Hava kirliliğine katkıda bulunan gaz ve parçacıkların mevsimsel izlenmesi: Yalova alan çalışması
Monitoring of seasonal variations of the gas and particules contributing to the air quality: Yalova field study
- Tez No: 136066
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜRCAN ORALTAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Atmosferik Fizik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
ÖZET HAVA KİRLİLİĞİNE KATKIDA BULUNAN GAZ VE PARÇACIKLARIN MEVSİMSEL İZLENMESİ: YALOVA ALAN ÇALIŞMASI Hava kirleticiler olarak dış ortam hava kirliliğini oluşturan faktörler geniş bir aralığa sahiptir. Başlıca hava kirleticileri olarak karbondioksit, ozon, uçucu organik bileşikler (UOBler), kükürtdioksit, karbonmonoksit, fotokimyasal oksidanlar, kurşun, mikrobiyolojik etmenler, askıdaki partiküler madde(PM) ve radon sayılabilir. UOBler atmosferde çeşitli fotokimyasal reaksiyonlarla; troposferde ozon oluşumu veya stratosferde ozon azaltıcı olarak yer alabilirler. Kanserojen, irritan veya norotoksik özellikte olabilirler. UOB'ler ne NOx'lar atmosferde güçlü bir oksidant olan ozonun işaretçisidirler. Bu tez çalışmasının ilk kısmında 2000-2002 yıllan arasında belirli günlerde, iki farklı konumda; Marmara Üniversitesi Göztepe Kampus içi ve Yalova'da UOB konsantrasyonları belirlenmiştir. Örnekler Tenax reçine üzerinde toplanmış ve laboratuvarda EPA yöntemleriyle GC/MSD-TDS sistemi ile analiz edilmiştir. Başlangıç olarak yedi bileşiğin standartları belirlenmiş ve bu bileşiklerin kampüsteki konsntrasyonlan saptanmıştır. Yalova örnekleri için UOB standartlarından yirmi dört tanesi elde edilmiş ve karşı gelen konsantrasyonlar belirlenmiştir. Bu bileşikler arasında tohıen her iki yerde de maksimum konsantrasyonda bulunmuştur. Kampüsteki yedi bileşiğin (yaklaşık 95 ng/m3) maksimum toplam konsantrasyonları HKKY'deki saatlik sınır değer olan 280 ug/m3 ve günlük sınır değer olan 140 Hg/m3'ün altındadır. Mevcut veri kullanılarak toplam konsantrasyonda mevsimsel değişim belirlenmemiştir. Yirmi dört bileşiğin maksimum toplam konsantrasyonu II173 ng/m3 olarak bulunmuştur. Yalova örneklerinde motorlu taşıt emisyonlarına ilaveten, kimyasal tesislerden kaynaklanan kirleticiler gözlemlenmiştir. İkinci kısımda kampus içerisinde 2001-2002 yılları arasında yapılan 03 ölçümleri sunulmuştur. Bu bölümde DMI Göztepe İstasyonundan alman meteorolojik veriler ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden alman veriler analiz edilmiştir. Ozonun günlük davranışında öğleden sonra maksimum konsantrasyon gözlemlenirken gün batınımdan sonra düşük konsantrasyonlar gözlemlenmiştir. Saatlik maksimum konsantrasyonların incelenmesinde, yazın 160-200 ug/m3 konsantrasyon aralığında toplam saatlerde %0.39 frekansla en yüksek konsantrasyonlar gözlemlenmiştir. En yüksek frekans 80-120 ug/m3 aralığında yer almıştır. Kışın maksimum saatlik değer 80-100 ug/m3 aralığında %0.32 frekansla gözlemlenmiştir. En yüksek frekans 0-20 ug/m3 aralığındadır. Ozon ile diğer kirleticiler ve meteorolojik aktörler arasındaki korelasyon, ozonun güneş enerjisi ile pozitif korele, CO, NO ve NO2 üe negatif korele okluğu ortaya çıkmıştır. Bu da İstanbul atmosferinde ozonun fotokimyasal oluşumunu kanıtlamaktadır. Temmuz, 2003 Sibel KOCAKUŞ m
Özet (Çeviri)
