülasyon sistemlerinin işletilmesi esnasında karşılaşılan çeşitli problemler ve bu problemlerin çözümü ile ilgili hangi metotların uygulanabileceği araştırılmıştır. Ayrıca deprem vanaları ile ilgili yerli ve yabancı standartlar incelenmiş ve bazı sonuçlar elde edilmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT We have been realizing the procedure of pressure reduction in natural gas networks by limiting the gas flow. Pressure reduction is realized via an apparatus called regulator. The regulators are divided into two depending on their sensitivity. The regulators with a direct effect, and those with a pilot effect. In the regulators with a direct effect, the force acting on diaphragms is obtained by means of weight, bow or pneumatic pressure. In those with a pilot effect, coming out pressure is reduced by the pilot pressure, which is provided by the pilot converter. Under 20 bar pressure, gas carried by a steel network, enters into regulator stations and its pressure is reduced to 4 bars before being sent to the polyethylene distribution lines. The pressure of the gas is reduced (in 21 and 300mbar pressure) by service regulators for the second time. Gas flow and pressure are controlled via control systems established on network. Actuators are the systems, which are useful to cut the gas flow in urgent cases from its place or by remote control by controlling the valve in control rooms being present in steel lines. Scada is the system of remote control, observation and data processing. Earthquake valves cut the gas flow by perceiving the sismic action. This research studies depressurizing methods -one of the basics of the gas distribution business-, regional, customer, service and domestic regulators in detail, and the actuator system, scada system and earthquake valves in general. Regional, customer and service regulators -the focus of this thesis- are devices that allow calibrate the flow and pressure of and measure the gas supplied to the domestic, commercial and industrial users in a region or a locality. In this regard; operation principles and technical features of said devices are examined, technical and theoretical explanations are made about subjects like depressurizing and flow in the regulator, and the some problems encountered during the operation of regulation systems and the methods to solve such problems are studied. Further, national and international standards relating to earthquake valves are compared and some conclusions are made.
Benzer Tezler
- Doğalgaz basınç düşürme ve ölçüm istasyonları (RMS-A) kokulandırma sistemlerinin çevresel etkilerinin incelenmesi
Investigation of environmental impacts of odorization systems in natural gas pressure reducing and metering stations (RMS-A)
HASAN SARIKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL TORÖZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEVAT ÖZARPA
- Çift kademeli doğalgaz basınç regülatörünün hesaplamalı akışkanlar dinamiği ile sayısal analizi
CFD analysis of a two-stage natural gas pressure regulator
MUTLU TEKİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Makine MühendisliğiKarabük ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL ARCAKLIOĞLU
YRD. DOÇ. DR. ENGİN GEDİK
- Doğal gaz dağıtım şebekesinde yoğuşma sıvısının oluşumunun incelenmesi ve oluşumun önlenmesi
Examination of condensation liquid formation in natural gas distribution network and prevention of formation
EYÜP NUMAN AYTAŞ
Doktora
Türkçe
2023
EnerjiYıldız Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ VOLKAN AKKAYA
- Doğal gaz basınç düşürme ve ölçüm istasyonlarında enerji verimliliği
Doğal gaz basinç düşürme ve ölçüm i̇stasyonlarinda enerji verimliliği
ESRA ÖZBUDAKLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
EnerjiKütahya Dumlupınar ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURİ CEYLAN
- Sıvı ve gaz iletim hatlarında basınç kayıpları ve arızaların makine öğrenmesi ile kestirimci bakımının yapılması
Predictive maintenance of pressure losses and failures in liquid and gas transmission lines with machine learning
KORAY ALIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mekatronik MühendisliğiMarmara ÜniversitesiMekatronik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL TEMİZ