Çağdaş felsefede ateist hümanistlerin dine yönelttiği itirazlar
Atheist humanists objections to religion in contemporary philosophy
- Tez No: 130284
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN BİLEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 360
Özet
ÖZET Çağdaş ateist hümanizm dinin rasyonel, epistemolojik ve pratik temellerine yönelik ciddi itirazlarda bulunmuştur. Bu çalışmada, söz konusu itirazların mahiyeti ve geçerliliği tartışılarak hümanizmin kendisinin de dine yüklenen işlevleri üstlenip üstlenmediği değerlendirilmiştir. Sonuçta, hümanist itirazların sınırlı bir geçerliliği bulunduğu kabul edilmekle birlikte, dini savunmak için kullanılan teistik iddiaların dayandıkları mantıksal temeller ile hümanizmin itirazlarının dayandığı mantıksal temellerin farklılığı vurgulanarak, dine teist ve hümanist yaklaşımların aslında birbiriyle uzlaşması imkansız ilgilere dayandığı ortaya konulmuştur. Çalışma üç ana bölüm ve giriş ve sonuçtan oluşur. Girişte,“ateist hümanizm”terkibi çözümlenerek,“çağdaş”ateist hümanizmin hem tabiatçı, antroposentrik, hümaniteryen, radikal bir hümanizm hem varlığı lehinde yeterli kanıt bulunmadığı gerekçesiyle Tanrı inancından yoksun olma anlamında negatif bir ateizm hem de dinsiz bir yaşam biçimini benimseme anlamında pratik bir ateizm olduğuna işaret edilmiştir. Birinci bölüm dinin rasyonel temellerine yöneltilen itirazlar üzerinde durur. Ontolojik, kozmolojik ve teleojik delillerin sağlamlılık ve geçerliliği ile ilgili tartışmaların sonunda şu sonuca dikkat çekilmiştir: Tanrı inancı ne rasyonel ne de irrasyonel sayılamaz, ancak yine de makul bir inançtır. İkinci bölüm, hümanizm ve teizm arasındaki tartışmalarda hümanizmin benimsediği epistemolojik tutumun negatifliğine işaret eder; imancılık ve kanıtçılık gibi dinin epistemolojik temellerine yöneltilen itirazları ele alır. Hümanistlerin, imancılık ve kanıtçılığın dayandığı Berkeleyci idealizm, (özcü) temelcilik ve aşırı şüphecilikle ilgili sorgulamalarına yer verir. Üçüncü bölüm iki kısımdan oluşur. Birincisi dinin psikolojik-sosyolojik ve ahlakî olmak üzere pratik temellerine yöneltilen itirazlarla ilgilidir. İkinci kısımda ise, işlevselci ve özcü din anlayışları çerçevesinde hümanizm ve din arasındaki ilişki sorgulanmaktadır. v
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Contemporary atheistic humanism makes serious objections to rational, epistemological, practical foundations of religion. This study intends to evaluate the scope of these objections and their validity, and investigate whether humanism itself assumes such functions proper to religion. Finally, it is argued that although humanistic objections may have a limited validity, in view of the fact that the logical basis of theistic claims and humanist objections are quite different, it can be said that theistic and humanistic approaches to religion are based on irreconcilable interests. This thesis is composed of three basic chapter and one introduction and conclusion. In the introduction, the terms of“atheistic humanism”is analyized and concluded that the“contemporary atheist humanism”implies both a naturalistic, anthropocentric, humanitarian, radical humanism and a negative atheism in the sense of lacking the belief in God given insufficient evidence for his existence, as well as a practical atheism in the sense of pursuing a way of life without any reference to God. First chapter evaluates the objections to rational foundations of religion. The discussions about the validity of ontological, cosmological and teleological arguments, give rise to the conclusion that belief in God is neither a rational nor irrational, but a reasonable one. Second chapter deals with the negative epistemological strategy of humanism in discussions about theism and in their objections to epistemological foundations of religion as such as fideism and evidentialism. It also focuses on humanist examinations of Berkeley's idealism, (essentialist) foundationalism and extreme scepticism claimed to be supporting the evidentialism and fideism. Third chapter have two parts. First examines objections to the practical foundations o f r eligion I ike p sychological, sociological a nd e thical. S econd focuses on the relationship between humanism and religion on the basis of functionalist and essentialist understanding of religion. VI
Benzer Tezler
- Los Personajes y los temas en las novelas de unamuno
Başlık çevirisi yok
HALE GÖKNAR
Doktora
İspanyolca
1989
DilbilimAnkara Üniversitesiİspanyol Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER ARIKAN
- Çağdaş din felsefesi problemi olarak yeni ateizm, Sam Harris örneği
New atheism as a problem of contemporary philosophy of religion, case of Sam Harris
NAZMİYE YAĞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Dinİstanbul ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN TOPALOĞLU
- Çağdaş ateist varsayımlar: Tanrı yanılgısı örneği
Contemporary ateistic assumptions: The example of god dellusion
MEHMET SULHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
FelsefeYüzüncü Yıl ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERDAL BAYKAN
- Étude des attitudes des protagonistes à l'égard des thèmes de liberté et de soumissiondans le théâtre Sartrien
Sartre'ın tiyatrosundaki özgürlük ve boyun eğme temaları açısından kahramanların tutumu
MAHMUT KANIK
Doktora
Fransızca
2014
Fransız Dili ve EdebiyatıUludağ ÜniversitesiFransız Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF KARA