Adana baseni evaporitli serilerinin (neojen) mineralojisi petrografisi ve jeokimyası
Mineralogy, petrography and geochemistry of evaporatic sequences (neogene) of Adana basin
- Tez No: 135719
- Danışmanlar: PROF. DR. SERVET YAMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Messiniyen Tuzluluk Krizi, Evaporitler, Adana Baseni, Messinian Salinity crisis, Evaporites, Adana Basin IT
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
öz DOKTORA TEZİ ADANA BASENİ EVAPORITLI SERİLERİNİN (NEOJEN) MİNERALOJİSİ, PETROGRAFİSİ VE JEOKİMYASI DİLEK YDLMAZER Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Prof.Dr. Servet YAMAN Yıl : 2003, Sayfa: 174 Jüri : Prof.Dr. Servet YAMAN : Doç.Dr. Kemal GÜRBÜZ : Doç.Dr. Fevzi ÖNER Tüm Akdeniz'i etkileyen Messiniyen Tuzluluk Krizi jeolojik zaman içinde bilinen su seviyesi değişimlerinin en çarpıcı örneklerinden biridir. İki evaporit oluşum safhası saptanmıştır. îlki başlangıç aşamasıdır ve küresel soğumanın olduğu bir süreçte meydana gelmiştir. İkincisi ise küresel ısınmanın olduğu bir dönemde meydana gelmiştir. Bu doktora tez çalışmasında; Adana-Tarsus arasında bulunan evaporit yatakları çalışılmıştır. Ana evaporit minerali jipstir. Kalsit, dolomit ve çok az miktarda bulunan sölestin diğer evaporit mineralleridir. Çalışma alanında bulunan birincil evaporit litofasiyesleri kristal boyutları ve yapılarına göre üç alt fasiyese ayrılmıştır. İri kristalli selenit jipslerinden oluşanlar selenitik fasiyes, daha küçük selenit kristallerinden oluşan ve kötü yönlenmeli fasiyes iskelet jipsi ve mercimeğe benzer şekilli jips kristallerinden oluşan son fasiyes de diskoidal jips litofasiyesi olarak adlandırılmıştır. İkincil jips litofasiyesleri ise, nodüler ve alabastrin jips litofasiyesleridir. İkinci] litofasiyeslerin her zaman birincillerin üzerinde bulunması; diyajenez işleminin yüzey koşulları ile ilgili olduğunu göstermektedir. Minerallerin birbirine dönüşümünde gömülme diyajenezinin etkisi yoktur. Killi kesimlerin X ışınları difraktogramlarmdan kayacı oluşturan ana minerallerin; kalsit, mika, jips, kuvars, kalsit, feldspat ve dolomit oldukları saptanmıştır. Kil mineralleri ise; smektit, illit, illit-smektit karışık katmanlıları, kaolinit, attapuljit (paligorskit), klorit, smektit-klorit karışık katmanlılarıdır. Örneklerin SO3 içeriği % 40-46 arasındadır. Bu da çimento sanayi gibi ilgili endüstriyel alanlarda hammadde olarak kullanılabilir nitelikte olduğunu göstermektedir. Kimyasal parametrelerin korelasyon tablosuna bakıldığında, AI2O3-K2O tüm alt gruplarda korelasyon katsayısmı 1 olduğu görülür.İskeletlerde ve ikincil jipslerde; A1203 ve Na20, K20, silis, çözünmeyen maddeler; Na20 ve K20, silis çok güçlü bir pozitif doğrusal ilişki gösterirler. Selenitler için aynı durum söz konusu değildir. Korelasyon katsayısı yüksek ve istatistiksel olarak anlamlı olan örneklerde yapılan regresyon analizi ile parametreler arası bağıntılar ortaya konmuştur. Genelleştirilmiş kesit ile farklı basenlerin kesitleri karşılaştınlmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT PhD THESIS MINERALOGY, PETROGRAPHY AND GEOCHEMISTRY OF EVAPORITIC SEQUENCES (NEOGENE) OF ADANA BASIN DDLEKYHMAZER Department of Geological Engineering Institute of Natural and Applied Sciences University of Çukurova Supervisor : Prof.Dr. Servet YAMAN Year : 2003, Page: 174 Jury : Prof.Dr. Servet YAMAN : Assoc.Prof.Dr Kemal GÜRBÜZ : AssocProf.Dr Fevzi ÖNER The Messinian Salinity Crisis which affected the Mediterranean represents one of the most dramatic examples of base-level fluctuation known in the geologic record. It