Yozgat ili Etnoğrafya Müzesindeki (Nizamoğlu Konağı) el yazması eserlerin incelenmesi
Study on master pieces written by hand in (Nizamoğlu Konağı) Yozgat Etnografya Museum
- Tez No: 145100
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. TOMRİS KATLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
ÖZET Türklerin İslamiyet'le birlikte yazılarım da kabul etmeleriyle başlayan Türk hat sanatı yazının ne denli büyük bir sanat aracı olabileceğinin en büyük göstergesidir. Türk hattatlar zaman içerisinde bu yazı şeklini çok ileri boyutlarda geliştirerek yeni türlerinde oluşmasını sağlamışlardır. Bu sanatın estetik kurallarım hiçbir zaman ihlâl etmeden, son derece titizlikle ve sabırla çalışmışlardır. Sonraki öğrencilerine de aynı titizliği ve sabrı aktararak günümüze kadar gelmesini sağlamışlardır. Yazıların güzelliğinin yanında bu yazılarda bir çok güzel mesajda insanlara aktarılmıştır. Bir çok hattat ise üstün yetenekleriyle kendi ekollerini oluşturmuştur. Geçmişte Medresetü'l Hattatin isimli hattat okulunda verilen bu eğitim günümüzde ise sınırlı sayıdaki bazı üniversitelerde ve özel kuruluşlarda verilmeye devam etmektedir. Geçmiş dönemlere ait bir çok eser zamanla kaybolup gitmiş, bazıları ise son derece tahrip olmuştur. Bu nedenle günümüze ulaşan eserlerin titizlikle korunması gerekmektedir. Bu ise bu çalışmaların bir sanat eseri olduğunu farkına varmakla ve bizim olduğunu kavrayarak sahip çıkmakla mümkündür. Yapılan araştırmada Türk İslam Hat sanatının tarihi gelişimi tüm ayrıntılarıyla İncelenmiş ve uygulanan yazı çeşitleri, kullanılan araçlar, iyi bir yazının nitelikleriyle; Türklerin bu sanatın eğitimindeki katkıları, nasıl bir yöntem izledikleri, ünlü ustaların biyografileri, o dönemlere ait hat eğitim kitaplarından örneklerle anlatılmıştır. Günümüz hat eğitimi çalışmalarını incelediğimizde ise çoğunlukla karşımıza üniversitelerin güzel sanatlar fakülteleri çıkmaktadır. Tespit edilen üniversiteler ise şunlardır: Gazi Üniversitesi, Atatürk Üniversitesi,Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Marmara Üniversitesi, Sakarya Üniversitesi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Selçuk Üniversitesi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi ve Mimar Sinan Üniversitesidir. Bu Üniversitelerin çoğunda 2. sınıftan itibaren seçilen branşlara göre hat eğitimiu verilmektedir. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi ise bütün bu üniversiteler arasında öğretmenlik formasyonunun verildiği tek bölümdür. Bu nedenle her türlü bilgiden sorumlu tutulan öğrencilere her yarıyıl farklı bir müfredat verilmektedir. Bu yüzden branşlaşmaya gidilmemiştir. Araştırma yöresin de ayrıntılı olarak tanıtıldıktan sonra Yozgat Etnografya Müzesinde tespit edilen eserler katalog kısmında hazırlanan gözlem fişlerinde tek tek tanıtılmıştır. 19 adet eserin 8 adeti Ankara Etnografya Müzesinden, 2 adeti Müzeler Genel Müdürlüğünden gelmiştir. 5 adetini müze satın almış, 2 adeti yörede bulunmuş, 1 adeti ise hediye edilmiştir. 10 adetinin yapılış tarihi ve hattatların isimleri belirtilmemiştir. Ebatları ise 45X41 cm ile 130x190 cm arasında değişmektedir. Çalışmaların 12 adeti kağıda, 5 adeti camaltına, 2 adeti de kumaş üzerine uygulanmıştır. Kullanılan yazım teknikleri ise 12 adeti Sülüs, 3 adeti Celi Sülüs, 1 adet Talik, 1 adeti Müsenna Talik, 1 adeti kırma Nesih tekniği ile yazılmıştır. Süsleme kompozisyonlarında en fazla bitkisel bezemeler daha sonra ise sembolik, geometrik ve anlam yüklü bezemeler kullanılmıştır. Yazılarda en fazla siyah renk, süslemelerde ise yeşil, san, altın yaldız, mavi, beyaz, pembe, kırmızı, bordo, gri, turuncu ve turkuaz renkleri kullanılmıştır. Araştırma sonuç ve öneriler bölümü ile tamamlanmıştır. Bu kısımda ise araştırmanın sonucunda elde edilen bilgiler tekrar değerlendirilerek bu sanatın devamlılığını sağlamak amacıyla çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Ill SUMMARY The Turkish“Hat”art which first appeard through Turk's accepting İslam as a new religion is the most important indicator to how writing can be a great tool as an art. Turkish hat artists improved this art in new dimensions which led to formation of new types. They worked carefully and patiently a great deal without ignoring the esthetic rules of it. They taught the same patience and care to their students by