Türk Anayasal sisteminde temel hak ve özgürlüklerin sınırlanması bağlamında kamu düzeni
Public order in the Turkish constitutional system from the point of view of limitting fundamental rights and freedom
- Tez No: 141071
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MİTHAT SANCAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
ÖZET Kamu düzeni, içeriği belirsiz, siyasal otoritenin tercihlerine göre biçim alabilmeye eğilimli ve fakat temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması bağlamında etkili bir kavramdır. En genel anlamda, bireylerin güvenlik, huzur ve sağlık içinde yaşamaları durumu olarak tanımlanır. Kamu düzeni, gerek 1961 gerekse 1982 Anayasasında temel hak ve özgürlükleri sınırlayıcı bir işlev görmüştür. Kamu düzeni, klasik anlayışta, kamu güvenliği, kamu dirliği-esenliği ve kamu sağlığından oluşur. Modern anlayış bunlara, kamusal estetik, genel ahlak ve bireylerin kendi kendine karşı korunması unsurlarını da eklemiştir. Modern devletle birlikte belirginleşen“kamu”olgusu, pre-modern dönemlerde de mevcut olan“düzen”olgusunu evriltmiş, bu süreçte“kamu düzeni”, yeni oluşan yapıya uygun olarak biçimlenmiştir. Bu biçimleniş, sınıfsal ve sosyal“gereklilikler”ölçüsünde gerçekleşmiştir. Bu bağlamda bireysel ve kolektif hak ve özgürlükler tanımlanırken, sınırlarının çizilmesinde kamu düzeni gerekçesi etkili olmuştur. Hukuk devleti de bu süreçte devlet-birey ilişkisi -ya da çelişkisi- içinde dengeleyici bir rol oynama adına hareket etmiştir. Cumhuriyet dönemi Anayasal tarihimize baktığımızda, her anayasanın taşıdığı ruh, düzen- özgürlük ikileminde kendine bir yer bulmuştur. 1924 'ün“doğal hukuk”yaklaşımı, özgürlüklerin sınırlarım bu ilke doğrultusunda çizmeyi hedeflemiş, ayrıca ulus egemenliği yaklaşımı, özgürlüklerin sınırlarının çizilmesi noktasında irade gösterme bağlamında ulusal temsilcilere geniş yetkiler tanımıştır. 1171961 Anayasası,“hakkın özü”yaklaşımıyla, hiçbir temel hak ve özgürlüğün özüne dokunulamayacağını belirtmiş ve böylece, geniş anlamda idareye sınırlar çizmiştir. Bu Anayasayla birlikte hukuk sistemimizde yer bulan Anayasa Mahkemesi, Anayasayı, uygulanır kılmıştır. 1982 Anayasasının otorite-birey ilişkisinde otorite tarafında aldığı konum, bu Anayasanın temel hak ve özgürlüklere kuşkuyla ve“gönülsüz”olarak yaklaşmasını sağlamıştır. Kamu düzeni, hem genel sınırlama nedenleri içinde (2001 yılında gerçekleşen Anayasa değişikliğine kadar), hem de her bir temel hakkın tanımlandığı maddelerde ayrı ayrı sınırlama nedeni olabilmiştir. Bu sınırlamanın sınırlarını çizen kavramlar da en az kamu düzeni kavramı kadar muğlak içerik taşıdıklarından, otorite özgürlüklerin sınırlarını çizme konusunda rahat davranabilmiştir. 118
Özet (Çeviri)
SUMMARY The concept public order is indefinite and it tends to be formed by preferences of political authority, but it is also effective to limit fundamental rights and freedom. Public order has performed an effective role about limiting rights and freedoms. In the most general meaning, public order is defined as the condition that individuals live in security, order, comfort and health. Public order has had a function to limit fundamental rights and freedoms in both 1961 and 1982 constitutions. In classical intelligence, public order includes the elements, public security, peace & soundness and public health. The modern intelligence has added them the elements, public aesthetics, public moral and to protect individuals from themselves. The phenomenon“public”which has become evident since the modern state, evolved the phenomenon“order”which essentially had existence during pre- modern periods. In that process,“public order”was adapted to the structure just taking form. That formation materialized suitably for categorical and social“necessities”. In that case, while defining individual and collective rights and freedoms, the reason“public order”has been effective to fix the limits. In that process,“Etat de Droit”acted to take a balancing role in the relation - or contradiction- between state and individual. 119When one look into our constitutional history of the Republic period, it can be seen that, sprits belonging every constitution has taken sides between the order-freedom dilemma. The approach“natural law”of 1924, aimed to limit freedoms by that principle, in addition, the approach“sovereignty of nation”has invested national representatives with full authority about limiting freedoms. 1961 constitution, with the approach“essence of right”, determined that none of the fundamental rights and freedoms could be limited essentially by the administration. But, the position beside the authority that 1982 constitution has taken, has made the constitution to approach to fundamental rights and freedoms unsure and“unwilling”. Public order has been able to become a limiting reason both in general reasons of limiting (until the changes in 2001) and specific limiting reasons where any rights defined. As the concepts limiting the limitation have been at least as indefinite as public order, the authority has been able to limit freedoms easily. 120
Benzer Tezler
- İdari işlemlerin yargısal denetimi bakımından yasa ile düzenleyici işlem ilişkisi
The relationship between the law and administrative regulatory act in terms of judicial review of administrative acts
LEVENT AKDOĞAN
- İfade özgürlüğünde caydırıcı etki
The chilling effect on freedom of expression
DİDEM TOMBUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZEN ÜLGEN ADADAĞ
- Avrupa ortak hukuk mekanında demokratik toplum düşüncesinin inşası
Constructing the idea of democratic society in the common law of European human rights
ÖMÜR AYDIN
- Temel hak ve özgürlüklerin sınırlanması ve sınırlamanın sınırını oluşturan ölçütler
Restriction of fundamental rights and liberties and the criteria that limit these restrictions
ARDA ATAKAN