Stereotyped gender role perceptions and presentations in elementary schooling: A case study in Burdur (2001-2002)
İlköğretimde kalıplaşmış toplumsal cinsiyet rolü algılama ve sunumları: Burdur'da bir ilköğretim okulunda alan çalışması (2001-2002)
- Tez No: 140196
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DEMET VAROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Sosyoloji, Education and Training, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Rol, Toplumsal Cinsiyet Rolü, Toplumsal Cinsiyet Rolü Kalıp Yargılan, Toplumsal Cinsiyet Çeşitlemi, Cinsiyet Kimliği, Kadınlık, Erkeklik, Öğretmen Tutumu, Öğrenci Tutumu, Kalıp Yargı, Ayırımcılık, Toplumsal Cinsiyet Rolü Kimliği, Androjeni, Toplumsal Cinsiyet Şemaları, Toplumsal Cinsiyet Önyargıları. vı, Role, Gender (Sex)-Role, Gender-Role Stereotype, Gender-Typing, Gender Identity, Femininity, Masculinity, Teacher Attitude, Student Attitude, Stereotype, Discrimination, Gender Role Identity, Androgyny, Gender Schemas, Gender Biases. IV
- Yıl: 2003
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
oz İlköğretimde kaliplaşmiş toplumsal cinsiyet rolü algılama ve sunumları: burdur'da bir ilköğretim okulunda alan çalışması (2001/2002) Kaya, Havva Eylem Yüksek Lisans, Kadın Çalışmaları Bölümü Tez Yöneticisi: Doç. Dr. Demet Varoğlu Temmuz 2003, 236 s. Öğrencilerine yaşamlarının ileri aşamasında kendi hür iradelerini ve becerilerini geliştirme fırsatları sunduğu iddiasında olan bir eğitim sisteminin içeriğinde, faydalı özelliklere sahip, etkin liderlik konumlarında cinsiyetler arasında eşitliğin bulunduğu ve dahası rollerin cinsiyetlere göre kalıp örnekler olarak belirlenmediği bir kariyer yapısının bulunması beklenmelidir. Bu beklentinin uygunluk ve tutarlılığı bir yana, okullarda öğretmen istihdamı ve ders kitabı seçimi konusunda da tarafsız bir şablona sahip olmalıdır. Pek çok çocuk evlerinde birkaç kitapla okullarında ise düzinelerce kitapla büyür. Yakın zamanda yapılan araştırmalara göre, ilkokullarda okutulan ders kitaplarının büyük bir kısmı cinsiyetçi kalıplar içermektedir. Bu kitaplarda, kadınlar nadiren ana karakter olarak karşımıza çıkarlar ve ana karakter oldukları durumlarda da genellikle erkek karakterlere bağımlı pasif figürlerdir. Kadınlar çoğu zaman ev hayatı ile ilgili rollerde gösterilir; birçok ders kitabında, sadece erkeklerin işe gittikleri, erkek çocuklarının canlan ne isterse yapabilecekleri, kız çocuklarının ise annelerinin en iyi yardımcıları oldukları varsayımından hareket edilir.Bu iddialar ışığında araştırma, 2001-2002 eğitim-öğretim yılında Burdur'da bir ilköğretim okulunun 1-5'inci sınıflarında öğrenim gören öğrencilerine okutulan ders kitaplarında, toplumsal cinsiyet rolü kalıp sunumlarının varlığının incelenmesini ve öğrencilerin, bu tür cinsiyetçi sunumlardan etkilenip etkilenmediklerinin öğrenilmesini hedefleyen bir vaka çalışması olarak hazırlanmıştır. Bu amaçla, okutulmakta olan ders kitapları, toplumsal cinsiyet rolü kalıp sunumlarını ne şekilde içerdiklerinin anlaşılması için önceden belirlenmiş kategorilere uygun olarak analiz edilmiş, bu sunumların öğrenciler üzerindeki etkilerinin değerlendirmesi ise, 1- 3'üncü sımf öğrencilerinden belirlenen bir konuda resim yapmaları, 4-5 'inci sımf öğrencilerinden ise yine aynı konu üzerine resim çizmeleri ve kompozisyon yazmaları istenerek yapılmıştır. Bu çalışmanın bir diğer amacı da, Türk ilköğretim okullarının 1-5'inci sınıflarında eğitim veren öğretmenlerin kendileri ile mülakat yapılmak suretiyle, incelenen ders kitaplarındaki toplumsal cinsiyet rolü kalıp sunumlarının farkında olup olmadıkları ve bu rollerin kalıp sunumları konusunda genel görüşleri öğrenilmek istenmiştir. Araştırmanın sonucunda, 2001/2002 eğitim-öğretim yılında, Burdur'da incelenen ilköğretim okulunun 1-5'inci sınıflarında okutulan ders kitaplarında, toplumsal cinsiyet rolü kalıp sunumlarına ve aynı okulda eğitim gören öğrencilerin resim ve kompozisyonlarında da bu tür sunumların yansımalarına rastlanmıştır. Yapılan mülakatlar esnasında ise öğretmenlerin, toplumsal cinsiyet rolü kavramına ve söz konusu ders kitaplarında yer alan bu rollerin kalıp sunumlarına karşı farklı bakış açılarına sahip oldukları gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT STEREOTYPED GENDER ROLE PERCEPTIONS AND PRESENTATIONS IN ELEMENTARY SCHOOLING: A CASE STUDY IN BURDUR (2001-2002) Kaya, Havva Eylem MS., Department of