Geri Dön

Doğal gaz dağıtım hatlarında basınç düşürme ve kontrol sistemlerinin incelenmesi

Examination of depressurizing and control systems in natural gas distribution lines

  1. Tez No: 128760
  2. Yazar: SERHAT ŞAHİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL TEKE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Doğalgaz, basınç düşürme, regülatör, aktüatör, deprem vanası xın, Natural gas, pressure reduction, regulator, actuator, earthquake valve xiv
  7. Yıl: 2002
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Isı Proses Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 160

Özet

ÖZET Doğalgaz şebekesinde basınç düşürme işlemi, gaz akışı sınırlandırılarak gerçekleştirilir. Basıncın düşürülmesi regülatör denilen cihazlar vasıtasıyla gerçekleştirilir. Hassasiyetlerine göre regülatörler ikiye ayrılırlar: Direkt etkili regülatörler ve pilot etkili regülatörler. Direkt etkili regülatörlerde diyafram üzerine etkiyen kuvvet ağırlıkla, yayla veya pnömatik basınçla elde edilir. Pilot etkili regülatörlerde çıkış basıncı, pilot rölelerle sağlanan pilot basıncıyla düşürülür. Çelik şebeke tarafindan taşınan gaz 20 bar basınç altında regülatör istasyonlarına girer ve basıncı 4 bara düşürülerek polietilen dağıtım hatlarına gönderilir, servis regülatörleriyle ikinci kez basıncı düşürülüp (21 ve 300 mbar basınçta) tüketime sunulur. Şebeke üzerinde kurulan kontrol sistemleriyle gaz akışı ve basınçları kontrol edilmektedir. Aktüatörler, yerinden veya uzaktan kumanda ile acil durumlarda çelik hatlarda vana odalarındaki vanaya kumanda ederek gaz akışını kesmeye yarayan sistemlerdir. Scada, uzaktan kontrol, gözlem ve veri işleme sistemidir. Deprem vanaları, sismik hareketi algılayarak bina girişinden önce gaz akışım keserler. Bu tezde gaz işletmeciliğinin temel taşlarından biri olan basınç düşürme yöntemleri, bölge, müşteri, servis regülatörleri ve domestik regülatörleri detaylı olarak incelenmiş aktüatör sistemi, scada sistemi ve deprem vanaları ise genel olarak işlenmiştir. Teze ağırlıklı olarak konu olan bölge, müşteri ve servis regülatörleri; bir bölge veya mekandaki evsel, ticari ve sanayi gaz kullanıcılarına temin edilen gazın debi ve basınç ayarını yapıp ölçüm imkanı veren cihazlardır. Bu kapsamda; söz konusu cihazların çalışma prensipleri ve teknik özellikleri incelenmiş, basınç düşümü ve regülatörde akış konularında teknik ve teorik açıklamalarda bulunulmuş, regülasyon sistemlerinin işletilmesi esnasında karşılaşılan çeşitli problemler ve bu problemlerin çözümü ile ilgili hangi metotların uygulanabileceği araştırılmıştır. Ayrıca deprem vanaları ile ilgili yerli ve yabancı standartlar incelenmiş ve bazı sonuçlar elde edilmiştir.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT We have been realizing the procedure of pressure reduction in natural gas networks by limiting the gas flow. Pressure reduction is realized via an apparatus called regulator. The regulators are divided into two depending on their sensitivity. The regulators with a direct effect, and those with a pilot effect. In the regulators with a direct effect, the force acting on diaphragms is obtained by means of weight, bow or pneumatic pressure. In those with a pilot effect, coming out pressure is reduced by the pilot pressure, which is provided by the pilot converter. Under 20 bar pressure, gas carried by a steel network, enters into regulator stations and its pressure is reduced to 4 bars before being sent to the polyethylene distribution lines. The pressure of the gas is reduced (in 21 and 300mbar pressure) by service regulators for the second time. Gas flow and pressure are controlled via control systems established on network. Actuators are the systems, which are useful to cut the gas flow in urgent cases from its place or by remote control by controlling the valve in control rooms being present in steel lines. Scada is the system of remote control, observation and data processing. Earthquake valves cut the gas flow by perceiving the sismic action. This research studies depressurizing methods -one of the basics of the gas distribution business-, regional, customer, service and domestic regulators in detail, and the actuator system, scada system and earthquake valves in general. Regional, customer and service regulators -the focus of this thesis- are devices that allow calibrate the flow and pressure of and measure the gas supplied to the domestic, commercial and industrial users in a region or a locality. In this regard; operation principles and technical features of said devices are examined, technical and theoretical explanations are made about subjects like depressurizing and flow in the regulator, and the some problems encountered during the operation of regulation systems and the methods to solve such problems are studied. Further, national and international standards relating to earthquake valves are compared and some conclusions are made.

Benzer Tezler

  1. Doğalgaz basınç düşürme ve ölçüm istasyonları (RMS-A) kokulandırma sistemlerinin çevresel etkilerinin incelenmesi

    Investigation of environmental impacts of odorization systems in natural gas pressure reducing and metering stations (RMS-A)

    HASAN SARIKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL TORÖZ

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CEVAT ÖZARPA

  2. Çift kademeli doğalgaz basınç regülatörünün hesaplamalı akışkanlar dinamiği ile sayısal analizi

    CFD analysis of a two-stage natural gas pressure regulator

    MUTLU TEKİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Makine MühendisliğiKarabük Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EROL ARCAKLIOĞLU

    YRD. DOÇ. DR. ENGİN GEDİK

  3. Doğal gaz dağıtım şebekesinde yoğuşma sıvısının oluşumunun incelenmesi ve oluşumun önlenmesi

    Examination of condensation liquid formation in natural gas distribution network and prevention of formation

    EYÜP NUMAN AYTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EnerjiYıldız Teknik Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ VOLKAN AKKAYA

  4. Doğal gaz basınç düşürme ve ölçüm istasyonlarında enerji verimliliği

    Doğal gaz basinç düşürme ve ölçüm i̇stasyonlarinda enerji verimliliği

    ESRA ÖZBUDAKLAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    EnerjiKütahya Dumlupınar Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NURİ CEYLAN

  5. Sıvı ve gaz iletim hatlarında basınç kayıpları ve arızaların makine öğrenmesi ile kestirimci bakımının yapılması

    Predictive maintenance of pressure losses and failures in liquid and gas transmission lines with machine learning

    KORAY ALIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Mekatronik MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Mekatronik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL TEMİZ