GPS nivelmanının geometrik nivelman yerine kullanılabilirliğinin araştırılması
A Research on using GPS in place of geometrik levelling
- Tez No: 139689
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. D. UĞUR ŞANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
ÖZET“GPS ile belirlenen yüksekliklerin geometrik nivelman ile belirlenen yükseklikler yerine kullanılıp kullanılamayacağı”günümüzün en önemli araştırma konularından birini oluşturmaktadır. Bugüne kadar edinilen izlenimler; GPS sisteminin kendisinden kaynaklanan sorunlar, GPS smyaUerinin atmosferden etkilenmesi, GPS ve klasik jeodezik ölçmelerin yükseklik belirleme için kullandıkları başlangıç yüzeylerinin farklı olması nedeniyle, GPS ile belirlenen yüksekliklerin geometrik nivelman ile belirlenen yükseklikler yerine kullanılamayacağı ve bu konuda araştırmalar yapılması gerektiği yönündedir. Bu balamdan, yapılan çalışmada GPS ile yükseklik belirleme üzerinde durulmuş, oluşturulan nivelman güzergahında yapılan GPS ölçmeleri ile bulunan elipsoidal yükseklik farkları ile geometrik nivelman sonucu bulunan yükseklik farkları karşılaştırılmış, kısa mesafelerde gerek troposferik etkiden gerekse sistemlerin referans aldığı başlangıç yüzeylerinin farklı olmasından kaynaklanan hatanın küçük olacağı düşünülerek, GPS in kısa mesafelerde (0.1- lkm) yükseklik belirlemedeki performansı test edilmiş ve klasik ölçme uygulamalarında kullanımı ile ilgili irdelemeler yapılmıştır. Kısa mesafelerde yapılan bu incelemelerin ardından, daha uzun bazlarda (10-50km), ticari yazüımlarca kullanılan farklı troposferik modellerin yükseklik bileşenine olan etkileri araştırılarak, uygun troposferik model kullanılması ile yükseklik duyarlığının arttırılıp arttınlamayacağı incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, GPS nivelmanının ana, ara ve yardımcı nivelman güzergahları için Büyük ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliğİ'nde verilen doğruluk kriterlerim karşıladığı, birçok durumda geometrik nivelman yerine kullanılabileceği ve özellikle zaman ve işgücünden tasarruf sağladığı gözlenmiştir. Bernese ile yapılan karşılaştırmalarda ticari yazılımlarda kullanılan troposferik modellerin standart model olması ve anlık troposferik koşulları yansıtmaması nedeni üç sonuçlar arasında cm seviyelerinde farklar gözlenmiş, özellikle 40 km den daha uzun bazlarda Hopfîeld ve Saastamoinen modelleri ile elde edilen sonuçların Bemese sonuçlarına en yalan değerleri aldıkları görülmüştür. Anahtar kelimeler : GPS nivelmanı, geometrik nivelman, ortometrik yükseklik, elipsoidal yükseklik, jeoit yüksekliği. vnı
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Recently one of the most important research topics is“can GPS heights be used instead of levelling heights?”. Recent impressions show that GPS heights can not be used instead of levelling heights because of the errors resulting from GPS's own system, effects of the atmosphere, differences between the reference surfaces which are used for height determination. Therefore further research needs to be carried out In this respect, height determination with GPS was considered in this thesis. On a constructed levelling line, GPS and geometric levelling measurements were collected. According to the results of ellipsoidal height differences and levelling height differences, GPS performance in height detemination in short baselines was tested and the usage of GPS for classical surveying purposes was examined. After these studies in short baselines, it was aimed to find out the effects of different tropospheric models on vertical component for long baselines. According to derived results models were interpreted. According to all of the obtained results, it was experienced that, GPS levelling achieved the accuracies given in BOHHUY for 1 st, 2nd and 3rd order levelling lines. And also it was experienced that GPS can be used instead of geometric levelling in many cases and it is profitable for time and manpower. In the comparisions with Bernese, approximately 2 cm differences between the results were observed because of the standard tropospheric models which are used in commercial softwares. Especially in baselines longer than 40 km, the results which were obtained with Saastamoinen and Hopfield models had the most approximate values with Bernese results. Keywords : GPS levelling, geometric levelling, orthometric heights, ellipsoidal heights, geoid heights. IX
Benzer Tezler
- Assessment of global gravity models in coastal zones: A case study using astrogeodetic vertical deflections in İstanbul
Global gravite modellerinin kıyı bölgelerinde değerlendirilmesi: İstanbul astrojeodezik çekül sapmaları örneği
MÜGE ALBAYRAK
Doktora
İngilizce
2020
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA TEVFİK ÖZLÜDEMİR
- 10 km'den küçük geçkiler için GPS nivelmanının duyarlığı üzerine bir inceleme
An investigation on the precision of GPS levelling for baselines shorter than 10 km
KEMAL ÖZGÜR HASTAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. UĞUR ŞANLI
- Jeoit yüksekliklerinin GPS ve hassas trigonometrik nivelman ölçüleri ile belirlenmesi
Determination of geoid heights by GPS and precise trigonometric levelling
METİN SOYCAN
Doktora
Türkçe
2002
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER AYDIN
- GPS ölçme ve değerlendirmelerinde hata kaynakları üzerine bir inceleme
A Study on error sources in GPS measurements and data processing
İBRAHİM KINIK
Doktora
Türkçe
1999
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN DEMİREL
- GPS tekniği ve matematiksel modellerinin incelenmesi
GPS technics and investigation of GPS mathematical models
METİN SOYCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER AYDIN