Türkiye'de yerel yönetim hizmetlerinin finansmanında alternatif bir model yaklaşımı
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 130047
- Danışmanlar: PROF. DR. FEVZİ DEVRİM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 357
Özet
ÖZET Üniter ya da federal nitelikli, gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerin hepsinde yönetim yapılan içerisinde yerel yönetim kurumlan bulunmaktadır. Bu kurumların ülkedeki ekonomik, mali, yönetsel, siyasal ve sosyal faaliyetlerde, değişen yoğunluklarda işlevlere sahip bulunduğu bir gerçektir. Kurumlann yüklendikleri işlevleri istenen bir etkinlik düzeyinde yerine getirebilmeleri, finansman yapılanımı güçlülüğü ile doğrudan ilişkilidir. Yerel yönetimlerin görev ve sorumluluklanyla orantılı ve yeterli bir mali kapasiteye sahip kılınması, kaynaklann verimli kullanımı ve iyi bir yönetim oluşumu yönünden olduğu kadar; demokratikleşme, katılımın artınlması, şeffaflık, hesap sorulabilirlik ve sorumluluklann geliştirilmesinin doğuracağı olumlu sonuçlar bakımından da bir gerekliliktir. Bu değerlendirmelerin ışığında bu çalışmanın konusu“ Türkiye'de yerel yönetim hizmetlerinin finansmanında alternatif bir model yaklaşımı”olarak belirlenmiştir. Türkiye'de yerel yönetimlerin finansman kaynaklarının artınlmasına yönelik bu çalışma, aynı zamanda varolan finansman kaynaklarının yeniden değerlendirilmesi üzerinde de durmaktadır. Mevcut kaynaklann idarelerarası bölüşümünde rasyonellik arayışı temel alman noktalardan birisidir. Yine konunun özünde yer alan model arayışı ülkeye özgü ekonomik, mali, sosyal ve kültürel değerler dikkate alınarak yapılmıştır. Finansman kaynaklan seçiminde, dikkate alınan bir diğer husus, kaynağın yerele uygunluğudur. Bu bakımdan, kaynağın yapısı ile birlikte, aynı kaynağın diğer ülkelerde hangi yönetimler tarafından kullanılmakta olduğu da incelenmiştir. Modelin oluşturulmasmda yerelleşme olgusunun türleri üzerinde durulmuş; teorik anlamda yerelleşme kavramı ile uygulamadaki yansımalanmn bunlarla ne kadar örtüştüğü saptanmıştır. İdarelerarası ilişkilerin teorik açıklamalannın yanı sıra uygulamada yerelleşmeye etki eden kuruluş ve organizasyonlann çalışmalan değerlendirilmiş ve değerlendirme yapılırken bu konuların idarelerarası mali ilişkilere katkısı ve aldıklan kararların bağlayıcılığı irdelenmiştir.Diğer ülkelerin yerel yönetim yapılan ile birlikte idarelerarası ilişkilerin boyutu, finansman kaynaklarının çeşitliliği araştırılmıştır. Bu konuda yapılan araştırmada bir yandan ülkenin yönetim yapısı (üniter, federal) dikkate alınmış; bu yandan da gelişmişlik düzeyi değerlendirilmiştir. Ülkelerin finansman kaynaklan- kaynağın kullanılabilir olması ile oluşturduğu katma değerin oram ve yerel yönetim gelirleri içindeki payı bağlamında değerlendirilmiştir. Türkiye'de idarelerarası mali ilişkiler ve yerel mzmetlerin finansman kaynaklan, bütçe ilkeleri - çerçevesinde, kalem kalem incelenmiştir. Bu arada Cumhuriyet öncesi kullanılan finansman kaynaklan da araştınlarak günümüze kadar etkili olanlar tespit edilmeye çalışılmıştır. Finansman kaynaklan, bütçe kalemleri ölçeğinde ana başlıklar halinde ve yine kendi içersinde sorgulanmış; her bir kalemin yerel yönetim gelirleri içindeki payı ile konsolide bütçeye ve Gayri Safi Milli Hasılaya oram tespit edilmiştir. Modelin amacı ve çerçevesi, mali yerelleşmenin teoride ve uygulamadaki sonuçlarının değerlendirilmesi ile yerel yönetimlerin finansman kaynaklarım belirlemektir. Bu bağlamda ekonomik veya piyasa yerelleşmesinin yerel yönetimler açısından hem özelleştirme hem de yasal prosedürlerin azaltılmasındaki önemine dikkat çekilmiştir. Aynca yerelleştirmenin anayasal, yasal ve düzenleyici çerçevesi, uluslararası anlaşmalar dikkate alınarak incelenmiş; ulusal düzeyde yasal düzenlemeler ile uyumu değerlendirilmiştir. Modelin finansman seçenekleri vergiler, idarelerarası transferler, yardımlar, borçlanma yetkisinin yerelleştirilmesi, maliyetlerin kullanıcı bedelleri yoluyla karşılanması başlıklan altında toplanmıştır. Vergi gelirleri ve yöntemleri, ilkeleri, ülke ekonomik yapısı, yönetsel maliyetlerdeki düzeyi ile bölgeler arası eşitlik üzerine etkilerinden oluşmakta ve konu bu temelde değerlendirilmektedir. Finansman modelinde önerilen kaynaklar içinde öz gelirlere ağırlık verilmekte, yerel vergilerin, yerel otoritece değerlendirilmesinde mali özerklik üzerinde durulmaktadır. Yerel yönetimlerin sorumluluklarımn artmlmasının, finansman kaynaklarının kullammmda hesap verilebilirliği sağlayacağı; böylece yerindelik ilkesine göre yapılacak kaynak kullanımını getireceği düşünülmektedir. vıBu arada, yerel yönetimlerin finansman kaynaklarına önemli katkılar sağlayabileceği düşünülen bazı fonlar da öngörülmektedir. Bunlar Yerel Yönetim Geliştirme Fonu, Yatırım proje Fonu ve Hemşehri Finansman Fonu' dur. Söz konusu fonlar yerel yönetimlerin finansman kaynaklarının çeşitlendirilmesi ve güçlendirilmesi yönünden önemli olup bunlar içinde en önemlisi Hemşehri Finansman Fonu olarak görülmektedir. Böyle bir fonun, yerel yönetimlere kaynak sağlaması yanında, halkın yaşam kalitesine, yoksulluğun kaldırılmasına, şeffaflık ve sorumluluğun geliştirilmesine de katkı sağlayabileceği düşünülmektedir. Bu çalışmanın sonuçlarına göre, Türkiye'de yerel yönetim hizmetlerinin finansman kaynakları diğer ülkelerden farklı değildir. Evrensel anlamda yerel yönetimlerin finansman kaynaklan, ülkelerin ekonomik ve mali yapılarım etkileyen uluslararası finans kuruluşları ile bunlarla bağlantılı olduğu düşünülen uluslararası organizasyonlar (Dünya Bankası, Birleşmiş Milletler OECD, AB, IULA, vb.) tarafından, faktör kullanımı gözetilerek tespit edilenlerdir. Türkiye'deki yerel yönetimler de bu çerçeve içersinde yer almak durumundadır. Ülkenin yararına olan anlaşmaların onaylanması, bir yandan özerk yerel yönetimlerin oluşmasını diğer yandan da onların finansman bakımından da güçlenmelerini sağlayacaktır. vıı
