Enürezis; okul, aile ve sağlık hizmetleri
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 137949
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞEN BULUT
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
ÖZET Enürezis, mesane kontrolünün kazanılmış olması gereken yaşta, yani beş yaşından sonra istemsiz olarak idrar kaçırmadır. Enürezis, hem çocuklarda, hem de yetişkinlerde görülen, kişinin sosyal gelişimi, kariyeri ve insan ilişkilerinde problem yaratan bir durumdur. Bu yüzden doğru ve başarılı bir tedavi belirlemek için, alternatif tedavi yöntemleri, psikolojik tedavi ve aile desteği gibi değişik perspektiflerden bu problemin irdelenmesi gerekmektedir. Nokturnal enürezis, allerjik hastalıkların yanı sıra çocukluk döneminin en yaygın kronik sorunudur. Yapılan çalışmalarda, etyolojiyi tamamen aydınlatacak tek bir sebep bulunamamış, ancak grup çalışmalarında, hastalığın oluşumunda birden çok faktörün rol alabildiği gösterilmiştir. Bu çocukların çoğunda ciddi bir psikiyatrik, nörolojik ya da ürolojik hastalığa rastlanmamıştır. Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta enürezisin organik bir patoloji ile ilişkisi olmadığının belirlenmesidir. Ayrıca, çocuğa emosyonel ve sosyal ilişkiler yönünden verdiği zararlar açısından da bu problemin irdelenmesi gerekmektedir. Enürezis için çeşitli kaynaklarda çocukluk yaş grubunda % 5-15 gibi sıklık oranlan bildirilmekle birlikte, ülkemizde okul çocuklarında yapılan çalışmalarda % 20- 30 gibi oldukça yüksek oranlar saptanmaktadır. Zamanının büyük bir kısmını okulda geçirmekte olan okul çocukları, öğretim yılı boyunca pek çok sağlık sorunları ile karşı karşıya kalmaktadır. Enürezis de, sağlıklı okul çocuklarında oldukça yaygın bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle çocuklarımız ve aileleri için önemli bir sorun olabilen enürezisi, okul çağında ve okul sağlığı hizmetleri ilişkisi içinde irdelemenin yerinde olacağını düşünerek ilgili bir araştırma planlandı. Bu araştırmada amaçlarımız: Okul çağının bir sorunu olan enürezisi, okul sağlığı hizmetlerinden faydalanarak belirlemek, olguların belli başlı bireysel ve toplumsal özelliklerini ortaya çıkararak nedensellik bağıntılarını incelemek, olaya karşı ailenin yaklaşımlarını belirlemek, ailenin ve çocuğun yaşamlarının olumsuz etkilenmemesi için, gereksinimlerini karşılayacak bilgilendirme ve uygun sağlık hizmet yaklaşımı geliştirmektir. Nisan 2002 yılında, bir ilköğretim okulunda, öğrencilerle gerçekleştirilen bu araştırma, enüretik olguların varlığı, bu olguların belli başlı bireysel ve toplumsal 100özelliklerinin ortaya çıkarılması yönüyle tanımlayıcı; tanımlanmış bu olguların nedensellik bağıntılarını belirlemek ve olayın hangi sonuçlara yol açtığını saptamak yönüyle de nedensel nitelikte bir vaka-kontrol araştırmasıdır. Ayrıca çocukların ve ailelerin konuyla ilgili bilgilendirilmeleri ve uygun sağlık hizmet yaklaşımı için yöntem belirleme deneyimi ile yönlendiricilik yönü de vardır. Araştırma, İstanbul ili Kağıthane ilçesinde, çoğunluğunu düşük sosyoekonomik seviyedeki aile çocuklarının oluşturduğu Ferit Aysan Çağdaş Yaşam İlköğretim Okulu'nda yürütülmüştür. Enürezisin sık görüldüğü yaş grubu olmasından dolayı 7-8 yaş çocukların bulunduğu birinci ve ikinci sınıflar tercih edilmiştir. Ailelere uygulanan bilgi formunda“Çocuğunuz son 6 ay içinde geceleri yatağına ıslattı mı?”sorusuna“evet”cevabı veren 60 çocuk ve annesi vaka grubumuzu oluşturdu. Araştırmamıza yaşları 7-10 arasında değişen toplam 252 öğrenci katıldı. Bu bulguya göre enürezis prevalansı % 23.8'dir. Enürezisi olmayan 60 öğrenci ve annesinden oluşan grup da, kontrol grubu olarak seçildi. Bu çocuklardan 60' ında enürezis vardı. Enürezisli çocukların 50'sinde primer nokturnal enürezis, 10'unda ise sekonder enürezis vardı. Sekiz çocukta ise beraberinde gündüz ıslatma da mevcuttu. Çalışmamızda enürezisi olanların ailelerinin geçmişinde benzer öykü vardı. Enürezisi olanlar olmayanlarla karşılaştırıldıklarında; yaş, cinsiyet, çocuk sayısı, doğum sıralaması, ebeveyn eğitimi ve mesleki durumu,uyandırma güçlüğü, erken tuvalet eğitimi, akut ve kronik malnutrisyon açısından gruplar arasında fark bulunmadı. Göç eden aileler arasında, tuvalet eğitimi sırasında sorun yaşayanlarda, aile içi şiddete maruz kalanlarda, günlük sıvı tüketimi fazla olanlarda, okul başarısı ve sosyal uyum, durumluk ve süreklilik anksiyete düzeyleri yüksek olan çocuklarda enürezisin diğerlerine göre, istatistiksel olarak anlamlı ölçüde fazla olduğu saptanmıştır. Ayrıca çocuklarında enürezisi olan annelerin sürekli anksiyete düzeyleri de kontrol grubuna göre anlamlı ölçüde yüksekti. Enürezisi olan çocukların, duygularını saptayabilmek için yaptığımız karşılıklı görüşmelerde, çocukların bu durumu üzüntü ve utanç verici bulduklarını ve bu problemin çözümü için yardıma ihtiyaç duyduklarını belirledik. Velilerin ise çoğunluğu bu durumu bir sorun olarak algılamamaktaydı ve önerilere uyma konusunda istekli görünmekle birlikte sunulan önerilere yeterli uyumu gösteremediler. 