Kadı Abdulcebbar ve Gazali'de te'vil problemi
The issue of ta'wil in (the works of) Qadi Abd al-Jabbar and Al-Ghazali
- Tez No: 145338
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN KARADENİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
ÖZET Kelam tarihinde önemli bir yere sahip olan te'vil problemi, Kadı Abdulcebbar ve Gazalî'nin çözüm aradığı meselelerden biridir. Kadı Abdulcebbar, lafız-mana ilişkisi ve muhkem-müteşabih dengesi ol mak üzere iki temele dayanan bir te'vil kuramı ortaya koymuştur. Buna göre Kur'an, insanların kendi aralarında muvadaa yoluyla oluşturdukları dilin bü tün imkânlarını kullanan bir mesajlar bütünüdür. Bu bakımdan Kur'an'da insanların anlayamayacağı hiçbir şey bulunmaz. İnsanlar, müteşabih ayetleri muhkem ayetler doğrultusunda akıllarını çalıştırarak anlayabilirler. Gazalî ise muhkem ve müteşabih ayrımını esas almakla birlikte, müteşabih ayetleri herke sin anlayamacağını düşünerek te'vil kuramını avam-ulema ayrımı üzerine kurmuştur. Gazalî'ye göre avam, müteşabihleri te'vil etmeye kalkışmamalıdır. Müteşabihleri ancak, fıtrî ve zihnî donanımı oldukça zengin, kavrayış gücü yük sek, seçkin insanlar yani ulema te'vil edebilir. Kadı Abdulcebbar ve Gazalî'nin ortaya koydukları te'vil kuramlarını nasıl uyguladıkları haberî sıfatlar ve ru'yetullah meselesi üzerinde görülebilir. Haberî sıfatların te'vil edilmesini hem Kadı Abdulcebbar hem de Gazalî gerekli görmüşlerdir. Her iki âlimin haberî sıfatları te'vilde takip ettikleri yöntem ile ulaştıkları sonuçlar arasında büyük oranda benzerlik vardır. Ru'yetullah mese lesine gelince, Allah'ın görülmesi Kadı Abdulcebbar'a göre aklî ve sem'î açıdan mümkün değilken, Gazalî'ye göre ru'yet, hem aklî hem de şer'î yönden müm kündür. V
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The problem of ta'wil (interpretation) which has an important place in the history of kalam is one of the issues that Qadi Abd al-Jabbar and al-Ghazali tried to solve. Qadi Abd al-Jabbar put forward a kind of ta'wil concept which depends upon two fundamentals: relationship between lafz (text) and ma'na (meaning), and balance between muhkam (clear) and mutashabih (allegorical). According to this, the Qur'an is the total of messages which human beings formed among themselves by way of muwadaa. So, the Qur'an contains nothing that is uncertain or questionable for human beings. They can understand the allegorical verses with the help of clear verses, using their intellectual ability. Having differentiated between muhkam and mutashabih, on the other hand, Al- Ghazali founded his concept of ta'wil upon the difference between awam and ulama, thinking that not everybody understands the allegorical verses. Al- Ghazali is of the opinion that awam (common or uneducated people) should not never take courage to interpret the allegorical verses. Only distinguished people, that is ulama, whose natural {fıtrî) and intellectual abilities are well above average and whose power of comprehension is very high, might interpret them. The way they applied their own ta'wil concepts can be clearly seen in the subjects of khabari attributions and ru'yetallah (the seeing of God in Heaven). Both Qadi and al-Ghazali considered necessary to interpret the khabari attributions. There are great similarities between the results and method which both scholars obtained and followed in interpreting the khabari attributions. As for the issue of ru'yetallah, Qadi considered impossible to see God in the Hereafter from the rational and traditional (received or sam t) point of view, while al-Ghazali accepted it as possible both rationally and traditionally. VI
Benzer Tezler
- Kâdî Abdülcebbâr ve Ebu'l-Muîn en-Nesefî'ye göre va'd ve vaîd meselesi
The problem of va'd and vaîd according to Kâdî Abdülcebbâr and Ebu'l-Muîn en-Nesefî
MEHMET EMİN GÜNEL
Doktora
Türkçe
2017
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN ALTINTAŞ
- الإيمان عند القاضي عبدالجبار والقاضي الباقلاني
Kâdî Abdülcebbâr ve Kadî Bâkıllânî'nın iman anlayışı - Faith at Judge Abdul-Jabbar and Judge al-Baqlani
FIRAS NAJM ABDULLAH
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ METİN YILDIZ
- Kâdî Abdülcebbâr ve Seyfeddin El-Amidî'ye göre hidayet ve dalâlet
Guidance and heresy according to Qadi Abd Alcabbar and Amidi
MEHMET MURAT TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ERKOL
- Kâdî Abdülcebbâr ve Ebü'l-muîn En-Nesefî'ye göre nübüvvetin gerekliliği
Neccessity of the prophethood in Qadi Abdaljabbar and Abu'l-muin an-Nasai's Opinions
ADİLE TAHİROVA
- Kâdî Abdülcebbâr'ın Tesbîtu Delâili'n-Nübüvve adlı eserindeki siyer rivayetlerinin değerlendirilmesi
Evaluating the sirah narratives in Qâdî Abd Al-Jabbâr's Tesbîtu Delâili'n-Nubuwwa
BÜŞRA TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM APAK