Adil bir gelir dağılımında maliye politikası araçlarının etkinliği: 1980 sonrası dönemde Türkiye'de ki durum
Efficiency of fiscal policy instruments in the justice distribution of income: The state in Turkey after 1980
- Tez No: 145263
- Danışmanlar: PROF. DR. FEVZİ DEVRİM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
ÖZET Gelir ve servet dağılımı adaletsizliği pek çok ülkenin temel sorunudur. Bu durum, aksak rekabet piyasasında kaynaklanıl ve üretim faktörlerinin etkinsiz kullanımının bir sonucudur. Devletin bu duruma müdahale edip, yeniden dağıtıcı rolü ile bir gelir dağılımı gerçekleştirmesi gerekir. Buna yeniden dağdım ya da ikincil dağdım adı verilir. İkincil dağılım, devletin en önemli görevleri arasındadır. Hükümetler bu sorunu çözmek için çeşitli imkanlara sahiptir. Ancak maliye politikası gelirin yeniden dağılımında en önemli ve etkili bir araçtır. Başka bir ifade ile, devlet adil olmayan gelir dağılımını çözebilmek için maliye politikası araçlarını kullanabilir. Devlet gelir dağılımını iyileştirmede vergi, harcama ve borçlanma politikasından faydalanmaktadır. Gelir dağılımının iyileştirilmesinde kullanılacak kaynaklardan birisi olan vergi politikası vergi türleri, tarifeleri ve harcamaları ile gelirin yeniden dağılımını değiştirebilmektedir. Bu nedenle adil bir gelir dağılımı sağlamak için kullanılan araçlar arasında vergi politikası da bulunmaktadır. Adil bir gelir dağılımında harcama politikası da etkin bir araçtır. Gelirin yeniden dağılımı kamu harcamaları içinde yer alan cari, yatırım ve transfer harcamaları ile sağlanmaktadır. Özellikle mali, iktisadi ve sosyal transferler gelirin yeniden dağılımında önemli bir role sahiptir. Borçlanma gelirin yeniden dağılımında kullanılan bir diğer maliye politikası aracıdır. Ancak borcun anapara ve faiz ödemelerinin ülke ekonomisi üzerinde yaptığı olumsuz etki, günümüzde borçlanma politikasının gelirin yeniden dağılımını sağlama fonksiyonunu azaltmıştır. Bilindiği gibi, gelir dağılımı adaletsizliği ülkemiz içinde temel bir sorundur. Bu nedenle gelir dağılımının sayısal durumunu gösteren gelirdağılımı araştırmaları önemlidir. Günümüzde ekonomik ve sosyal değişimleri izlemek, sosyal refahın ve ekonomik kalkınmayı artırmak amacıyla politikalar üretilmesi ve uygulanan politikaların sonuçlarının değerlendirilmesi bu araştırmalardan elde edilecek verilerle mümkündür. 1987, 1994 ve 2002 yıllarında yapılan“HanehaUa Gelir ve Tüketim Harcamaları Araştırmaları”ülkemizde adil olmayan bir gelir dağılımının var olduğunu sayısal ifadelerle göstermiştir. Gelir eşitsizliğinin önemli bir göstergesi olan Gini Katsayısı incelendiğinde; 1987 Hanehalkı Gelir ve Tüketim Harcamaları Araştırması' nda Türkiye geneli için 0,43 olan katsayı, 1994 ekonomik krizinden sonra 0,49' a yükseldiği görülmüştür. Özellikle 1994 ekonomik krizinden sonra ülkemizde gelir dağılımı oldukça bozulmuştur. Ülkemizde son gelir dağılımı araştırması 2002 yılında yapılmıştır. 2002' de 0,44 olan Gini Katsayısı gelir dağılımındaki eşitsizliğin düzelmekte olduğu eğilimini göstermektedir. Görüldüğü gibi ülkemizde adil olmayan gelir dağılımı söz konusudur. Bu nedenle hükümetler maliye politikalarını belirlerken adil bir gelir dağılımı sağlamaya önem ve öncelik vermelidir. Bunun için özellikle vergi politikası ve harcama politikası da kendi yapısı içinde adil olmalıdır. Bu çalışmada adil bir gelir dağılımında maliye politikası araçlarının etkinliği ve 1980 sonrası dönemde Türkiye uygulamaları değerlendirilmiştir. vı
