Tercüman gazetesine göre, 1905-1907 yılları arasında Rusya müslümanlarının siyasi kimlik arayışı
The Search for political/national identity among muslims of Russia in the years (between) 1905-1907, According to the newspaper Tercüman
- Tez No: 130378
- Danışmanlar: PROF. DR. NADİR DEVLET
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Political Science, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 429
Özet
ÖZET XIX. yy.'ın sonlarında, Rusya Müslümanları, Rusya'nın değişik yerleşim birimlerinde, farklı yasal ve idarî statülere tabi olarak yaşamaktaydılar. Aynı etnik köken ve aynı dine sahip olmalarına rağmen iletişimin çok kısıtlı olması nedeniyle birbirlerinden habersizdiler. Şiveleri farklı, eğitim seviyeleri oldukça düşüktü. Böyle bir ortamda İsmail Gaspırah gazetesi Tercüman vasıtasıyla dil birliği ve temel eğitimde ilk adımları atarak koyu bir taassup, asimilasyon gibi engellere rağmen Rusya Müslümanlarının uyanmasında büyük rol oynadı. Rus-Japon savaşının sonuçlan Rusya içindeki huzursuzluğu ziyadesiyle arttırmıştı. İmparator II. Nikola 1905 ihtilâlinin şiddetini azaltmak maksadıyla ödün vermeye başladı. Çeşitli hak ve hürriyetler tanınmasının yanı sıra rejim değişikliğine de gidildi. Bu değişim sürecinde Rusya Müslümanları yaptıkları üç büyük toplantı sırasında iyi ve kötü taraflanyla birbirlerini tanıma fırsatını buldular ve Müslüman ittifakını tesis ederek siyaset platformunda seslerini duyurmaya başladılar. Rusya Müslümanlarının başta eşitlik ve hürriyet olmak üzere isteklerinin çoğuna olumlu cevap verildi. İnkılâbın ilk döneminde, Ruslar ile Müslümanlar arasında hukukî ayrımlar kalktı. Rusya Müslümanları ruslarla eşit haklara sahip Rusya vatandaşları olarak haklarını arama ve savunma çabası içine girdiler. Her üç Millet Meclisinde Müslüman Fraksiyonunu teşkil ederek dinî, iktisadî, kültürel ve siyasî istekleri tek elden takibe başladılar. Ancak vatandaş eşitliği, din ve eğitim sorunları dışındaki konularda Hükümetle anlaşmaları mümkün olmadı, özellikle toprak meselesinde çözüm gerçekleşmediği için referandum bahane edilerek I. Millet Meclisi, solcuların inkılâp faaliyetleri bahane edilerek n. Millet Meclisi kapatıldı. Bundan sonraki siyasî hayatta, geriye dönüş başladı ve III. Millet Meclisinden itibaren sağ görüşlüler (Hükümet yanlıları) siyasete hakim oldu. 1905-1907 sürecinde toprak ve göç konusunda basan sağlanamamasına rağmen Rusya Müslümanları için en büyük kazanç, millî bir kimliğin kazanılması, yasal olarak vatandaş eşitliğine kavuşulması ve kısmen de olsa sosyo-kültürel avantajlara sahip olunmasıydı.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT At the end of the nineteenth century, the Muslims of Russia lived in various parts of Russia under different administrative status. Although they belonged to the same ethnic background and belief, they were aware of each other to a limited degree due to lack of effective means of communication and transportation. Their dialects differed from each other while in general they had a low degree of education. In such an environment, Ismail Gaspirali's newspaper Tercüman played a very important role in the awakening of the Muslims of Russia by taking primary steps in linguistic union and fundamental education although he confronted with the obstacles such as fanaticism and assimilation policies of the Czarist government The results of Russo-Japanese War increased the existing dissatisfaction within the Russian Empire. Emperor Nicolas II felt to compromise with the requests in order to relieve the pressure of circumstances of the 1905 Revolution. He accepted to give some rights and freedoms while Constitution was introduced. In this process of change, the Muslims of Russia had a chance to know each other through three Congresses they organized. They also and began to express themselves in political platform by organizing the party called the Union of the Muslims of All-Russia. In the beginning, most of their requests for freedom of expression and equality found positive responses. The legal discrimination against the Muslims were removed to a certain degree and the Muslims of Russia continued to seek their rights further as equal citizens of Russia. In their meetings they organized the party of Muslim Fraction and collectively they pursued religious, economic, cultural and political rights. However, their requests were not accepted by the Czarist government, except the problems related with tiie equality, religion and education. Especially, the problems of territory remained unsolved, and therefore, the Czarist government closed the First National Assembly with the excuse of going to referendum and then cancelled the Second National Assembly because of the Leftist revolutionary activities. A reactionary movement was set in and pro- government Rightists dominated over politics in the Third National Assembly. Although Muslims of Russia did not gain much to solve the territorial and migration issues, they succeeded to form a national identity and equal status with Russians and, to a limited degree, gained socio political advantages through their activities took place between 190S and 1907. XI
Benzer Tezler
- Âlem-i Nisvân gazetesi (1905-1907)
Âlem-i Nisvân newspaper (1905-1907)
HİLAL DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
GazetecilikAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AKARTÜRK KARAHAN
- Tercüman-ı Hakikat Gazetesi'ne göre Rusya'nın Kafkasya politikası
Russia's Caucasus policy in Tercüman-i Hakikat Newspaper
FUNDA ARSLAN BİLGİN
- Türkistan'da Cedidcilik hareketi ve bunun Türkiye ile münasebeti
Movement of Jadidism in Türkistan and its relations with Turkey
DARHAN KYDYRALİYEV
- Tercüman-ı Hakikat gazetesine göre Osmanlı Ermenileri (1914-1918)
Ottoman Armenians, according to Tercuman-ı Hakikat newspaper (1914-1918)
BENGİ KÜMBÜL
- Tercüman-ı Hakikat gazetesine göre 1914'te Balkanlar
Tercüman-ı Hakikat newspapers in 1914, according to the Balkans
AHMET KEMAL ÇALIŞ