the help of which this branch of art is stil present in our time. In addition to the beauty of writtings many messages have been given to people. Many hat artists built their own styles as well. This education which was taught in“Medresetul Hattatin”in the past is now being taught in a limited number of universities and private courses. Many masterpieces which belong top ast lost as time passed and some of them were partially destroyed. For this reason, those which are pesent in our time need to be protected carefully. This ming only take place by realizing these pieces of studies are masterpices and that they all belong to us. With the recent Researches the development of the Turkish“Hat”art was examined in details and applied types of writings, the meterials twhich were used, properties of a good writing, Turks contribution to the education of this art, what king of method was chosen, biographies of farmous artists were all discussed With the help of, the examples of Hat education boks belonging to that era. Considering today's Hat Education studies we come by art faculties of universities mostly.IV Those universities are as follows: Gazi Universtiy, Atatürk Universtiy,Yuzüncü Yıl Universtiy,Marmara Universtiy, Sakarya Universtiy, Süleyman Demirel Universtiy, Selçuk Universtiy,Çanakkale 18 Mart Universtiy, Mimar Sinan Universtiy. In majority of these universities,“Hat”education is being given according to the chosen branch after second grade. Gazi University Proessional Education Faculty is the only department among these universities in which teacher certificates are being given. Because of this students who are obliged to know everythng related to Hat are given a different curriculum each term. Form this reason specialization in this field of work was not possible. After fully describing the research area, the Work of art which are found in Yozgat Etnografya Museum were introduced one by, one in observation forms which are prepared in catalog parts. 8 of total 19 studies were broughtfrom Ankara Etnografya Museum While 2 Studies Were Brought from Ankara Etnografya Museum, While 2 studies were brought from museums General Head Office. The musesum bought 5 of the studies 2. of them were found in the local area and 1 was given as a present. The creation date and the names of Hat artist of 10 studies were deterined. Sizes vary from 45x41 cm to 130x190. 12 of the art Works were applied on paper, 5 on underglass and 2 on cloth. Writing technigques which were used: 12 of them with Sülüs, 3 of them with Celi-Sülüss 1 of them with Talik, 1 of them with Müsenna-Talik, 1 of them with Kırma-Sülüs, 1 of them with kırma- Nesih. In decoration compositions mostly plant originated patterns were used which were followed by symbolic, geometric and meaningful patterns. Black color was montly used in writing and in decorations green, yellow, gilt, blue, white, red, dark red, grey, orange and turquaz colors were used. The study was finalized with“result”and“suggestions”parts.
Benzer Tezler
- Yozgat ili Çekerek ilçesi ve civarının odonata faunası ve ekolojisinin araştırılması
Faunistic and ecologic researchs of odonata around Çekerek town in Yozgat province
ALİ HAYDAR AKKUŞ
- Yozgat ili iş yeri isimleri
Yozgat business names
ZEYNEP YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DilbilimBozok ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERDEM SARIKAYA
- Yozgat ili ekolojik koşullarında farklı ekim zamanlarının aspir (Carthamus tinctorius L.)'de verim ve verim unsurları üzerine etkisi
Effect of different sowing dates on yield and yield components of safflower plant in Yozgat ecologial city conditions
DİLARA YÜCE BOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatYozgat Bozok ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. BELGİN COŞGE ŞENKAL
- Yozgat ili 1. Ulusal Mimarlık Dönemi yapılarının analizi ve üslup değerlendirmesi
Yozgat province 1 term structure analysis of national architectural style and evaluation
AYŞEGÜL KOÇ ÜNLÜSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkSelçuk ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BAHTİYAR EROĞLU
- Yozgat ili Yerköy ilçesi geleneksel müzik icralarının incelenmesi ve tasnifi
The research and classification of traditional music performances in Yerköy, Yozgat
OĞUZHAN TURAN