Sanitary landfill design evaluation using geographic information systems (GIS) interfaced with system simulation models (SSM)
Coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve sistem simülasyon modelleri (SSM) kullanarak katı atık deponi sahası tasarımlarının değerlendirilmesi
- Tez No: 143433
- Danışmanlar: PROF. DR. KAHRAMAN ÜNLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: kah atık deponi sahası tasarımı, coğrafî bilgi sistemleri, sistem simülasyon modelleri, hidrojeolojik veritabam, sanitary landfill design, geographic information systems, system simulation models, hydrogeologic database
- Yıl: 2003
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Türkiye'de katı atık yönetimi sorunu, deponi sahası yatırım maliyetlerinin yüksekliği ve finans kaynaklarının kıtlığı nedeniyle, kentlerimizin karşılaştığı öncelikli çevresel sorunların başında gelmektedir. Bu güçlükler kısmen mevcut Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği (KAKY)'nde şart koşulan tasarım yaklaşımından da kaynaklanmaktadır. Bu çalışmada Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Sistem Simülasyon Modelleri (SSM) gibi modern bilimsel araçları entegre biçimde kullanabilen, çevresel risklerin kabul edilebilir düzeyde tutulmasını mümkün kılan ve aynı zamanda yatırım maliyetlerini gereksiz yere yükseltmeyen, atık ve saha koşullarına en uygun tasarım bileşenlerinin sistematik bir şekilde seçimini ve deponi tesisi tasarımının performans bazmda değerlendirilmesini mümkün kılan bir yöntemin geliştirilmesi amaçlanmıştır. CBS, CBS-SSM arayüzü ve SSM kompartmanlanndan oluşan kavramsal model tasarım değişkenlerini (iklim, deponi sahası alam ve hidrojeolojik parametreler), performans ölçütlerini (depo tabanındaki sızmtı suyu hidrolik yükü lm'yi ve alıcı kuyudaki kirletici konsantrasyonu 25 mg/L'yi geçmemelidir) ve tasarım elemanlarını (üst örtü, sızıntı suyu toplama ve depo tabam sistemleri) tanımlamaktadır. ArcMAP CBS yazılımı ile Visual HELP ve VADSAT modelleri bölgenin hidrojeolojik ve jeolojik verilerini derlemek ve deponi sahasının performansım değerlendirmek amacıyla kullanılmıştır. Marmara Bölgesi iklim koşullan ve bölgeye ait değişik hidrojeolojik yapılarda simüle edilen 18 tasarım alternatifinden, performans ölçütlerini sağlayan tasarımlar başarılı olarak kabul edilmiştir. Gerçekleştirilen simülasyon sonuçlan değerlendirilmiş ve tasarım elemanlanmn seçimini deponi sahası alam, hidrolik iletkenlik ve sızmtı hızına bağlayarak kolaylaştıran Marmara Bölgesi tasarım seçimi matrisi oluşturulmuştur. Bu tasarım matrisi, taban alam 65ha'dan küçük olan deponi sahalan az geçirimli olan sahalara inşa edildiğinde depo tabanında drenaj tabakasının; yüksek geçirimli olan sahalara inşa edildiğinde ise drenaj tabakası ve kil bariyerin gerekli performans ölçütlerini sağlamak için yeterli olduğunu; ancak alam 65ha'dan büyük sahalarda üst örtü veya depo tabanından en az birinde sentetik astar da kullanılması gerektiğini göstermiştir. Asgari düzeyde mühendislik tasanm elemanlanna sahip deponi sahalarının ise taban alam 2ha'dan küçük olduğu hallerde tanımlanan performans ölçütlerini Marmara Bölgesi'nde sağladığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In Turkey, solid waste management is one of the major environmental problems due to the high landfill investment costs and limited availability of funds. Strict and uniform design requirements of the Solid Wastes Control Regulation are further complicating the solution of the problem. The main objective of this study is, by interfacing the Geographic Information Systems (GIS) with System Simulation Models (SSM), to develop methodology and tools that can enable the determination of landfill design components providing the desired performance with minimal design details and low cost. With the help of developed methodology and tools it will be possible to have a practical and systematic approach for landfill design that, under existing conditions, can pose environmental risks of acceptable levels and require low investment costs. The conceptual model, composed of GIS, GIS-SSM interface, and SSM compartments, defines design variables (climate, landfill size and site hydrogeology), performance criteria (groundwater contaminant concentrations at a predefined receptor well should not exceed 25mg/L, and maximum head on the bottom liner should not exceed lm) and design components of a landfill (final cover, leachate collection and bottom liner systems). ArcMAP GIS software, Visual HELP and VADSAT SSMs were used to manage the hydrogeologic and geologic data of Marmara Region, and to evaluate the performance of the landfill, respectively. Of the 18 landfill design alternatives simulated on different hydrogeologic conditions under the climate of Marmara Region, designs satisfying the performance criteria were evaluated as successful designs. Results of the simulations led to the development of a design selection matrix for the Marmara Region, which allows easy selection of design components as a function of landfill size, unsaturated zone hydraulic conductivity and leakage rate. The design matrix showed that landfills having drainage systems in the bottom liner designed on low permeability unsaturated zones and landfills having drainage layers coupled with compacted clay liners in the bottom liner designed on high permeability unsaturated zones satisfy the performance criteria for base areas 65ha. Natural attenuation landfills designed on low permeability unsaturated zones satisfy the required performance for areas smaller than 2ha.
Benzer Tezler
- Modeling of biogas generation and transport at the Kemerburgaz (Hasdal) waste disposal site
Kemerburgaz (Hasdal) çöp depolama sahasındaki biogaz üretimi ve akışının modellenmesi
DİDAR ERGENE
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
Çevre MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiÇevre Teknolojileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGUT T. ONAY
YRD. DOÇ. DR. NADİM COPTY
- Katı atık yönetimi-Tahran örneği
Waste management-Tehran model
HELEN KHODABANDEH DİZAJ TAKİEH
Doktora
Türkçe
2001
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAN HAMAMCI
- Katı atıkların depolanmasında karşılaşılan geoteknik problemler
Geotechnical problems encountered in disposal of wastes
AHMET KUTAY
- A Stochastic analysis of the influence of climatic variability on the leachate collection efficiency and groundwater pollution risk at landfill sites
Katı atık depolama sahalarında iklimsel değişikliğin sızıntı suyu toplama verimine ve yeraltı suyu kirlilik riskine etkisinin tahmini analizi
SULTAN AKSAKAL
Yüksek Lisans
İngilizce
1996
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAHRAMAN ÜNLÜ