Klimakterik dönemdeki kadınlara verilen planlı sağlık eğitiminin menopozal yakınma, tutum ve sağlık davranışlarına etkisi
The impact of planned health education given to climacteric women on the menopozal symtoms and attitude and health behaviours
- Tez No: 138449
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BEHİCE ERCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
IV TABLOLAR DİZİNİ Sayfa No Tablo 1. Sağlığı Sürdüren ve Geliştiren Davranışların Kavramsal Tanımları ve Farklılıkları25 Tablo 2. Kadınların Sosyodemografık Özelliklerinin Dağılımı41 Tablo 3. Kadınların, Evlilikteki Memnuniyeti, Boş Zamanlan Değerlendirme Biçimi, Ailede Alınan Kararlara Katılma, Sigara Kullanma Durumu ve İçilen Sigara Sayısına Dağılımı42 Tablo 4. Kadınların, Klimakterik Evre, Klimakterik Döneme Yönelik Bilgi Alma, Bilginin Alındığı Kaynaklar, Dönemi Algılama Biçimi ve Algılama Biçiminin Nedenlerine Dağılımı43 Tablo 5. Kadınların Menopozal Yakınmalarının Dağılımı44 Tablo 6. Kadınların, Menopozal Yakınmalara Yönelik Endişeleri ve Bu Konuyla İlgili Öneri Alma Durumlarına Dağılımı45 Tablo 7. Kadınların, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeğinden Aldıkları Puan Ortalamalarının Dağılımı46 Tablo 8. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınların Sosyodemografik Özelliklerinin Dağılımı47 Tablo 9. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınların, Evlilik Memnuniyeti, Boş Zamanlan Değerlendirme, Ailedeki Kararlara Katılma ve Sigara Kullanma Durumlanna Dağılımı48 Tablo 10. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınlann, Klimakterik Evre, Bilgi Alma Durumu, Kimden Aldıkları, Dönemi Algılama Biçimleri ve Algılama Biçimlerinin Nedenlerine Dağılımı48 Tablo 11. Kadınlann Eğitim, Düzeyleri ve Menopozal Yakınmalanna Dağılımı51 Tablol2.Kadınlann, Çalışma Durumları ve Menopozal Yakınmalanna Dağılımı53 Tablo 13. Kadınlann, Klimakterik Evrelerine ve Menopozal Yakınmalanna Dağılımı57 Tablo 14. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınların, Menopozal Yakınmalannın Dağılımı59V Tablo 15. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınların Menopozal Yakınmalara Yönelik Endişe ve Öneri Alma Durumlarının Dağılımı60 Tablo 16. Deney Grubundaki Kadınların Öntest-Sontest Menopozal Yakınmalarının Dağılımı61 Tablo 17. Kontrol Grubundaki Kadınların Öntest-Sontest Menopozal Yakınmalarının Dağılımı62 Tablo 18. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınların Sontest Menopozal Yakınmalarının Dağılımı63 Tablo 19. Kadınların, Sosyodemografık Özellikleri ve Menopoza İlişkin Tutum Ölçeği Puan Ortalamalarına Dağılımı65 Tablo 20. Kadınların, Evlilik Memnuniyeti, Boş Zamanlan Değerlendirme, Ailedeki Kararlara Katılma ve Sigara İçme Durumları ve Menopoza İlişkin Tutum Ölçeği Puan Ortalamalarının Dağılımı66 Tablo 21. Kadınların, Klimakterik Evre, Bilgi Alma, Bilgiyi Aldıkları Kaynak, Dönemi Algılama Biçimleri ve Algılama Biçimlerinin Nedenleri ve Menopoza İlişkin Tutum Ölçeği Puan Ortalamalarına Dağılımı67 Tablo 22. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınların, Öntest Menopoza İlişkin Tutum Puan Ortalamalarının Dağılımı68 Tablo 23. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınların Sontest Menopozal Tutum Puan Ortalamalarının Dağılımı69 Tablo 24. Kadınların, Sosyodemografık Özellikleri ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranıştan Toplam Puan Ortalamalanna Dağılımı70 Tablo 25. Kadınları Evlilik Memnuniyeti, Boş Zamanlan Değerlendirme, Ailedeki Kararlara Katılma ve Sigara İçme Durumları ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranıştan Ölçeği Toplam Puan Ortalamalarına Dağılımı71 Tablo 26. Kadmlann, Klimakterik Evresi, Bilgi Alma, Bilgi Alman Kaynak, Dönemi Algılama Biçimi ve Algılama Biçimlerinin Nedenlerine Göre Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlan Ölçeği Toplam Puan Ortalamalarına Dağılımı72 Tablo 27. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınların, Öntest Öz Etkililik- Yeterlilik, Çok Boyutlu Sağlık Kontrolü, Sağlığın Önemi, Sağlık Durumunu Algılama ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeklerinden Aldıklan Puan Ortalamalannın Dağılımı73 *5fVI Tablo 28. Deney Grubundaki Kadınların Çok Boyutlu Sağlık Kontrolü, Sağlığın Önemi, Sağlık Durumunu Algılama ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeklerinin Öntest-Sontest Puan Ortalamalarının Dağılımı75 Tablo 29. Kontrol Grubundaki Kadınların, Öz Etkililik- Yeterlilik, Çok Boyutlu Sağlık Kontrolü, Sağlığın Önemi, Sağlık Durumunu Algılama ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeklerinin Öntest-Sontest Puan Ortalamalarının Dağılımı78 Tablo 30. Deney ve Kontrol Grubundaki Kadınların, Öz Etkililik- Yeterlilik, Çok Boyutlu Sağlık Kontrolü, Sağlığın Önemi, Sağlık Durumunu Algılama ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeklerinin Sontest Puan Ortalamalarının Dağılımı80VII ÖZET Araştırma, klimakterik dönemdeki kadınlara verilen planlı sağlık eğitiminin menopozal yakınma, tutum ve sağlık davranışlarına etkisini araştırmak amacıyla öntest-sontest kontrol gruplu yan deneme modeli olarak planlanmıştır. Araştırma Erzurum Büyükşehir Belediyesi il sınırlarında olan Abdurahman Gazi Sağlık Ocağı bölgesinde yaşayan kadınlarla Ocak 2002-Ocak 2003 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırma iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşama, örneklemi oluşturan 337 klimakterik dönemdeki kadın üzerinde araştırma problemini tanımlamak amacıyla yapılmış ve veriler, Menopozal Yakınma Tarama Listesi, Menopoza İlişkin Tutum, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan soru formu ile toplanmıştır. Araştırmanın ikinci aşaması ise araştırma sınırlılıkları göz önünde bulundurularak örneklem grubundaki kadınlar arasından araştırmanın amacına uygun olarak belirlenen klimakterik dönemdeki 100 kadın üzerinde öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneme modeli olarak planlanmıştır. Çalışma grubundaki kadınların 50'si deney, 50'si kontrol grubunu oluşturmuştur. Ancak araştırma sürecini deney grubundan 43, kontrol grubundan 44 kadın olmak üzere toplam 87 kadın tamamlamıştır. Deney grubundaki kadınlara sekiz ay süren planlı bir eğitim programı uygulanmıştır. Deney ve kontrol grubundaki kadınlara eğitim öncesinde ve sonrasında Menopozal Yakınma Tarama Listesi, Menopoza İlişkin Tutum, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları, Sağlığın Önemi, Sağlık Durumunu Algılama, Çok Boyutlu Sağlık Kontrolü ve Öz Etkililik- Yeterlilik Ölçekleri uygulanmıştır. Kadınların en yaygın olarak yaşadıkları menopozal yakınmaların, uykusuzluk- yorgunluk (% 74.8), baş ağrısı-baş dönmesi (% 74.5), sıcak basması-gece terlemesi (%72.7), eklem-kas ağrıları (% 69.4), sinirlilik-gerginlik (%68.5) ve çarpıntı (%61.1) olduğu saptanmıştır. Kadınların menopoza ilişkin tutum puan ortalamaları 37.94Ü2.58 ve toplam sağlıklı yaşam biçimi davranışları puan ortalamaları 94.64±1.25 olarak belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, klimakterik dönemdeki kadınlara verilen planlı sağlık eğitimi deney grubundaki kadınların döneme özgü yakınmalarını önemli ölçüde azaltmıştır. Menopozal yakınmalardan olan içe kapanma-ağlama ve iştah değişikliği- kilo artışı yakınmalarının eğitim sonrasında görülmediği saptanmıştır. KlimakterikVIII kadınlarda yaygın görülen sıcak basması-gece terlemesinin % 76.7'den %30.2'ye, uykusuzluk-yorgunluğun %76.7'den %4.7'ye, baş ağnsı baş dönmesinin % 83.7'den %23.3'e ve eklem-kas ağrılarının % 79.1'den %37.2'ye doğru eğitim sonrasında bir azalma gösterdiği belirlenmiştir. Yine eğitim sonrasında deney grubundaki kadınların sontest menopoza ilişkin tutum puan ortalamalarında anlamlı bir artış gözlenmiştir (t=4.697, P=.000). Eğitim öncesi menopoza yönelik olumsuz tutum içinde olan kadınların eğitim sonrasında menopoza yönelik olumlu tutum içine girdikleri belirlenmiştir. Ayrıca deney ve kontrol grubundaki kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları sontest toplam puan ortalamaları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuş (t=7. 127, P=.000) olup deney grubundaki kadınların sağlıklı yaşam biçimi davranışları puan ortalamaları daha yüksek olarak belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre verilen eğitimin menopozal yakınmaları azalttığı, menopozal tutumu olumlu yönde geliştirdiği ve sağlıklı yaşam biçimi davranışları puan ortalamalarını artırdığı saptanmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda klimakterik dönemdeki kadınlara, döneme yönelik düzenli eğitim programlarının uygulanması önerilebilir.
