Geri Dön

Türkiye Türkçesi ve Halha Moğalcasında fiil zaman şekilleri

The indicative forms in Turkey Turkish and Khalkha Mongolian

  1. Tez No: 140949
  2. Yazar: MYAGMARSÜREN UUGANBAYAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEMA BARUTCU ÖZÖNDER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 287

Özet

Uuganbayar, Myagmarsüren, Türkiye Türkçesi Ve Halha Moğolcasmda Fiil Zaman Şekilleri, Doktora Tezi, Danışman: Prof.Dr. F. Sema Barutçu Özönder, xxii +263 s. 'Türkiye Türkçesi ve Halha Moğolcasmda fiil zaman şekilleri" adındaki tezimiz beş bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölümde, işlev anlam alam ve görünüşlülük kavramlarıyla ilgili olarak ele alman Türkiye Türkçesi ve Halha Moğolcasındaki fiil zaman şekillerinin işlev ve anlam parallelikleri üzerine durulmaktadır. Görünüşlülük işlev anlam alanının önemli unsurlarından biri olan görünüş kategorisi, olaylara olan öznesel bakış açısı olarak kullanılmaktadır. İkinci Bölümde, fiil zaman şekilleriyle ifade edilen birleşik görünüş-zaman anlamlan olan somut geçmiş, biten geçmiş, somut gelecek, alışılmış gelecek, yeterlik gelecek anlamlarının sistematik açıklaması dile getirilmektedir. Burada yeterlik gelecek anlamının olasılık, gereklilik, faraziye, isteklilik ve emir diye beş belirtisi de vardır. Üçüncü Bölümde, genel zaman şekillerinin görünüşlü sınıflarla olan ilişkisi üzerine durulmaktadır. Hem eylemin iç sınırına işaret eden sınırlı fiiller hem de eylemin amaçsız oluşuna vurgu yapan sınırsız fiiller görünüşlü sınıfının oluşturucularıdırlar. Dördüncü Bölümde genel zaman şekillerinin uzamış zaman şekilleriyle olan rekabetinden bahsedilmektedir. Genel görünüşün anlamlan olan genel olgululuk, açık örneklilik ve genel uzamışük anlamı, somut olgululuk, sonsuz tekrarlılık ve belirtilmiş uzamışlık gibi uzamış görünüş anlamlanyla rekabet edebilmektedir. Sonuncu veya Beşinci Bölümde, genel görünüşün bağlam türleri gösterilmektedir. Türkiye Türkçesi ve Halha Moğolcasındaki genel görünüş şekilleri zincir, öncül ve ardıl, ardıl ve öncül ve son olarak olgular yığını bağlam türlerinde kullamlabilmektedirler.

Özet (Çeviri)

Uuganbayar, Myagmarsüren, The indicative forms in Turkey Turkish and Khalkha Mongolian, Doctorate Thesis, Advisor: Prof.Dr. F. Sema Barutçu ÖZÖNDER, xxii+263 s.s. Our thesis, which is named“The indicative forms in Turkey Turkish and Khalkha Mongolian”, consists of five parts. Part I mentions of the functional semantic parallels of the indicative forms in Turkey Turkish and Khalkha Mongolian could be studied with regard to the notions of the functional semantic fields and aspectuality. Aspect as a main component of the functional semantic field of the aspectuality is used as a subjective point of view to the events. Indicative forms in Turkish and Mongolian are important vehicles of the category of aspect. Part II of the thesis brings a systematically explanation to the compound aspecto- temporal meanings of the indicative forms, captioned as“concrete past”,“perfect past”,“concrete future”,“usual future”and“potential future”. The potential future contains five symptoms: probability, necessity, supposition, wishness and imperative. Part III dwells on the relations of the aspectual groups with the simple aspect. The terminative verbs, which express inner limit or the verbs and the mterminative verbs, which express purposeless of the verbs are constituents of the aspectual groups. Part IV of the thesis mentions of the competition of the simple aspect with durative aspect.“Common factivity”,“open sample”and“common durativity”, which constitutes the meanings of the simple aspect, rival to meanings of the durative aspect such as“concrete factivity”,“defined durativity”and“endless repetition”. The end part of the thesis, Part V, indicates the aspectual contextual types of the simple aspect. The simple aspect forms in Turkey Turkish and Khalkha Mongolian can be used in“chain”,“antecedent and consecutive”,“consecutive and antecedent”and finally,“heap of the facts”.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    186075

    Türkiye Türkçesi ve Halha Moğolcasında çatı

    Voice in Turkey Turkish and Khalkha Mongolian

    BAASANJAV TERBİSH

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. SEMA BARUTCU ÖZÖNDER

  2. Tez No

    355811

    Türkçede ve Halha Moğolcasında durum kategorisi

    Case category in Turkish and Khalkha Mongolian

    BAYARTSETSEG DASHZEVEG

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MURAT KÜÇÜK

  3. Tez No

    718973

    Yudahin'in Kırgızca sözlüğüne göre fiildenisim yapan ekler ve kullanılışları

    Affixes forming verbs from nouns in the Kyrgyz language of dictionary of Yudakhin and their use

    SEMİH BABATÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Türk Dili ve EdebiyatıKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÖKSEL ÖZTÜRK

  4. Tez No

    719716

    Oğuz Grubu Türk lehçelerinde yansıma sözler

    Onomotopoes in Oghuz Group dyalects of Turkish language

    MİRFARİD RZAYEV

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZEN YAYLAGÜL ÜSTÜNEL

  5. Tez No

    860829

    Töreen Çurttan Irakka- Ana Yurttan Uzakta- transkripsiyon-aktarma-sözlük/dizin

    Töreen Çurttan Irakka: Far From the Motherland transcription-transfer-lexicon/index

    HATİCE KARAKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Avrasya Araştırmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖKÇE YÜKSELEN PELER

Geri Dön