Isparta ili ekonomik coğrafyası
Economic geography of Isparta province
- Tez No: 141349
- Danışmanlar: PROF. DR. YALÇIN KARABULUT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beşeri ve İktisadi Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 398
Özet
ÖZET Araştırma alanı, Akdeniz Bölgesi'nin Antalya Bölümü'nün kuzeyinde Göller Yöresi'nde yer almaktadır. Oldukça engebeli ve arızalı bir görünüme sahip olan bu alanların %68.4'ünün yüksekliği 3000 m'ye yaklaşan dağlardan oluşmaktadır. 8.933 km2 yüzölçüme sahip çalışma alanında ekonomik faaliyetlerin yoğunlaştığı alanlar, dağlar arasında kalmış ve İsparta, Senirkent, Gelendost, Boğazova, Kumdanlı ile Yalvaç ovalarından oluşan depresyon alanlarıdır. Göller Yöresi'nin merkezi konumunda olan İsparta ilinin ekonomisi eskiden beri tarımsal faaliyetlere dayanmaktadır. 19. yüzyıl sonları ile 20. yüzyılın başlarında başta hayvancılık olmak üzere tahıl üretiminin yaygın olduğu araştırma alanında, ekim yapılan alanların %90'dan fazlasını tahıl ürünleri oluşturmaktaydı. Tahıllardan başka haşhaş, üzüm, bostan ve dar bir alanda da meyve bahçeleri bulunmaktaydı. 1960'lı yıllardan itibaren yapımına başlanan sulama projelerinin gerçekleştirilmesiyle birlikte 251.282 ha. olan tarım alanlarının 89.421 ha.'ı sulu tarıma açılmıştır. Böylece bu yıllardan başlamak üzere İsparta ilinde ticari değeri yüksek tarımsal ürünler üretilmeye başlanmıştır. Bunlardan; elma, kiraz, kayısı, vişne, şekerpancarı ve yağgülü İsparta ekonomisine önemli girdiler sağlayan ürünlerin başında gelmektedir. Araştırma alanında Selçuklulardan başlamak üzere pamuklu ve yünlü dokumacılık yanında kunduracılık, tabakçılık önemli sanayi sektörlerini oluşturmaktadır. 19. yüzyıl sonlarında ise ilkel yöntemlerle küçük işletmelerde ilk gülyağı üretilmeye başlanmıştır. İsparta ilinde faaliyete geçen ilk büyük ölçekli fabrika, yörenin yün ipliği ihtiyacını karşılamak üzere kurulan İsparta iplik Fabrikasıdır (1924). Daha sonra 1934 yılında Keçiborlu Kükürt işletmesi, 1935 yılında İsparta Gülyağı Fabrikası açılmıştır. Günümüzde ise İsparta ilinde 187 tesis bulunmaktadır. Bunların 27'si 1992 yılında açılan Organize Sanayi Bölgesinde yer almaktadır. Bu işletmelerde çalışanların %85'i tekstil, gıda ve taş-toprağa dayalı sanayilerinde istihdam edilmektedir. Sanayi tesislerinin çok büyük bir bölümü ise İsparta şehri ve çevresinde; istanbul, Eğirdir ve Antalya karayolları üzeride, İsparta çayı kenarında ve küçük sanayi sitelerinde toplanmıştır. İsparta ilinde ticaret, genelde tarımsal üretime dayanmaktadır. Bunların başında gül ürünleri ve halı olmak üzere meyveler, çeşitli gıda maddeleri, su ürünleri, mensucat ve giyim eşyası, mobilya ve kereste gelmektedir. Ayrıca çimento ve barit ticareti yapılan diğer ürünlerdir. 331İsparta ilinde kara, demir ve hava ulaşım sistemleri de bulunmaktadır. Ancak bunlardan sadece karayolu ulaşım sistemi gelişmiş durumdadır. Ekonomik ve sosyal faaliyetlerin hemen tamamı karayoluyla gerçekleştirilmektedir. Çalışma alanı tarihi, kültürel ve doğal turistik değerler bakımından zengin bir potansiyele sahip olmasına karşın tanıtım ve pazarlama eksikliği nedeniyle bu potansiyel gereği gibi kullanılamamaktadır. Türkiye'nin en önemli turizm merkezlerinden olan Antalya'ya yakın olmanın avantajları en iyi şekilde değerlendirilmek suretiyle bölge turizminin gelişmesi sağlanmaya çalışılmaktadır. 332
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Study area is located on Göller district which is on the north of Antalya sub- region in Mediterranian region. İsparta province has steep end broken ground. 