Özet (Çeviri)
ABSTRACT No matter what type of administrative structure they have, all states have local governments within their administrative structurings. It is a reality that these sub-governments have, more or less, some effects on the fiscal, economic, administrative, political, social and cultural life of the country under consideration. To provide these functions in a satisfactory level, these sub- governmental units must be donated with a sufficient fiscal capacity. Sufficient fiscal capacity in these sub-governmental units, at the same time, will promote efficient resource consumption, participation, responsibility and accountibility. More to the point, it will help to establish a democratic approach in any decision making process. The topic of this study, in the light of the explanations mentioned above, can be stated as“An Alternative Model Approach in Financing of Local Governmental Services”. First of all, for a study stated above, it has been necessary to investigate the existing financial resources of Turkey's local governmental units. Attempting a study like this, of course it will be necessary to take into consideration the specific economic, fiscal, social and cultural aspects of Turkey. Constituting a model, the types of decentralization are emphasised. The scientific meaning and the applied version of decentralization and the differences between the two has been tried to demonstrate. This study covers also the topics related with decentralization such as the organizations and their comprehensive efforts that substantially affects decentralization. Local governmental stuructures, the extenstion of intergovernmental releations and financial resources, of foreign sub-governments are also investigted in this study. The resources in foreign countries' sub-governments are assesed in regard to the availability of a particular resource and the percentage of the value-added that can be created by this resource. Another vmconsideration in the investigation is the percentage of the resource as to the total government incomes. Intergovernmental fiscal relations and financial resources for local services in Turkey, are assesed item by item, standing at the budgeting principles. At this connection, the financial resources prior to the Republican administration of Turkey( the Ottoman period) has been searched and the available resources that can still be important has been tried to be find out. The alternative financing model we offered, covers the sub-sections below: S Theorical considerations in financing v' Creation and consumption of financial resources S Financial devices that can produce a substantial income. S Decentralized local governments and their financial advantages S Privatization and its consequences in financing S Co-production of local goods and services S Localization of loaning authority.S Local taxes and tax management This study shows that the financial resources of local services in Turkey are not much different from other countries, both federal and uniter. Globally, the resources of local governments are defined by the international institutions and their releated-organizations. (World Bank, OECD, EU, IULA so on) As a consequence, Turkey must find a place in this context and accept a decentralized local approach for fiscal administration to overcome current fiscal and governmental issues. IX
Benzer Tezler
- Kamu-özel işbirliği modeli ve Türkiye'de belediyelerin altyapı projelerinin finansmanında uygulanabilirliği
Public-private partnership model and its viability in financing municipalities? infrastructure projects in Turkey
HİDAYET ATASOY
- Kent yönetiminde eğitim hizmetlerinin finansmanında alternatif bir model önerisi
Urban management training services proposal of a model alternative means of financing
ALİ BİRVURAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
EkonomiMarmara ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYNUR CAN
- İlan ve reklam vergisinin hukuki niteliği
Legal characteristic of announcement and advertisement tax
İHSAN BAHRİ BELLEK
- Kıyı bankacılığı ve Türkiye
Başlık çevirisi yok
AYHAN AKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Bankacılıkİstanbul ÜniversitesiUluslararası İşletmecilik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGÜTAY AKŞİT
- Kentsel dönüşüm finansmanının stratejik yönetimi
Strategic management of urban renewal finance
BÜŞRA ÖZBEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu Yönetimiİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİYE ŞENCE TÜRK