Geri Dön

Kant ve Wittgenstein üzerine eleştirel bir karşılaştırma

A critical comparison on Kant and Wittgenstein

PDF İndir

  1. Tez No: 145385
  2. Yazar: SERDAR ŞEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM EMİROĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 105

Özet

ÖZET Bu çalışma, özsel olarak, Kant' in Salt Aklın Eleştirisi ve Wittgenstein 'in Tractatus Logico-Philosophicus'vaLXL, birbiriyle ilişkili olan dokuz farklı konuda karşılaştıran bir denemedir. Bu konular şunlardır: Amaç ve yöntem; dilsel anlam kuramı; bilgi ve doğruluk kuramı; bilim, metafizik ve ahlak anlayışı; dünya ve özne tasarımı. Hem Kant hem de Wittgenstein düşünceye bir smır çizmek istemektedirler. Kant bu sınırı, düşünme yetisinin (arı anlama yetisi) bir eleştirisini yaparak çizmeye çakşırken, Wittgenstein düşünceyi temsil eden dilin bir eleştirisini yaparak çizmeye çakşır. Ama bununla birlikte, Salt Aklın Eleştirisi* nin, düşünme biçimlerini (kategorileri) önerme biçimlerinden (yani dilsel sembollerden) çıkarsayan girişimi, bizi, belirli bir düzeye dek, Salt Aklın Eleştirisinin dilsel anlam anlayışı bakımından Tractatus ile benzerlik gösterdiği sonucunu çıkarmaya götürür. Dilsel anlamı olgusal (nesnel) içerik ile özdeşleştiren her iki yapıtta da, dil ve dünya arasındaki ilişkiyi kuran öğe, ''mantıksal biçim"dir. Düşüncenin mantığı ancak empirik içeriğe uygulandığında düşünce ve dil bir anlam taşıyabilir. Dolayısıyla Kant ve Wittgenstein'da nesnel olarak geçerli bilgi, empirik bilgi olmaktadır ve bu bilgi anlayışında doğruluğun ölçütü uygunluk teorisinde bulunur. Bu düşüncelerin mantıksal sonucu şudur: Kendinde nesnel geçerlik ve olgusalkk taşıyan bilim olanaklı iken, olguların ötesini bilmeye ve dilegetirmeye çalışan metafizik olanaksızdır. Bu kuramsal bakış açısından, değerlerin konumu nedir? Kant' a göre değerler alanı üzerine anlamlı olarak konuşulabilir ve rasyonel ve normatif bir etik kuramı üretilebilir. Çünkü Kant kuramsal düşüncenin ve dilin sınırlarını, tüm insani deneyimin sınırları ile özdeşleştirmez. Bunun göstergesi, onun, Pratik Aklın Eleştirisinde ve Yargı Gücünün EleştirisPnde etik ve estetik üzerine anlamk bir söylem geliştirmesi ve onları temellendirmeye çalışmasıdır. Bununla Xbirlikte, Wittgenstein'in görüşüne göre, değerler alam üzerine konuşamayız. Çünkü dil yalnızca empirik olguları ifade edebilir, ve değerler olgusal nitelikte değildirler. Değerlerin bu doğasından, Tractatus'un pozitivist yorumu, hiçbir değerin ve hiçbir 'aşkm'ın olmadığı sonucunu çıkarırken, onun mistik yorumu, değerlerin olgusal olmayan ve kendilerine özgü bir tarzda varoldukları sonucunu çıkarır. XI

Özet (Çeviri)

SUMMARY This study, essentially, is an essay which compare Kant's Critique of Pure Reason and Wittgenstein's Tractatus Logico-Philosophicus in regard to nine topic that are related to each other. These topics are: The aim and method; knowledge and truth; science, metaphysics, and ethics; the conception of the world and subject. Both Kant and Wittgenstein aim at drawing a limit for thought. While Kant draws this limit by criticizing the faculty of thinking (pure understanding), Wittgenstein draws by criticizing language which represent thought by its linguistical sembols. But however, Critique of Pure Reason's enterprise that inferences forms of thought (the categories) from forms of propositions (that is, from linguistical sembols), carries us to draw that conclusion: Critique of Pure Reason shows likeness to Tractatus in regard to conception of linguistical meaning. In the both works that idendify linguistical meaning with factual (objective) content, it is 'logical form' that make possible us to form a relation between language and world. Only when logic of thought is applied to empirical content, thought and language can acquire meaning. So, in Kant and Wittgenstein, knowledge that has objective validity is empirical knowledge. In this conception of knowledge the criterion of truth is found in“the correspondence theory of truth”. The logical consequence of these thoughts is that: Science that bears objective validity and reality in itself is possible, while metaphysics which try to think of and speak about the realm that is beyond reality is impossible. From this theoretical point of view, what is the position of values? According to Kant, we are able to speak about scope of values and produce a reasonal and normative ethical theory. For, Kant doesn't identify the limits of theoretical thought and language with the limits of all human experience. The indicator of this is that, in Critique of Practical Reason and Critique of VIIIJudgement, he develops a meaningful discourse on ethics and esthetics, and endeavour to lay a foundation for them. However, in Wittgenstein's opinion, we can't speak about the realm of values. Because language can only expresses (empirical) facts, and values have no factual quality. From this nature of the values, positivistical interpretation of the Tractatus inference that, there is no value and transendent; while its mistical interpretation inference that, values exist in a manner which isn't factual and peculiar to themselves. IX

Benzer Tezler

  1. Tez No

    598868

    Kant ve wittgenstein etiklerinin karşılaştırılması

    Comparison of Kant and wittgenstein ethics

    AKIN KALDIROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    FelsefeBahçeşehir Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİYE KOVANLIKAYA

  2. Tez No

    513224

    Kant ve Wittgensteın felsefelerinde sınır çizme sorunu

    The problem of demarcation in the philosophies of Kant and Wittgenstein

    MUSTAFA ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    FelsefeHacettepe Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CEMAL GÜZEL

  3. Tez No

    144092

    Weltbild der sehbehinderten im deutschen und im Turkischen' ein beitrag zur lexikalischen, semantischen und rezeptorischen analyse

    Türkiye' de ve Almanya' daki görme engellilerin dilsel dünyası sözcükbilim, anlambilim ve alımlama üzerine bir çalışma

    MELTEM ÇELİKTAŞ

    Doktora

    Almanca

    Almanca

    2004

    Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Alman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SÜLEYMAN YILDIZ

  4. Tez No

    75595

    Çağdaş mimarlıkta anlam sorununun fenomenolojik yorumu

    Başlık çevirisi yok

    PINAR ATAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALPER ÜNLÜ

  5. Tez No

    501569

    Johan Galtung ve Chantal Mouffe'da adalet, barış ve uzlaşı kavramları

    The concepts of Justice, peace and consensus in Johan Galtung and Chantal Mouffe

    MELİH COŞGUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Siyasal BilimlerSakarya Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜNYAMİN BEZCİ

Geri Dön