Girişimciliğin ekonomik tahlili ve Tanzimattan günümüze Türk girişimciliğinin gelişimi (Eczacıbaşı örneği)
Economic analysis of entrepreneurship and Turkish entrepreneurship history from Tanzimat to current (case of Eczacıbaşı)
- Tez No: 132942
- Danışmanlar: PROF. DR. YILDIRAY ARSAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 256
Özet
ÖZET İnsanlığın, tarih boyunca uğraştığı en önemli meselelerden biri“açlık”hissini giderebilmek olmuştur. Tarihin ilk zamanlarında bu sadece gündelik hayatı idame ettirebilmek için yapılması gereken bir faaliyet olarak kendini göstermiştir. Zaman geçtikçe, insanların ihtiyaçlarının çeşitlenmesi ve yeni mal ve hizmetlerin ortaya çıkmasıyla birlikte, bu tür faaliyetler gündelik hayatla ilgili faaliyetlerin ötesine taşan bir ekonomik hayata dönüşmüş ve yaygınlaşmıştır. İnsanoğlu sadece kendi ihtiyaçlarım karşılamakla yetinmemiş, kendisinin yapamayıp da başkalarının yapabildiği mal ve hizmetleri kendi üretiminin fazlasıyla değiş-tokuş ederek, ekonominin temel taşı olan“mübadele”anlayışının ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Bu gelişmeler, ilk önceleri yerel pazarlarda mala karşı mal mübadelesi, -takas ekonomisi- ile gerçekleştirilmiştir. Sonraları şehirler arası, ardından komşu ülkelerle ve daha sonraları ise deniz aşın ülkelerle yapılan ticarî faaliyetler ekonomik ilişkileri' artırmıştır. Bu iktisadî faaliyetlerin esas aktörü, maceracı ve risk almayı seven tüccar zihniyetli müteşebbisin ta kendisidir. Sınırların ötesinde ticaret yapma arzusunu taşıyan ve bu sayede daha fazla gelir elde etme arayışında olan girişimcilerin varlığı, sermayenin birikim sürecini hızlandırmıştır. İktisadi balamdan yatırım sürecinin en önemli sorunu, yüksek düzeyde sermaye stokunun olmamasıdır. Özellikle girişimcilerin, hangi malın nerede daha düşük maliyetle üretildiğini keşfetmesi ve nerelerde bu tür mala ihtiyaç duyulduğunu öngörebilmesi, elde edeceği kâr marjını, artırmıştır. Yani girişimci, daha fazla mal çeşidi bulabilmenin, daha hızlı mal üretebilmenin veya tüketiciye daha hızlı bir şekilde mal ulaştırabilmenin yollarım arayarak, farkında ve planlı bir davranışa sahip olmadan, arz ve talep arasında dengeleyici bir rol üstlenmiştir. Bu doğal denge ekonomiye canlılık, tüketiciye ihtiyacım tatmin etme imkanı, üreticiye yeni pazar bulma şansı ve müteşebbisin kendisine kâr elde etme fırsatı sağlamıştır. Böyle bir yapıyı, ancak girişimcilik faaliyetlerinin yaygın olduğu ülkelerde görebiliyoruz. Alışılagelmiş olan anlayışların aksine, sanayi devriminin harikalar yarattığı ve batının bu sayede zenginleştiği tezinin eksik olduğunu, batının zenginleşmesinin başlangıç noktasının“girişimcilik ruhu”olduğu; bu olgunun ise doğal düzen sayesindeki belirli gelişmeler sonucunda ortaya çıktığı ve ancak kurumsal yapının bu çizgide yeniden inşa edilmesinin kalkınma (ekonomik ve sosyal) sürecinin başlatılabileceğini, şark toplumlarının gerek kurumsal yapı gerek ahlâki kodlar, gerekse zihniyet problemlerinden dolayı bu gelişmeyi başaramadığını vurgulamak ve Osmanlı-Türk iktisat tarihi özelinde bu tezleri incelemek, bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
Summary Hunger has been one of the most important problems in history. In antiquity, people understood production only as a means of surviving. As time passes, human needs were diversified and new goods and commodities come into existence. Thus, production, went further than just satisfying hunger. Humankind not only provided himself with foods, but also began to trade these goods with other people. The progress of economic activity created the new concept of 'exchange'. These developments gave birth to the barter economy. Later, intercity commercial activities began and overseas commerce became possible. This made the entrepreneur, who was an adventurer and risk-taker merchant, the primary mover of economic activity. The existence of the merchant who desire to trade beyond borders and thus earning more, accelerated the process of capital accumulation. The fundamental problem of investment process was the lack of high amount of capital stock. Particularly, the entrepreneurial ability to discover which goods were produced cheaply, and where these goods are desired most, increased the level of profits. In other words, the entrepreneur played the role of mediator, or arbitrator, Without any planned or conscious behavior, to find the maximum amount of goods, and the fastest ways to carry them to consumers. This spontaneous equilibrium brought satisfaction to consumers, new market options to producers, and the profit opportunity to entrepreneurs. This kind of structure can be seen in countries where entrepreneurial activity flourished. The aim of this work is to show that the starting point of western industrialization is the spirit of entrepreneurship which is the missing part in the traditional explanation of industrial revolution. Natural order provided the background of the western growth and development. Economic and social development can only begin with the appreciation of the role of entrepreneurial activity. In this thesis, we argue that the problem with the Orient is that it could not pay attention to entrepreneurship because of ethical codes of eastern societies and their mentality about economic activity. With special emphasis on the case of Eczacıbası, we discuss the nature of entrepreneurship in the Ottoman society. We also discuss why Eczacıbası was successful and what is the underlying social and economic forces that determined its entrepreneurial successes.
Benzer Tezler
- İktisadi düşünce tarihinde girişimcilik
Entrepreneurship in the history of economic thought
ESRA KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
EkonomiNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ASLİHAN NAKİBOĞLU
- Hububat borsalarının gelişimi için umumi mağazacılık sistemi ve makbuz senetlerinin incelenmesi
The Research of the system of 'warehouses' and the 'warehouse receipt' for the development of commodity exchange
SÜREYYA KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
EkonomiGazi ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AKSOY
- Ekonomik büyüme ve kalkınmada girişimciliğin rolü ve önemi
The role and the importance of entrepreneurship in the economic growth and progress
OKAN ÜNÜVAR
- Bölgesel ekonomik gelişmenin sağlanabilmesi için bir araç olarak sosyal girişimcilik
Social entrepreneurship as a tool to achieve regional economic development
GİZEM NUR KILIÇARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SENAY OĞUZTİMUR
- Özbekistan'da Sovyet sonrası kalkınma sürecinde girişimci kadınlar
Women entrepreneurs during the post-Soviet development of Uzbekistan
YULDUZKHAN GAİPOVA