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The injustice in distribution of income and wealth is a fundamental problem for many countries. This situation is a result of inefficint use of sources and production factors in imperfect market. By interveing this situation, state should carry out the distribution of income by its redistribution role. This called as redistribution or second distribution. Redistribution is one of the most important functions of government. Administrations have different facitities to solve this problem. But fiscal policy is the most important and effective instrument in redistribution of income. In other words, government can use the fiscal policy instruments to solve inequality of distribution of income. To make better the income distribution government takes advantages of taxing, spending and depting policies. Taxing policy which is one of the sources that will be used to heal distribution of income can change redistribution of income by taxing types, tariffes and spending. For this reason, to provide justice distribution of income, taxing policy is also exists in used instruments. In justice distribution of income expenditure policy is also an efficient instrument. Redistribution of income can be provided by current, investment and transfer spendings that exist in public expenditures. Especially fiscal, economic and social transfers have a significant role in redistribution of income. Debting is an other fiscal policy instrument that is used in redistribution of income. But nowadays, the negative effect of capital and interest payments of debting on national economy has reduce the function of debting policy of providing redistribution of income. vnAs it is known, the injustice of income distribution is a main problem for our country. For this reason, the researches that show the numerical situation of income distribution is important. Nowadays it is possible to follow economical and social changes and to make policies for increasing economical development and social welfare, and to test the results of these policies by using data gathered from the surveys.“Household Incomes and Consumption Expenditures Surveys”which have done in the years 1987, 1994 and 2002 pointed out that there is an injustice distribution of income with numerical statements in our country. When the Gini Coeffiency that is an important indicator of income injusticeness is analysed, it has seen that in the 1987 Household Incomes and Consumption Expenditures Surveys the general coeffiency of Turkey which is 0,43 has risen to 0,49 after 1994 economic crise. Especially after 1994 ecomomic crise the distribution of income has broke down so much. The last distribution of income research has made in Turkey in the year 2002. In 2002, the Gini Coefficiency which was 0,44 shows that the injustice of income is in the tendency of getting better. As it is known, injustice distribution of income also is a basis problem for our country. For this reason, governments give significant and priority to provide equality distribution of income. Therefore, paticularly, tax and expenditure policy must be equal in their structures, too. In this study, efficiency of fiscal policy instruments in the justice distribution of income and the Turkish application after 1980 has been evaluated. VUl
Benzer Tezler
- Contribution a la recherche d'un cadre juridique pour un droit international de laconcurrence plus efficace
Daha etkin bir uluslararası rekabet için hukuki çerçeve arayışı
ALİ CENK KESKİN
Doktora
Fransızca
2009
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JEAN MARC SOREL
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları
Başlık çevirisi yok
BİLGİN ORHAN ÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN
- Gelir dağılımı açısından mali araçlar ve asgari geçim indirimi
Financial means for in come distribution and minimum living allowance
ÖMER BOSNALI
- Türk ve Avrupa Topluluğu Rekabet Hukukunda pazar paylaşımı ve pazara girişin engellenmesine yönelik anlaşmalar
Market sharing and the agreements on prevention of entry to the market according to the Turkish and European Community's Competition Law
ARZU ÖZGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL ERCÜMENT ERDEM
- Gelir dağılımında adalet ve uygulanan maliye politikası araçları açısından Türkiye ve seçilmiş OECD ülkeleri ile karşılaştırmalı analiz: 2000 sonrası dönem
Income distribution, justice, and comparative analysis of applied fiscal policy instruments: Turkey and selected OECD countries in the post-2000 period
DENİZ SEVÜK