Ürgüp ilçesi ve çevresi halk inanışlarının dinler tarihi açısından değerlendirilmesi
Survey of the popular beliefs in Ürgüp and its neighborhood in the perspective of the history of religions
- Tez No: 137753
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA ÜNAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dinler Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
IV ÜRGÜP İLÇESİ VE ÇEVRESİ HALK İNANIŞLARININ DİNLER TARİHİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ ÖZET Evrensel bir gerçeklik olan din daima bir toplum ve kültür ortamında var olmakta onunla bütünleşmektedir. Bu çerçevede kitabî ( resmî ) dine ilâveten halk dindarlığı oluşmaktadır. Biz bu çerçevede Ürgüp ve çevresindeki halk inanışlarını yerinde gözlem ve mülakat telcniklerini kullanarak derledik, dinler tarihi açısından objektif bir değerlendirmeye tabî tuttuk. Benzer ve farklı yönleriyle toplumumuzun genelinde yaygm olan bu halk inanışları; doğum, evlenme, ölüm gibi hayatın geçiş dönemleri, kutsal bilinen taş, ağaç, vb. çeşitli tabiat unsurları, kutsal bilinen zamanlar, çeşitli nedenlerle yapılması veya yapılmaması gerekli olduğuna inanılan davranışlar, kutsal bilinen ve ziyaret edilen yerlerle ilgilidir. Yörede gözlemlediğimiz halk inanışlarından bir kısmı kitabî dinden kaynaklanmakla birlikte, bir çoğunun kökleri geleneksel Türk dinine kadar uzanmaktadır. Halk inanışları geleneksel Türk dinî hayatından itibaren milletimizin mensubu olduğu diğer dinlerden de etkilenmiş, bugüne kadar, kabul edilen dinlerin şemsiyesi allında varlığım sürdürmüştür. Örneğin geleneksel Türk dinindeki atalar kültü, İslamlaşma döneminde yerini velîler kültü ve bunun bir uzantısı olan ziyaret kültüne bırakmıştır. Araştırma alanımızda Şey Turesan, Şeyh Mehmet Dede vb. adlarla anılan ve ziyaret edilip çeşitli rimeller yapılan türbelerin olması atalar kültünün, İslamî dönemde velîler ve ziyaret kültüne dönüşümünü göstermektedir. Araştırma alanımızda rastladığımız muhtelif kötülüklerden korunmak ve mutluluğa ulaşmak için yapılan, dinî, sihrî unsurlarla birlikte gelenekselleşen inanış ve uygulamalar insanların kutsalla daima bir ilişki içinde olduğunu göstermektedir. Bugüne kadar hiçbir din ve inanç sistemi saf olarak kalmamış, yaşadığı ortamda çeşitli unsurları içinde barındıran yeni bir dindarlık ortaya çıkmıştır. Araştırma alanımızda da incelemeye çalıştığımız, kutsalın yaygınlaşmasının bir sonucu olan ve süreklilik arz eden halk dindarlığı, insanlık var olduğu sürece devam edecektir. Anahtar Sözcükler : Kutsal, geçiş dönemleri, halk inancı ve uygulamaları, Ürgüp, İslam
Özet (Çeviri)
V SURVEY OF THE POPULAR BELffiFES IN ÜRGÜP AND ITS NEIGHBORHOOD IN THE PERSPECTIVE OF THE HISTORY OF RELIGIONS SUMMARY Religion that is a universal reality is always connected with a society and a culture and is form a unity with them. Within that frame popular religion takes form in addition to the official religion. In this context we have collected the popular believes in Ürgüp and the surrounding area and evaluated them in the perspective of the history of religions in an objective manner by using the observation and interview techniques. With their resembling and different aspects these popular beliefes; the passage periods of the life like birth, marriage, death, sacred stones, trees etc., diverse natural elements, sacred times, attitudes which are believed to be performed or not to be performed for diverse reasons which are widespread in our society are connected with the places accepted as being sacred and venerated. Although some of the popular beliefes we observed in this region arises from the official religion, the origin of lot of them reaches out the traditional Turkish religion. Beginning from the traditional Turkish religion to our day the popular beliefes have been influenced by other religions the Turks adopted to and continued to exist under the umbrella of the adopted religions. For example the ancestor cult of the traditional Turkish religion leaves his place in the Islamic period to the cult of holy persons ( velî ) and veneration cult which is a prolongation of it. Existence of the tombs in our field: work called Şey Turesan, Şeyh Mehmet Dede etc., visited and made them rituals shows the transformation of holy persons ( velî ) and veneration cults in the Islamic period. The fact that along the traditional beliefes an practices we determine in our fieldwork religious and magic practices used to prevent from some badness and to obtain happiness shows that people are always in relation with the sacred. Keywords : Holy - sacred, passage drites ( Initalion ceremonies ) popular beliefs and pratices, Ürgüp, İslam
Benzer Tezler
- Koruma alanlarında planlama ve mülkiyet ilişkileri: Nevşehir Kapadokya bölgesi örneği
Planning and property relations in protected areas: The case of Nevşehir Cappadocia region
EMİNE BAYDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Şehircilik ve Bölge PlanlamaAnkara ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YEŞİM TANRIVERMİŞ
- Günümüzde Türkiye'de el yapımı bebekçilik kişiler, kurumlar ve turizm sektörü
İn today, handmade dolly manufacturing, people,institutes, and tourism sector in Turkey
MUHLİSE ÜNLÜYÜCÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
El SanatlarıSelçuk ÜniversitesiEl Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLİZAR ALTUN
- Kültürel değişimin rençberlik geleneği ve dayanışma olgusu üzerinden değerlendirilmesi-Ürgüp ilçesi örneği
Evaluation of cultural change across rençberlik tradition and solidarity phenomenon-sample of Ürgüp county
ERDAL HAZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
AntropolojiNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEVAL KARANFİL
- İlkokul öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları ile hayat bilgisi ders tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between primary school students' attitudes to the environment and life science course
BEYZA HOCAOĞULLARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEDAT AKTEPE
- Üreme çağındaki kadınlarda sağlık okuryazarlığı ile kanser taramalarına yönelik bilgi düzeyi arasındaki ilişki
The relationship between health literacy and knowledge of cancer screening among women of reproductive age
BİLGESU ÇELİK