Geri Dön

Şirince tarihi dokusundaki konutların strüktürel bozulmaları ve restorasyon yöntemlerinin geliştirilmesi

Structural deformations on the houses at Şirince historical texture and improving the restoration methods

  1. Tez No: 138861
  2. Yazar: GÜLÇİN DÜŞÜT
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AKIN ERSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Restorasyon Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 422

Özet

II ÖZET Şirince, İzmir ilinin Selçuk ilçesine bağlı bir dağ köyüdür. Dağlık bir alanda olup, bir vadi yamacına kurulmuştur. Şirince Köyü geçmiş dönemlerde Kırkınca, Kırkıca, Çirkince gibi isimler ile yaşamıştır. Köyün tarihinin Helenistik Döneme (M.Ö. 330-30) kadar uzandığı bilinmektedir. Şirince, Roma Döneminde (M.Ö.30-M.S. 395) Ephesos'u besleyen önemli bir kırsal yerleşimdir. Anadolu Türk Beylikleri dönemine (14. yy») kadar bu önemi devam etmiştir. Köyün bulunduğu bölgenin Türk egemenliği altına girmesi ile yörede yaşayan Hıristiyan Rum halkın esir alındığı, daha sonra ise azad edilen bu esirler ile Türklerden kaçan Ortodoks Ephesoslulann bugünkü köyün bulunduğu alana yerleştikleri bilinmektedir. Köyde yaşayan Ortodoks Rumlar, Osmanlı imparatorluğu egemenliği altında oldukça rahat bir şekilde yaşamışlardır. Bu dönemde Şirince Köyü çevredeki Türk köyleri için önemli bir ticaret merkezi olmuştur. 19.yy.'da 1800 haneli büyük bir kasaba olan Şirince'nin Rum halkı Kurtuluş Savaşı'ndan sonra köyü terk ederek Yunanistan'a kaçmıştır. Kurtuluş Savaşı'ndan iki yıl sonra Türkiye ve Yunanistan arasındaki göçmen değişimi sonrasında, köye Balkanlardan gelen göçmen Türkler yerleştirilmiştir. Şirince'nin yerleşim dokusunu 19.yy.'da köyde yaşayan Rumlardan kalan geleneksel konutlar, anıtsal yapılar, çeşmeler ve ocaklar oluşturmaktadır. Günümüze ulaşan tarihi dokuda 213 geleneksel konut, 2 kilise ve 1 okul yapısı vardır. Yerleşimin ortasından geçen Şirince Deresi ile köy ikiye ayrılmaktadır. Köyde yapılar, arazinin topografyasına uygun, eğime paralel olarak ve birbirlerinin manzarasını ve görüşünü kesmeyecek şekilde yerleştirilmişlerdir. Doku içindeki yollar genellikle eğime paralel olarak yapılmıştır.Ill Konutlar bahçe içinde ya da sokak üzerinde, bitişik ya da ayrık nizamdadır. Genelde iki katlı, köşe sofalı ya da iç sofalı plan özelliğindedirler. Konutlarda zemin katta giriş holü ile birlikte depo veya ahır işlevindeki servis mekanları yer alırken yaşama katı olan üst katta yazlık ve kışlık oda olarak adlandırılan birer oda ile küçük bir servis mekanı yer alır. Konutların zemin katlan yığma taş, üst katlan ahşap karkas olarak inşa edilmiştir. Konutlarda kullanılan taş malzeme Kayser Tepe'deki taş ocağından getirilmiş yöre taşı granatlı anfiborittir. Çevredeki ormanlık alandan elde edilen çam ve kestane de yapı malzemesi olarak kullanılan ahşap türleridir. Şirince tarihi dokusunda yer alan konutlarda meydana gelen strüktürel bozulmaların nedenleri; >. mekanik nedenler,zemin özellikleri, arazinin yapısı, taşıyıcı sistem tasannu, yanlış detaylandırma gibi iç etkenler,. deprem, toprak kayması, su, yangın, termal hareketler, rüzgar, insanlann olumsuz etkileri gibi dış etkenler,. yapı malzemelerinden kaynaklanan bozulmalar olarak sıralanabilir. Aynca konutlann strüktür sistemini oluşturan yapı malzemelerinin bozulmalan da strüktür sistemine zarar vermektedir. Öncelikle strüktür sisteminde ve yapı malzemelerinde meydana gelen bozulmalar çeşitli yöntemler ile tespit edilerek, bozulmanın giderilmesi için en uygun restorasyon yöntemi seçilmelidir. Tez çalışmasında, Şirince tarihi dokusunda yer alan konutlarda meydana gelen bozulmalar, bozulma nedenleri ve restorasyon yöntemleri ile ilgili bilgiler detaylı olarak aktanlmıştır. Aynca Şirince tarihi dokusundan seçilen iki konut örneğinde de oluşan bu bozulmalara yönelik alternatif bir restorasyon projesi hazırlanarak daha sonraki dönemlerde köyde yapılacak restorasyon uygulamalarına örnek olunması amaçlanmıştır.

