Geri Dön

İşletmelerde strateji-yapı ilişkisi ve buna ilişkin bir uygulama

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 12982
  2. Yazar: NİLGÜN AYDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF.DR. EROL EREN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1991
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 198

Özet

ÖZET Sosyal Bilimciler tarafından“Bilgi Çağı”olarak adlandırılan 21.yüzyıl'a girmek üzere olduğumuz bu günlerde (1991) dünyamızda teknolojik ve ekonomik gelişmeler çok büyük boyutlara ulaşmıştır. Bu gelişmelere bağlı olarak öncelikle başta işletmeler olmak üzere her tür kuruluşların ortalama ölçekleri büyümekte olup daha karmaşık yapı ve faaliyet sistemlerine doğru yönelinmektedir. Bu gelişmelerin sonucu olarak da işlet melerin yaşama ve gelişme güçlerini sağlayan önlemlerin alınması zorlaşmakta olduğundan bu yeni tür işletmelerin yönetimleri güçleşmektedir. Bu nedenlerden günümüz yöneticileri etkin bir performansa.ulaşabilmek için faaliyette bulundukları çevrenin koşullarını gözönüne almak ve bu koşulların organizasyonlar üzerindeki etkisini araştırmak zorunluluğunu hissederler. İleriye dönük araştırma zorunluluğu; işletmeleri kendileriyle ilgili kararların alımında ve gelecekle ilgili öngörülerle bağlantısı nedeniyle sistemli olarak stratejik planlar yapmaya yöneltmektedir. Stratejik planlamada, bir işletmenin ana amaçları belirlenerek- amaçlarını etkileyen faktörler analiz edilmekte ve bu faktörlerde de olumlu değişikliklere gidilerek işletmeyi amaçlarına- ulaştıracak planlara yönelinmektedir. Böylece işletme, daha etkin ve verimli çalışmakla birlikte kıt kaynakların rasyonel kullanımını da sağlayabilmektedir. Stratejik planlama süreci sonucunda seçilen stratejilerin uygulanabilmesi için, stratejiye uygun yapının kurulması, kaynakların tahsisi, politikaların saptanması gibi faaliyetlerin yapılması gerekmektedir. Ancak etkin bir stratejik uygulamanın gerçekleştirilebilmesi ve yüksek performansa ulaşabilmesi, önemli ölçüde seçilen stratejiye uygun yapının geliştirilmesine ve nitelikli personel kullanımına bağlıdır.2 - Bugünü ve geleceği bîr kişi tarafından belirlenebilecek kadar küçük olan bir işletmede seçilen stratejilere uygun organizasyon yapılarının geliştirilmesi ve gereken değişikliklerin yapılması çok fazla önem taşımıyorsa da, büyük ölçekli işletmelerde stratejik uygulamanın zorluğu nedeniyle strateji ve yapı arasında uyumun sağlanması karmaşık sorunlar yaratmaktadır. İşletme yöneticilerinin strateji ile yapı arasında bir uyum sağlayabilmeleri için, öncelikle stratejiler ve orgarizasyon yapıları arasında ne tür ilişkilerin var olduğunu ve bu ilişkilerin işletme performansı üzerindeki etkilerinin neler olduğunun bilinmesi gerekmektedir. Bu konuda yapılan bazı araştırma sonuçlarına göre gerçekte yapı ve strateji arasındaki ilişkinin görün düğü kadar basit olmadığı ortaya çıkmıştır. Gerek teorik araştırma, gerekse uygulama çalışmasında elde edilen verilerin sonuçlarına göre işletmeler dört büyüme aşamasından geçmektedirler. İşletmeler bu gelişme aşamalarına bağlı olarak basit yapıdan karmaşığa doğru (basit yapı, fonksiyonel yapı, bölümsel yapı ve holding yapısı) bir gelişme gösterirlerken bu dört tip yapısal özellikleri benimsedikleri gözlemlenmiş-,tir. Bilindiği gibi işletmeler, başlangıçta tek bir yerde faaliyet gösteren küçük organizasyonlar olarak kurulmakta ve basit yapı tipinin özelliklerini taşıdıklarından genellikle herhangi bir strateji belirlememektedirler. Ancak işletme stratejileri tek bir üründen çeşitlendirmeye doğru geliştikçe etkin bir performansa ulaşabilmesi için işletmeler, organizasyon yapılarında da değiş meye gitmeyi gerekli görürler. İşletmeler büyüdüğünde işletmeye çok sayıda yeni personel ekleneceğinden basit yapıdan fonksiyonel yapıya doğru bir yönelme olacaktır. Fonksiyonel yapılı işletmeler faaliyette bulundukları ortamın niteliklerine göre denge, çeşitlendirme, uzmanlaşma, genişleme veya eş-anlı olarak genişleme ve ürün toplama stratejilerini uygulayabilirler. Ürün ve pazar çeşitlendirme stratejileri-_ 3 - nin izlenmesine bağlı olarak işletmelerin büyümesi durumunda 'fonksiyonel yapı“ yetersiz kalacağından bölümsel yapının uygulanmasına geçilecektir. Bölümsel yapı tarzının benimsenmesi durumunda işletmenin dinamik çevre koşullarına adaptasyonunun sağlanması için; çeşitlendirme, bütünleşme (tamlaşma), ürün toplama ve nakit arttırımına gitme stratejileri ile satınalma, birleşme veya birlikte işgörme stratejileri uygulanabilir. Büyümeye yönelik tamlaşma stratejisini izleyen 'holding stratejisi'nin benimsenmesi durumunda ise arzulanan performansa ulaşabilmek ancak holding yapı tipinin' uygulanması ile olasıdır. Holding tipi işletmeler yaşamlarını sürdürebilmek için kendi yapıları içinde genellikle denge stratejisi ile birlikte sınır lı büyüme stratejilerini de izlemek durumundadırlar. Diğer işletmeler gibi örneğimiz olan ”Özköseoğlu Isı Sanayii“ de, kuruluş aşamasında (faaliyet hacminin basit ve az olmasına bağlı olarak) 'basit yapı' tipini benimsemiş ve uygulamıştır. Da ha sonraları gelişme süreci içinde ise iç ve dış çevre koşullarına bağlı olarak uyguladığı yapı ve stratejilerde değişikliklere yönelmiştir. Ancak, ”Özköseoğlu" şirketler grubunu oluşturan şirketlerin, kuruluşlarından günümüze kadar geçen süredeki bazı dönemlerde; çevre koşullarını, ürün hayat eğrilerini iyi analiz edemediği ve şirket stratejilerini destekleyici özelliklere sahip olmayan stratejileri benimsemeleri sonucu bu uygulamlar performanslarında düşüşlere neden olmuştur. Yapılan araştırma ve incelemeler sonucunda elde edilen veriler strateji ve yapı arasında karşılıklı bir etkileşimin olduğunu göstermektedir. Bu nedenle yapı stratejiyi izlediği gibi strateji de bir düzeye kadar varolan yapıyı izlemek zorundadır. Öte yandan yapının stratejiyi izlemesi veya yapı ile stratejinin karşılıklı etkileşim içerisinde olması aynı zamanda üst düzey yöneticiler arasındaki politik proseslerin bir sonucudur. Bu durumda günümüz modern yöneticilerin yüksek performansa ulaşılabilmesi iyin yapılma sı gereken faaliyetler arasında önemli bir öge olarak gördükleri şey, izledikleri stratejinin niteliklerine bağlı olarak var olan yapıda değişikliklere gitmek veya bu niteliklere uygun yapı geliştirmek olmalıdır diyebiliriz.

