Elam siyasal ve kültür tarihi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 144863
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YÜCEL ŞENTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eskiçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Elam bugünkü iran'ın güneybatısında olan küçücük bir eyalettir. Eski Elam çok daha geniş bir alana sahipti ve sınırları İran'ın ortaları ve doğusuna kadar uzanmaktaydı. Çoğu zaman onun bir parçası olan Susa, Mezopotamya ile komşu ve onunla aynı coğrafi şartlara sahip olmuştur. Güçlü bir Elam devleti ancak Susa, doğusunda ve kuzeyindeki yüksek bölgeleri bir arada tutup hüküm sürmekle tahakkuk bulmaktaydı. Elam kelimesi yerli kaynaklarda Haltamti olarak yazılmıştır. Bu sözcük iki Türkçe hisseden {hal/a\ + tam/tan) oluşmakta ve tanrıların yüksek mekanı anlamına gelmektedir. Elamlılar yazılı belgeler itibariyle en az M.Ö. 3. binyılın başlarından siyasi hakimiyetlerini kurup 2000 yılı aşkın bir süre onu devam ettirmişlerdir. Bu ülke bazen Akad, Kut, 3. Ur sülalesi ve Kaslar istilasına uğrayıp bir süreliğine küçük mahalli güçlere bölünmüştür, ama tekrar baş kaldırıp eski gücüne kavuşmuştur. En güçlü dönemlerinde ise çok geniş araziye sahip olup 3. Ur sülalesi ve Kaslar gibi güçlü komşularını devirmeyi başarmıştır. Elam dininin tabiat kuvvelerine tapma dini olduğu ileri sürülmüştür. İçeriği tam olarak bilinmemektedir, ama bir takım öğelerinde Ortaasya Şamanizmi ve Zerdüştilik ile ortak yanları vardır. Daha eski olduğu itibariyle onlara etki ettiği sanılmaktadır. Ayrıca Elam dininin iki karakteristik özelliği kadın ve yılana olan çok saygılı ve tuhaf münasebetleridir. Bu ikisinin etkisini Elam'ın siyasal hakimiyeti ve sanatının derinliklerinde görmek kabildir. Elam dili araştırmacıların büyük çoğunluğuna göre bitişken bir yapıya sahiptir ve Azyanik diller kategorisine aittir. Konuşulduğu bölge ve içeriği itibariyle de Türkçe ile ortak yanlan ve akrabalığı vardır. Elam dilinde bugün bile yaşayan bir takım Türkçe kelimeler saptanmıştır. Elam'ın özgün sarımtırak seramiği eskiçağ dünyasında geniş bir alana yayılmıştır. Elam sanatının izi İndus vadisinden Akdeniz ve Mısır'a kadar159 tespit edilmiştir. Susa 1 adıyla tanınan Elam'ın tarihöncesi seramiği eskiçağ dünyasında asla örnekleri bulunmayan sanat eserleridir. Elam sanatı çoğu dallarda klasik devrinde zirvesine ulaşmıştır. Elamlılar Mezopotamyalılarla birlikte bir takım ilkleri gerçekleştirmişlerdir. İlk gelişmiş fırın, ilk maden eritme, ilk tekerlek ve ilk seramik çarkının bu topraklarda icat edildiği ileri sürülmüştür. Mimaride de Elamlıların büyük başarıları olmuştur. Mimari alanında özellikle M.Ö. 2. binyılın ortalarından sonra büyük binaların yapımı görülmektedir. Çoğa-zenbil ise Elam tapmakları ve zigguratlarının başında gelmektedir. M.Ö. 2. binyılın ortalarına ait kemer ve kubbeli tavanların ilk örneklerinden biri bu topraklarda bulunmuştur. Susa kenti tarımı ve ticaretiyle büyük bir merkeze dönüşmüştür. Bu büyük merkezde ise çeşitli sosyal ve mesleki sınıflar ortaya çıkmıştır. Coğrafi koşulları itibariyle ortaya çıkan ilk tarımcılar ve çanak çölekçilerin yanında avcılar, rahipler, kral ve şehzadeler, tüccarlar, mimarlar, işçiler ve başka sınıflar oluşup bu topluluğu meydana getirmişlerdir.