101Yapılan araştırma sonucunda birinci basamak sağlık sistemi kapsamında enürezise yaklaşım ile ilgili bir hizmet akış şeması geliştirildi. Bu şemaya uygun biçimde çocuklar ve aileleri yönlendirildi. Geçmişinde idrar yolu enfeksiyonu geçirme hikayesi, gündüz bulgusu olan çocuklara voiding sisteroüretrogram, gece ıslatmalarının yanında gündüz bulguları olan tüm çocuklardan ultrasound çekilmesi için aileler, kendi sağlık kurumlarından faydalanmak üzere yönlendirildiler. Muayene ve tam idrar tetkiki sonucu patoloji saptanmayan pür nokturnal enürezisli çocuklara, bir ay süresince devam edecek olan takvim kaydı uygulaması önerildi. Bunun yanı sıra ailelerin konuya dikkatini çekmek, bilgilendirmek ve çözüm yolları önermek amacıyla, daha sonra yararlanmak üzere bir broşür hazırlandı. Ülkemiz koşullarında çok gerekli olan okul sağlığı hizmetleri içinde enürezisi olan çocuklara uygun yaklaşım modelleri mutlaka yer almalıdır. Yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilediği düşünülürse, birinci basamakta çalışan sağlık ekibinin ve okuldaki eğitimcilerin konuya dikkatlerinin çekilmesi ve yaygın yanlış kanıların giderilmesi de yararlı olacaktır. Aile hekimi, enürezis ve bağlantılı sağlık sorunlarının (bedensel ve ruhsal) belirlenmesi, tedavisi ve gerektiğinde yönlendirilmesi konusuna multidisipliner yaklaşmalıdır. Okullarda, ihtiyaç duyduklarında çocukların ilk başvuru yeri olarak öğretmenleri seçebileceği düşünülürse, sınıf ve rehber öğretmenlerin bu konuda çocuğu ve aileyi bilgilendirebilecek ve yönlendirme yapabilecek donanımda olması yararlı olabilir. Sınıf öğretmeni enürezisli çocuğun ailesi ile görüşebilir, bilgilendirme yapabilir ve bu durumun çözümü için bir sağlık profesyoneline yönlendirebilir. Benzer şekilde birinci basamakta görevli hemşirelerin ve varsa okul hemşirelerinin de konu hakkında bilgilendirilmesi ve gerektiğinde çocuğu ve aileyi yönlendirebilmesi önemlidir. Çocuklara ve ailelerine bu durumun çözümünde aktif rol oynayabilecekleri anlatılmalı, yapmaları gerekenler yanında yapmamaları gerekenler de öğretilmelidir. Çünkü sağlık eğitimi ve koruyucu sağlık hizmetlerinin amaçlarından biri de toplumda yaygın olan yanlış inanışların değiştirilmesidir. Çocuğa ve ailesine yaran olacak uygulamalar, tüm ilgililerin işbirliğini içeren çok yönlü bir yaklaşım ile gerçekleştirilebilir. 102
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Okul sağlığı hemşirelik hizmetlerinin öğrencilerin sağlık ve başarı durumuna etkisinin incelenmesi
Examining the effects of school health nursing services on students' health and success
SELMA ÖNCEL
- Edirne merkezindeki ilkokul öğrencilerinde kaygı düzeyleri ve sosyo-demografik özelliklerle ilişkisi
Başlık çevirisi yok
SEBAHAT MOLLA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Halk SağlığıTrakya ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET SALTIK
- Gebelik döneminde görülen psikososyal değişikliklerin gebe, fetüs ve çocuklar üzerine olan etkisinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
GÜLDALI AYBAŞ
Doktora
Türkçe
1997
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEZİYET ARI
- Okul çocuklarında (7-12 yaş) görülen enürezis ve enkoprezis sıklığının aile tutumu ile ilişkisi
Density and relation with parent attitude of enuresis and encopresis in schoolage children (7-12 age)
MİNE HIZEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Hemşirelikİstanbul ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYSEL KAVAKLI
- İlköğretim öğrencilerinde aile tutumları ile işeme bozuklukları ilişkisinin incelenmesi
Investigation of the relationship between family attitudes and voiding dysfunctions in Primary school students
NAZİFE OKUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikDokuz Eylül ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA ŞEYDA ÖZBIÇAKÇI