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace

    Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı

    ALİ CENK KESKİN

    Doktora

    Fransızca

    Fransızca

    2009

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. JEAN MARC SOREL

    PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM

  2. Algılanan marka küreselliğinin satın alma niyeti üzerine etkisi ve bir araştırma

    The effect of perceived brand globality on purchase intention and a research / L'effet de la globalité perçue de la marque surl'intention d'achat et une recherche

    MUNİSE HAYRUN SAĞLAM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İşletmeGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. YAMAN ÖZTEK

  3. Türkiye'de ihracat yapan KOBİ'lerin ortaklık ve sermaye yapılarının ihracat performansına etkisi

    The effect of ownership and capital structure on export performance of Turkish exporting SME's

    İLYAS ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    İşletmeGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VOLKAN DEMİR

  4. Covıd 19'un neden olduğu çevresel belirsizliğin örgütlerde yapı ve strateji değişimine etkisi: Mersin dış ticaret işletmeleri örneği

    The effect of environmental uncertainty caused by Covid-19 on structure and strategy change in organizations: Example of Mersin foreign trade organizations

    TÜLİN ÖZBAHAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeMersin Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET NASİH TAĞ

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ENDER GÜRGEN

  5. Aile işletmelerinde aile etkisi, pazarlama yönelimi ve yönetim kararları ile işletme ve aile performansı ilişkisi

    The relationship between the family influence, the marketing orientation, the managerial decisions and the business & family performances in family businesses

    HACER HANDAN DEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    İşletmeGebze Teknik Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMAL ZEHİR