Özet (Çeviri)
Today, Elam is a small province in South-West of İran. The ancient Elam had larger aria, and its border was till middle of İran or even till East of iran. More often Susa, apart from Elam was neighbour of Mesopotamia, and have the same geographic conditions with it. The powerful Elam could be realize not only with Susa, but also hihg lands the montains and plateax to the Northern east of Susiana. The word of Elam was written as Haltamti in native sources. The Haltamti is composed of Turkish part hal/al + tarn/tan and it means the gracious lord. According to the Elamite inscriptions, the kingdom was established about 3000 B.C. and for more the 2000 years maintained. Sometimes they was invaded by Akadians, Kutians, 3. Ur Dynasty and Kassites and they appeared as a small local kingdom. But again revive and established ancient power. At their most powerful ages, Elamite owned widespread lands and they was succeed to conquer their powerful neighbours like 3. Ur dynasty and Kassites. it is suggested that Elamite religion was worshippied of natural forces. Although, the complete aspects of their religion is unknown, but it is similar in some aspects with Shamanizm of Middle Asia and Zoroastrianism. As far as the Elamite religion was before those religions it might effect those. Furthermare Elamite religion has two characteristic aspects, which they was respectful for women and serpent and they had abnormal relationship with them. These aspects can be realize in the detail of their kingdom and art. According to majority of researchers, Elamite language structure is agglutinative and can be catagorized as Asianic Languages. Regarding its spoken aria and content it has very similarity with Turkish language. Today, there are some words of Elamite language which survive in spoken Turkish.161 White-yellow ceramics of Elam was widespread in ancient world. Track of Elamite art can be find from Indus to Meditranian and Egipt. Prehistoric ceramic of Elam, called Susa 1 is an art which never could be found in ancient world, many branch of art recieved to their top level in the classical period of Elam. Elamites together with Mesopotamians realized some origines of civilizition. The first developed oven, mineral metling, Wheel and ceramic lathe was suggested to be built in this aria. Elamites was successful at architecture. Structure of large edifice spicially in after the middle of 2000 B.C. can be seen in the field of architecture. Choga-zenbil is the most important temple and ziggurats of Elamite. One of the first sample of the archway and crescent ceiling, built in the middle of the 2000 B.C., has been found in those temple. The city of Susa with agricultural and commercial activities was a great center. The Various social and profesional classes appeared in this great center. Regarding the geographical conditions, the most supposable initial agriculturists, pots and pans, hunters, priests, kings, merchants, architects, laborers and etc. Classes could be seen in the compositions of this community.
Benzer Tezler
- İnce dönel kabukların sonlu farklar yöntemi ile statik analizi
Statical analysis of thin shells of revolution by using finite differences
KOÇAS ELAM
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
İnşaat MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. R. FARUK YÜKSELER
- Σχέσεις Βυζαντίου και Οθωμανών κατά τα έτη 1391-1421
1391-1421 yıllarında bizans ve osmanlı ilişkileri
NİLGÜN ELAM
Doktora
Yunanca
2010
ArkeolojiAristotle University of ThessalonikiPROF. DR. ALKMENE STAVRIDOU - ZAFRAKA
- Proto-Elam Kültürü ve Elam-Mezopotamya siyasi ilişkileri
Proto-Elamite Culture and Elamite-Mesopotamian political relations
ERAY KARAKETİR
Doktora
Türkçe
2023
ArkeolojiPamukkale ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF KILIÇ
DOÇ. DR. HAKAN EROL
- İmparator 2. Manuel Palaiologos'un Osmanlı iç savaşı dönemindeki politikaları
The Policies of Manuel 2. Palaiologos during Ottoman civil war (1402-1413)
NİLGÜN ELAM
- Glibornurid ile oral sulfonilurea testi
Başlık çevirisi yok
KAHRAMAN ESENDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
1981
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıEge ÜniversitesiPROF.DR. MUSTAFA KARACA