Vergilemede kanunilik ilkesine göre Türk vergi sistemi'nin değerlendirilmesi
Evaluation of Turkish tax system according legality principle of taxation
- Tez No: 145441
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET TOSUNER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 284
Özet
ÖZET Toplumsal yaşamla yaşıt olan vergi kavramı, tarih boyu yöneten ve yönetilenler arasında ihtilaflara neden olmuş ve bu ihtilafların kazandırdığı tecrübeler verginin bugünkü hukuki olgunluğuna erişmesini sağlamıştır. Yönetenlerin sınırlanan ilk yetkisi olan vergilendirme yetkisi, aynı zamanda vergilendirmede kanunilik ilkesinin doğumuna da zemin hazırlamıştır. Ekonomik olduğu kadar hukuksal platformda da sürekli tartışılan vergi, kanunilik ilkesinin sağladığı güvence sayesinde bireylerin temel hak ve özgürlüklerini asgari düzeyde etkiler duruma gelmiştir. Beşeri hayat varlığını, vergi ve hukuk kavramları da anlamlarını yitirmediği sürece, bu üç kavram arasındaki yakın münasebet Dünya'nın sonuna kadar devam edecektir denilebilir. Vergilendirmede hukukiliğin ağırlıklı olarak kanunilik boyutunda ele alındığı çalışmanın birinci bölümünde hukuk, devlet ve vergi kavramları terimsel manada ortaya konulduktan sonra, batı'da ve Osmanlı'da kabul görmüş temel hak ve özgürlük belgelerindeki vergilendirme ve hukuk devleti anlayışları gözden geçirilmiştir. Son aşamada ise vergilendirme-hukuk devleti ilişkisi incelenerek, Anayasal vergilendirme ilkeleri ortaya konulmuştur. Vergilendirmede kanunilik ilkesinin görünümünün ele alındığı ikinci bölümde; vergilendirmede kanunilik ilkesinin dayanağı tartışıldıktan sonra bazı bâtılı ülkeler ve Türkiye Cumhuriyeti Anayasalarındaki konumu itibariyle değerlendirme yapılmış ve diğer vergi hukuk kaynaklarıyla etkileşimi irdelenmiştir. Sonrasında ise ilkenin anlamı, kapsamı ve istisnaları değerlendirilmiştir. Son bölüm olan üçüncü bölümde ise Türk Vergi Sistemi, vergilendirmenin kaynağı ve vergi mevzuatı açılarından genel ve rakamsal olarak özetlenmiş ve genel olarak sistemin ve özelinde Türk Vergi Mevzuatının belirgin sorunları ortaya konulmuştur. Ardından vergi mevzuatındaki vergilendirmede kanunilik ilkesine aykırı haller kanuni düzenlemeler itibariyle değerlendirilmiş, bu alanda en aktif iki organ olan Bakanlar Kurulu ve Maliye Bakanlar Kurulu'nun eylem ve işlemleri eleştirilmiş ve hatta diğer bakanlıkların bazı uygulamalarına göz atılmıştır. Son aşamada ise vergilendirmede kanunilik ilkesinin bütçe, Anayasa Mahkemesi, IMF ve ekonomik bütünleşmelerle etkileşimi incelenerek sonuç cümlelerine yer verilmiştir. V
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The notion of“tax”that dating back the beginning of social life has led to conflicts between ruling classes and ruled ones, and the experiences stemming from these conflicts resulted in the legal maturity of today's taxation practices. The taxation power, the first limited area under the control of ruling classes, at the same time gave the way for the born of legality principle in taxation. Today, the taxation that is still being discussed in the law platform as well as in the economic platform has reached a level affecting basic rights and freedoms of individuals at minimum level via the security coming from the legality principle. The strong relationship among these three concepts will remain forever as long as the material and human life exist and unless tax and law loosing their meanings. In the first part of this study, in which the legitimacy of taxation is, mainly, analyzed in terms of legality, after concepts of law, state, and tax are examined from a historical perspective, the taxation and state of law approaches in the main texts on the basic rights and freedoms that have been accepted by the west and the Ottoman Empire are evaluated. At the last stage, principles of constitutional taxation are revealed by examining taxation- state of law relationship. In the second part of the study, in which the general framework of the principle of legality in taxation is handled, after the discussion on the basis of legality principle, the situation in the some western countries and Turkey's constitutions is evaluated and its relations with the sources of taxation law are studied. Then the meaning, scope and the deviations of the principle are assessed. In the third and the last part of the study, Turkish Taxation System is, generally and statistically, evaluated on the basis of sources of the taxation and the legal framework of taxation and then the problems of the system in general and that of Turkish Tax Legislation in particular. Then, the situations that don't have the compliance with the tax legislation are evaluated in the lights of legal arrangements, and after that the actions and works of Cabinet and Ministry of Finance are criticized; and even some implementations done by other ministries are questioned. At the last stage, the relations of the legality principle in taxation with budget, Constitutional Court, IMF and economic integrations are evaluated and then suggestions are stated. VI
Benzer Tezler
- Türk Vergi Hukuku'nda uzlaşmanın kanunilik ilkesine göre incelenmesi
Investigation of compromise in Turkish Tax Law according to the legislative principle
FARUK SERDAR NİŞANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukHasan Kalyoncu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM METİN AYCİL
- Vergisel uyuşmazlıkların uzlaşma yoluyla çözümünün vergiye gönüllü uyuma etkisi
Effects of settlement of taxation disputes through conciliation proceedings on voluntary tax compliance
HAKKI CİBO
Doktora
Türkçe
2019
MaliyeZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ONUR EROĞLU
- AİHM ve AYM kararları çerçevesinde vergileme ilkeleri ve mülkiyet hakkı
Taxation principles and property rights within the framework of Constitutional Court and ECtHR decisions
ERKAM BİRSENOĞUL
- Ücretlilerin vergilendirilmesinin anayasal vergileme ilkeleri açısından değerlendirilmesi
The evaluation of taxation of chargeers in constitutional taxation principles
DAMLA DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MaliyeTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DOĞAN BOZDOĞAN
- Vergilemede adalet ve ödeme gücü ilkeleri bakımından Türkiye'de sporcuların vergilendirilme rejimi
Taxation regime of sporters in Turkey in terms of fairness and solvency principles of taxation in Turkey
PINAR SARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
MaliyeGaziosmanpaşa ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DOĞAN BOZDOĞAN