Geri Dön

Assessment of social vulnerability using geographic information systems: Pendik, Istanbul case study

Coğrafi bilgi sistemleri kullanarak, sosyal hassasiyet değerlendirme çalışması: İstanbul, Pendik örneği

  1. Tez No: 143238
  2. Yazar: ZEYNEP GÜNGÖR HAKİ
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ZUHAL AKYÜREK, DOÇ. DR. ŞEBNEM DÜZGÜN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
  6. Anahtar Kelimeler: Sosyal Hassasiyet Analizi, CBS, Mekansal Veri Analizi, Felaket öncesi ve Sonrası Planlama, Afet Yönetimi, Pendik- istanbul
  7. Yıl: 2003
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeodezi ve Coğrafi Bilgi Teknolojileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 174

Özet

İnsanların yaşam koşullarını önemli biçimde etkileyen doğal afetler, günümüz dünyasının bir gerçeğidir. Engellenmeleri mümkün olmadığı için, insanları korumak amacıyla olay öncesi temel önlemler alınmalıdır. Bu noktada tehlikelere karşı hazırlıklı olmak çok önemlidir. Böylece afetlerin toplumlar üzerindeki yıkıcı etkileri gerçekten azalmakta, ve yeniden yapılanma müdahale süreleri kısalmaktadır. Hazırlıklı olma adına, toplum içerisindeki afetlerden kolay etkilenebilen hassas grupların tanımlanması, afet yönetiminin planlama aşamasında önemli bir katkı sağlamaktadır. Bu açıdan, bu tez muhtemel bir afet durumunda sosyal durumları bakımından hassas olan grupların belirlenmesi için, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknolojisi yardımıyla bir metodolojinin geliştirilmesini amaçlamaktadır. Bunun yanısıra bu tez, felaket öncesi ve sonrası planlamada sosyal bakımdan hassas grupların belirlenmesi konusunda bilinç oluşturmak için, hassasiyet ve afet kavramları arasındaki bağlantıyı bulmayı da amaçlamaktadır. Değerlendirme çalışmasının katkısını göstermek amacıyla, örnek alan olarak birinci derece deprem bölgesinde yeralan istanbul Pendik ilçesi seçilmiştir. Bu çalışma, örnek alanın sosyal hassasiyet derecelerini CBS kullanılarak tanımlamaktadır. Kriter standardizasyonu, ağırlıklandırma ve birleştirme işlemleri, çoklu kriter değerlendirme metodları ile gerçekleştirilmektedir. Bu hesaplamalar, çalışma alanındaki global eğilimleri ve mekansal etkileşimleri anlamak için, beş araştırıcı mekansal veri analizleri ile desteklenmektedir. Değerlendirmenin tarafsızlığı ve örnek alan verisinin karışıklığı da tartışılmaktadır. Metodoloji ve örnek alan uygulamasının temel çıktıları göstermişdir ki, muhtemel bir afet durumunda Pendik ilçesinin güney doğu kısmı sosyal bakımdan oldukça hassasdır.

Özet (Çeviri)

Natural hazards are the reality of today's world, which considerably affect people's living conditions. As they cannot be prevented, the basic precautions should be taken before the occurrence to protect people. At this point, the preparedness for any threat is really important, which does decrease destructive effects of the hazard for communities and shorten recovery interventions. In terms of preparedness, identification of vulnerable people in the community gives an important contribution for better planning in disaster management In this respect, this thesis aims to develop a methodology in order to define vulnerable groups in terms of their social conditions for any possible hazard, with Geographic Information Systems (GIS) technology. Moreover, the thesis aims to find out an interrelation between hazards and vulnerability, to build awareness about identification of socially vulnerable groups in the pre- and post-disaster planning. A case study area is selected in earthquake-prone Pendik, Istanbul, in order to find the contribution of the assessment. A study is carried out to describe social vulnerability levels in the study area using GIS. Criterion standardization, weighting and combining are accomplished by multi criteria evaluation methods. These calculations are supported with five explorative spatial data analyses to understand global trends and spatial interactions of the study data. The objectivity of the assessment and the complicated structure of the study data are also discussed. The main outcomes of the methodology and its applications in the case study area show that, the southeast part of Pendik is socially vulnerable to any possible hazard.KEYWORDS: Social Vulnerability Assessment, GIS, Spatial Data Analysis, Pre- and Post-Disaster Planning, Disaster Management, Pendik- istanbul

Benzer Tezler

  1. Flood vulnerability assessment using GIS-based multi-criteria decision analysis: A case study of Kaynarca river

    CBS tabanlı çok kriterli karar analizi kullanılarak taşkın kırılganlığı değerlendirmesi: Kaynarca deresi örneği

    ÖZGE NAZ PALA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Çevre MühendisliğiBoğaziçi Üniversitesi

    Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İREM DALOĞLU ÇETİNKAYA

  2. Disaster management from a social vulnerability perspective: Mapping the risks for the city of Istanbul

    Sosyal kırılganlık perspektifinden afet yönetimi:İstanbul kenti için risklerin haritalanması

    NUR BERFU AKKAŞ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜZİN BAYCAN

  3. Bütünleşik afet risk maruziyetine yönelik coğrafi veri modelinin belirlenmesi

    Determining a geographic data model for the integrated disaster risk exposure

    BEKİR TAŞTAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Coğrafyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ARİF ÇAĞDAŞ AYDINOĞLU

  4. İstanbul Tarihi Yarımada'da kentsel ölçekte deprem odaklı kentsel zarar görebilirlik değerlendirmesi

    Seismic vulnerability assessment at urban scale in İstanbul Historical Peninsula

    SELDA ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH TERZİ

  5. Deprem tehlikesi altındaki bölgelerin analitik hiyerarşi yöntemi ile risk durumunun belirlenmesi: Bahçelievler örneği

    Determining the risk status of regions under earthquake danger by analytical hierarchy process: Bahçelievler example

    ORHUN BİÇER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Geomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZAİDE DURAN