68.4 per cent of its area is consisted of mountains reaching up to 3000 m. In the study site with 8933 km2 land covarage, the areas where economic activities intensify are depressions made of plains which are surrounded by mountainous areas, like İsparta, Senirkent, Gelendost, Boğazova, Kumdanlı and Yalvaç. From the beginning, the economy has depended on agricultural activities in İsparta province with the central position in Göller district. Ceareal products have consisted of more than 90 per cent of cultivated areas in study area where hasbundary, coming first, and ceareal productions were common in the ends of 19th and in the begining of 20th centuries. Apart from ceareals, there existed opium poppy, grape, melon fields and orchard which had less areas than the others. Of 251 282 hectar agricultural lands, 89 421 hectar has become irrigated land as irrigation projects have been started to develop since 1960's. In this way, agricultural products with high commercial value have begun to be produced since these years in İsparta province. Cherry, apricot, sour cherry, sugar beet and oilrose are in the lead in providing significant revenues to İsparta provence's economy. In the study area, shoe making and tunning, together with cotton and wool textile, have consisted of important work forces since Seljuck period. In the ends of 19 th century, roseoil started to be produced in small scale establishements. İsparta thread factory (1924), established to meet the district's woolen thread needs, is of the first big scale factory. Keçiborlu sulphur enterprice and İsparta roseoil factories began to oparate respectively in 1934 and 1935. At present, there are 187 establishements employing ten and plus employers. Of those, 27 are in organazed industrial district established in 1 927. Textile, food industry and industries based on rock and soil take the lead in İsparta province. There exist 101 enterprises employing 25 and plus labors. 7683 people work in these enterprises. These three sectors mentioned earlier hire 85 per cent of labors working in these enterprises. Most of industrial establishments are in İsparta city where industrial establishements are found on the way of İsparta, Eğridir and Antalya and by İsparta stream and in the small scale industrial estate. In İsparta province, trade is based on agricultural productions and industrial productions built on agriculture. The most important of these are rose products and 333carpets. Fnuts, diverse food material, water products, textile, clothing goods, forniture, timber, cement and barit come second. There exist road, railway and airway systems in İsparta province. Of these, however, only road transportation system has developed. Almost all economic and social activities realize by roads. The study area have rich potantial in terms of historical, cultural and natural touristic attractions. But, the very potantial are not used owing to deficiensies in promotion and marketing. Region's tourism development can be come true by making profitable use of nearness to Antalya, being one of important tourism centers in Turkey. 334
Benzer Tezler
- Isparta ili Yalvaç ilçesinin beşeri ve ekonomik coğrafyası
Human and economic geography of the Yalvaç county of Isparta province
GÜLTEKİN CEM GÜRSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
CoğrafyaSelçuk ÜniversitesiSosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TAHSİN TAPUR
- Isparta ovasının ziraat coğrafyası
Agricultural geography of İsparta plain
ERDAL KOÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Coğrafyaİstanbul ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MUZAFFER BAKIRCI
- Isparta Merkez İlçesi'nde nüfus ve yerleşme
Population and settlement in Central District of Isparta
MOHAMMED AYAD HAMDAN HAMDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
CoğrafyaKarabük ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜZİN KANTÜRK YİĞİT
- Kentsel dinamikler içerisinde kentsel koruma alanlarının imaj öğesi olarak değerlendirilmesi: Isparta tarihi kent merkezi
The evaluation of urban protected areas as items of image in urban dynamics: The historical city center of Isparta
GÖKÇE İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaSüleyman Demirel ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ TÜRK
- Konane Kale Tepe yerleşmesi Hellenistik Dönem savunma sistemi
Defense system of Konane Kale Tepe settlement in Hellenistic period
UYGAR HECEBİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ArkeolojiSüleyman Demirel ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGE HÜRMÜZLÜ KORTHOLT