ABSTRACT MONITORING OF SEASONAL VARIATIONS OF THE GAS AND PARTICULES CONTRIBUTING TO THE AIR QUALITY: YALOVA FIELD STUDY Air pollutans which constitute the outdoor air pollution have a broad range. Among them, carbon dioxide, ozone, volatile organic compounds (VOCs), sulfur dioxide, nitrogen oxides, carbon monoxide, photochemical oxidants, lead, microbiological agents, suspended particulate matter (PM) and radon can be mentioned. VOCs undergo several chemical transformations in the atmosphere: they contribute to elevate ozone concentrations in the troposphere or they can take place in reactions leading ozone depletion in the stratosphere. They can have carcinogen, irritant or neuro-toxicological effects. VOCs and NOx are precursors of ozone which is a strong oxidant in the atmosphere. In the first part of the thesis, concentration of VOCs in two different locations, Yalova and Marmara University Göztepe Campus, were determined for specific days between 2000-2002. Samples were collected on Tenax cartriges and subsequently analyzed in the laboratory in a GC/MSD-TDS system according to the EPA methods. At the beginning, standards of seven compounds were obtained and Campus concentrations of these compounds were determined. For Yalova samples, twenty four VOC standards were obtained and the corresponding concentrations were determined. Among these compounds, toluene was found having the maximum concentration in both locations. The maximum of the total concentration of seven compounds (about 95 ug/m3) in the campus is below the AQCR hourly limit value of 280 ug/m3 and daily limit value of 140 ug/m3. A seasonal variation of the total concentration did not observed using present data set. IVThe maximum total concentration of twenty four compounds was found 173 ug/m3. In addition to emissions from motor vehicles, pollutants originating from chemical plants were observed in Yalova samples. In the second part, ozone measurements on the campus between 2001- 2002 were presented. In this part, meteorological parameters obtained from DMİ Göztepe station and data obtained from Greatest Istanbul Municipality were also analyzed. Daily behaviour of ozone revealed that tow concentrations were observed after sunset, while maximum concentrations were observed in the afternoon. Investigation of hourly maximums showed that highest concentrations were observed in the Summer, between 160-200 ug/m3 with a frequency of %0.39 of the total hours. The highest frequency took place in 80-120 ug/m3 range. In winter, observed hourly maximum was in the 80-100 ug/m3 range with a frequency of %0.32. The highest frequency was in the 0-20 ug/m3 range. Correlations between ozone and other pollutants and meteorological factors revealed that, ozone was positively correlated with solar energy and was negatively correlated with CO, NO and NO2, giving evidence for the photochemical formation of ozone in Istanbul atmosphere. July, 2003 Sibel KOCAKUŞ
Benzer Tezler
- Effects of air pollution on haemostasis and atherosclerosis
Hava kirliliğinin hemostaz ve ateroskleroz üzerine etkileri
EVREN KILINÇ
- Photocatalytic NOx oxidation and storage under ambient conditions for air purification
Fotokatalitik yöntemlerle oda koşullarinda hava aritimina yönelik NOx yükseltgenmesi ve depolanmasi
ASLI MELİKE SOYLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Kimyaİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EMRAH ÖZENSOY
- Fuel-oil ve toz kömür yakılan kazanlarda ağır metal emisyonlarının incelenmesi
Başlık çevirisi yok
BERNA CAN
- Bitkisel yağ sanayi atık sularının yüksek hızlı jetlerle (flotasyon) arıtılması
Treatment of wastewater to high velocity jets (flotation) from vegetable oil industries
AHMET AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
BiyolojiFırat Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MUALLA ÖZTÜRK
- Estimation of PM10 variations in the Southeastern and Eastern Anatolia regions of Türkiye using remote sensing and statistical models
Türkiye'nin Güneydoğu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki PM10 değişimlerinin uzaktan algılama ve ı̇statistiksel modeller kullanılarak tahmini
SULTANAY MURZAEVA
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER ÜNAL