Özet (Çeviri)

IV ABSTRACT Şirince is a village which depends upon the Selçuk district of Izmir province. It was founded in a valley slope at the mountainous area. The village Şirince was called as some names like Kırkınca, Kırkıca, Çirkince at its times. It is known that, history of the village goes to Hellenistic Period. (B.C. 330-30). Şirince, which was an importatnt rural settlement, feeded Ephesos at Romen Period. (B.C 30-A.C. 395). Its importance had continued to Anatolian Turkish Principality. (14th. Century,). When the side, that Christian people lived in, became a participant of the Turkish domination, Christian Greek people was being captured. After a time, they had been set free. These dismissed slaves and the Orthodox, who were from Ephesos, that escaped from the Turks, moved into today's area of the village. People in the village lived a fairly comfertable life under the domination of the Ottaman Empire. At this period Şirince became as an impotatnt trade centre for the other Turk villages in the envirement. At 19th. Century Şirince became as a big village with 1800 houses. After The Turkish War of Independence, Greeks of Şirince abondoned the village and escaped to Greece. After the immigrant change between The Turkish Republic and Greece, two years later from the Indipandence War, the Turks who came from the Balkans settled in Şirince. Traditional houses, monumental buildings, fountains and fireplaces, which remain from the Greeks lived in Şirince at 19th. Century, constitude the settlement texture of Şirince. There are 213 traditional houses, 2 churchs and 1 school building in this historical texture which reachs to these days.The village is seperated in two parts by Şirince Creek which is passing by the middle of the settlement. The buildings in the village are put suited to domain's topograpy, parallel to slope and not blocking each other's views and sights. Roads, which are inside the texture, are usually made parallel to the slope. Buildings are inside the garden or above the streets, and exceptional or contiguous order. They usually have two floors with corner hall or interior hall plan property. In the houses, entrance hall and service spaces, are functioned depot or shed, take place on the ground floor. On the top floor there are two rooms that are named estival and wintery room and there is a small service space. Ground floor of the houses is build up by blok stone, top floors are build up by timber framed. The stones, used in the houses, taken from the quarry at Kayser Hill, are environs stone, anfiboride with granads. Also pine and chesnut which are gotten from the forestlike area in the > enviroment, are timber building materials of the houses. The reasons of the structural decenerations which occur in the houses that are located in the historical texture of Şirince:. Internal factors like mechenical reasons, properties of ground, domain's structure, structural system design, error in detail. External factors as landslide, earthquake, wind, water, fire, thermal movements, vandalism. Degenerations occur from the building materials. Also, the degenerations of the building materials that form the structure system of the houses, damage the structure system. The degenerations which occur in the structure system and the building materials, are determined by various methods and the most suitable restoration method must be chosen for removing the degenerations.VI The informations about the degenerations occur in the buildings that are located in the historical texture of Şirince, degeneration reasons and restoration methods are quated in details in the thesis. Also an alternative restoration project of the two sample houses that are chosen from the historical texture of Şirince is readied directed towards these degenerations and it is aimed to be sample for the restoration application which will be done in the village later.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    699032

    Şirince kiliseleri

    Sirince churches

    MERVE ŞEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Sanat TarihiTrakya Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ENGİN BEKSAÇ

  2. Tez No

    153613

    Restoration project for Çarboğa and Yenigün houses in Şirince, İzmir

    İzmir, Şirince köyü, Çarboğa ve Yenigün evleri restorasyon projesi

    SERPİL UYAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. FUAT GÖKÇE

  3. Tez No

    337568

    Nüfus mübadelesi sonrası Selçuk'a yerleşen muhacirlerin Girit'te bıraktıkları mülkler

    The remaning properties in crete of the immigrants settled on Selçuk after the exchange of populations between Grece and Turkey

    MEHMET AKKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    TarihDokuz Eylül Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. OKTAY GÖKDEMİR

  4. Tez No

    299204

    Climatic considerations in traditional built environments: The effect of natural ventilation on thermal comfort in Alaçati, Izmir, Turkey

    Geleneksel yapılı çevrede iklim etkisi: Alaçatı, İzmir, Türkiye?de doğal havalandırmanın ısıl konfora etkisi

    BELGİN TERİM

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN BÖKE

    YRD. DOÇ. DR. FEHMİ DOĞAN

  5. Tez No

    371947

    Kırsal yerleşmelerde mimari yapılaşmaların ekolojik açıdan irdelenmesi: Ildırı ve Şirince Köyü örnekleri

    The ecological of architectural structures in rural settlements: The examples of Ildiri and Sirince villages

    BURCU ŞENGÜN ERTURGUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Peyzaj MimarlığıEge Üniversitesi

    Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET BÜLENT ÖZKAN

Geri Dön