Özet (Çeviri)
IX SUMMARY The Impact Of The Planned Health Education Given To Climacteric Women On The Menopausal Syptoms And Altitude, And Health Behaviors The research was planned and conducted to investigate the impact of the planned health education given to climacteric women on the menopausal syptoms and attitude, and health behaviors as descriptive and control group with pretset and posttest of quasi- experimental design. This research was carried out between January 1 ffl 2002- January 1 A 2003 on the women who have live in Abdurahman Gazi Primary Health Care Region in Erzurum. The researcher was formed two phases The first phases was studied to define the problem of the research on 337 climacteric women who was the sample of this research. The data was collected using inquiry form formed by the researcher, the menopausal syptoms check list, attitude toward menopausal and Health Promotion Life- Style Profile (HPLS) scales Considering the limitation of the research, the second phase of the research included in smaller study group. The study group was formed from control group including so women and experiment group including so women. The education was given to the women in experiment group during eight months. The control and experiment groups were applied Multidimensional Health Locus of Scale, The Self- Efficiacy, importance of Health Scale, Perceived Health Status, Health Promotion Life- Style Profile and Menopausal Semptoms Checklist in pre-test and pos-test. But during the period of the research, 44 climacteric women in the control and 43 the women in the experiment groups maintained participation to the research. It was found that the women's commen menopausal sypmtoms were insomnia- fatigue (74.8 %), headache-dizziness (74.5 %), hot flushes-night sweats (72.7%), joint- muscle pain (69.4 %), anxiete (68.5 %) and palpitation (61.1 %). The mean score of the women's menopausal attitude was 37.94±12.58, and the mean score of HPLS was 94.64±1.25. According to the results of the second phase of the research, the planned health education given to climacteric women decreased in significant level the menopausal syptoms of women in the experiment group. Introvert-crying and appetite change- weight increas which are among menopausal syptoms has been determined to were not completely appear after the education. It was determined that hot flushes-nightX sweats has become less from 76.7% to 30.2 %. fatique-trouble sleeping from 76.7% to 4.7%o, headache-dizzy spells 83.7% to 23.3 %, and muscle ache from 79.1% to 37.2 % in posttest. The mean score of the women in the experiment group was seen significant increase (t=4.697, P=.000) after the education. However the attitude toward menopausal of the women had been negative before the education, the attitude toward menopausal of the women was positive after the education. There was also statically significant between diference the experiment and the control groups the mean score of the HPLS after education, and the mean sere of the HPLS of the women in the experiment group was higher than the education given decreased in the women's menopausal complains, and increased menopausal attitude and HPLS. According to these results, it is suggested that the planned education programmes of the related to climacteric period can be applied to climacteric women.
Benzer Tezler
- Klimakterik dönemdeki kadınlara verilen eğitimin sıcak basmasına ilişkin inançlarına ve yaşam kalitesine etkisi
The effect of the planned health education, that given to climacteric women on the hot Flush beliefs and quality of life
ASLI SİS ÇELİK
Doktora
Türkçe
2013
HemşirelikAtatürk ÜniversitesiDoğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜRKAN PASİNLİOĞLU
- Klimakterik dönemdeki kadınlara eşlerin uyguladığı sırt masajının menopozal yakınmalar, uyku kalitesi ve eş uyumuna etkisi
The effect of back massage applied by the spouses of women in the climacteric period on the menopausal complaints, sleep quality and marital adjustment
DİDEM KAYA
- Postmenopozal dönemdeki kadınlarda medroksiprogesteron asetat ile kombine değişik dozlarda transdermal estradiol ve oral konjuge estrojen replasman tedavilerinin serum lipid ve lipoproteinleri üzerine etkilerinin değer..
Effects of different doses transdermal estradiol and oral konjugated estrojen with combined oral medroxyprogesterone acetate on lipoproteins metabolism in postmenopausal women
ÜNAL ERSOY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1998
Kadın Hastalıkları ve DoğumGaziantep ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECİP KEPKEP
- Klimakterik dönemde vazomotor bozukluklar ve cinsel işlevleri ile ilgili yakınmalarda hemşirelik danışmanlığının etkisi
Başlık çevirisi yok
NEVİN ALTINSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
HemşirelikMarmara ÜniversitesiDoğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HEDİYE ARSLAN
- Menopoz dönemindeki depresyonda bilişsel işlevler ve hormonlarla ilişkili duygudurum bozukluklarının ilişkisi: Bir üniversite hastanesi örneklemi
The relationship between cognitive functions and hormone-related mood-disorders in menopausal depression: A University hospital sample
SUNA ALIKMA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriPamukkale ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLFİZAR SÖZERİ VARMA