Gender and Women's Studies Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Demet Varoğlu July 2003, 236 p. A schooling system that claims to offer its students the opportunities to develop their talents and help towards self-determination in their adult lives might be expected to have a career structure itself that demonstrated these virtues, one in which there was equality of the genders in positions of influence and leadership, and no gender stereotyping of roles. Apart from the fairness and consistency of that expectation, it is also reasonable to expect the neutral template of teacher employment and textbook selection in schools. Many children may grow up with few books in their homes but lots of those in their schools. Many of the textbooks used in elementary schools, according to recent studies, contain gender stereotypes. In these, females are rarely found as central characters and when they appear at all, they are often passive figures dependent on male characters. Women are frequently shown in domestic roles; in most textbooks it is assumed that only males 'go out to work' whereas daughters are the best helpers of their mothers whose sons are allowed to do what they wish. In the light of those allegations, this research is designed as a case study which addresses itself to the aim of looking into stereotyped gender role presentations iiiexisting in elementary school textbooks used by the students studying at lst-5ft grades in 2001/2002 academic year of an elementary school placed in Burdur and to see whether these students are affected by the exposure of those stereotyped gender role presentations. For this purpose, the textbooks being studied are analyzed according to pre-set categories to deduce how they include stereotyped gender role presentations and the evaluation of the effects of that exposure on students are made by asking lst-3rd grade students to draw and 4th-5th grade students to write compositions on a given topic. This study also attempts to find out both whether Turkish elementary school teachers teaching at lst-5th grades are aware of stereotyped gender role presentations in those textbooks that they use and their own points of view about stereotyped gender role presentations via interviews carried out with them. In conclusion, stereotyped gender role presentations are encountered in those analyzed school textbooks studied at 1st- 5th grades in 2001/2002 academic year of the elementary school placed in Burdur and the perceptions of those presentations are also obtained in the drawn and written productions of the students studied at the same school. Through the teachers' interviews, various kinds of perceptions towards gender role concept and its stereotyped presentations that take place in those textbooks are observed in their sayings.
Benzer Tezler
- Magazin dergilerinde cinsiyetin karşılaştırmalı olarak analizi: 'GQ' ve 'Vogue' dergilerinde kullanılan kozmetik ve giyim ürünleri reklamlarının toplumsal cinsiyet sunumuna ilişkin içerik analizi
Comparative analysis of gender in magazines: Content analysis of cosmetics and clothing products advertisements used in 'GQ' and 'Vogue' magazines regarding gender presentation
YUSUF KÖSEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
GazetecilikSelçuk ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADEM DEMİRSOY
- Dijital oyunlarda toplumsal cinsiyet algısı: 'Detroıt Become Human' örneği üzerinden bir araştırma
Gender perception in digital games: a research over the example of 'Detroit Become Human'
ASLI BEGÜM MERİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halkla İlişkilerİstanbul ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM KALAN GÜNDÜZ
- Ortaokul sosyal bilgiler ders kitaplarında toplumsal cinsiyet
Gender in secondary schools social studies textbook
SİBEL DÜNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSosyal Bilimler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜSLİME GÜNEŞ
- TÜBİTAK popüler bilim yayınları 3-6 yaş çocuk kitaplığının toplumsal cinsiyet yönünden incelenmesi
An evaluation of researching 3-6 age children's library of TÜBİTAK popular science publications within the context of gender stereotypes
DİLAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. F. BELGİN ÖZAYDINLI
- Cinsiyete bağlı toplumsallaşmada televizyonun rolü: reklamların içerik çözümlemesi
Başlık çevirisi yok
NASRİN SHAHİN