has two stages of evaporite formation. The former is the initial stage which corresponds to global glaciation, and the later is the last stage which corresponds to the global warming. Evaporite deposits between Tarsus-Adana were investigated with this doctorate thesis. The prevalent evaporite mineral is gypsum. The other evaporite minerals are calcite, dolomite and minor amount Celestine. Primary evaporite lithofacies of the study area are divided in to three sub facieses according to the crystal size and form. One having the larger crystal of selenitic gypsum named as selenites, and the other having smaller crystals of selenitic gypsum with bad crystal orientation is named as skeletal gypsum, and the last one with lentil shaped gypsum crystals is named as discoidal gypsum. The secondary gypsum lithofacieses are formed by nodular and alabastrine gypsum. Since secondary gypsum facieses are always on top of the primary ones, the process of diagenesis must be related with the surface conditions. Burial diagenesis has no influence on the conversion of the minerals one to other. The X- Ray Diffraction data of the clayey parts determine the rock forming minerals as; clay, mica, gypsum, quartz, calcite, feldspar and dolomite. Smectite, illite, illite-smectite, kaolinite, attapulgite (palygorskite), chlorite, smectite-chlorite minerals are the clay minerals which were established by the same method. S03 percentages of samples are between 40 and 46. So, they can be used as raw material for related industries such as cement industry. According to the correlation coefficients of the chemical parameters of gypsum; AI2O3-K2O has correlation coefficients of 1 for all subgroups. A1203 and Na20, K20, silicon, insoluble materials; Na20 and K20 and silicon show very strong positive linear relationships for skeletal and secondary gypsum subgroups. It does not work for selenites. Relation equations of parameters which are statistically meaningful and have high correlation coefficients were done by regression analysis. The generalized columnar seçtin of the basin is correlated with some other basins.
Benzer Tezler
- Adana dolayının kuvaterner stratigrafisi ve alüvyal zeminlerdeki fore kazık çalışmaları
Quaternary stratigraphy of vicinity of the Adana and forepiling studies in alluvium ground
ZAFER BÜLENT YAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ YETİŞ
- Messiniyen tuzluluk krizi sırasındaki ve sonrasındaki çökellerin stratigrafisi ve paleoekolojisi. Bir örnek: Adana baseni
Stratigraphical and paleoecological features of deposits of messinian salinity crisis. An example: Adana basin
GÜLDEMİN ÖĞRÜNÇ
Doktora
Türkçe
2001
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATİKE NAZİK
- Yenice (Tarsus) kuzeyi neojen istifinin mikropaleontolojik incelenmesi ve ortamsal özellikleri
Başlık çevirisi yok
GÜLDEMİN ÖĞRÜNÇ
- Doğu Toroslar bölgesi otokton paleozoyik birimlerinin hidrokarbon potansiyelinin araştırılması
Investigation of hydrocarbon potential of autochthonous paleozoic units in the Eastern Taurus region
ÖZGÜL ŞEN GÜNAYDIN
Doktora
Türkçe
2005
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. İSMAİL HAKKI DEMİREL
- Miocene to recent stratigraphy, structural arcitecture and tectonic evolution of the florence rise, Eastern Mediterranean sea
Doğu Akdeniz florans yükseliminin miyosenden güncele değin geçirdiği tektonik evrimi, mimari yapısı ve stratigrafisi
PINAR ÖZER
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Deniz BilimleriDokuz Eylül ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNAY ÇİFÇİ