Ziyâname, Sadrazam Yusuf Ziya Paşa ve Fransızların işgali üzerine yapılan Osmanlı Devletinin Mısır seferi (1798-1802)
Ziyâname, Prime Minister Yusuf Ziya Pahsa and war between France and Ottoman Army in Egypt (1798-1802)
- Tez No: 146762
- Danışmanlar: DOÇ.DR. MEHMET ALİ BEYHAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 390
Özet
oz 1789 ihtilalinden sonra Avrupa'da uzun süreli savaşlara giren Fransa'nın, en büyük rakibi ve düşmanı olan İngiltere'ye denizden bir çıkartma yapması, İngiliz Donanması'mn üstünlüğü sebebiyle mümkün olamadığından, İngiltere ile sömürgeleri olan Hindistan ve Doğu Asya'nın ilişkilerini keserek İngiltere'yi zayıflatmak üzere, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir Eyaleti olan Mısır'ı ele geçirmek düşüncesi, XVIII. yüzyıl sonlarında Fransa'da kuvvet kazanmıştı. Ayrıca, bu yüzyıl içinde Osmanlı İmparatorluğu'nun bir çöküş süreci içinde olmasının, bu işi kolaylaştıracağı da düşünülmekte idi. Bu fikirler 29 yaşında genç ve başarılı bir General olan Napolyon tarafından da ısrarla destekleniyordu ve Temmuz 1798 başında Napolyon'un kumandasındaki Fransız Ordusu Mısır'a çıktı. Buna mukabil Rusya ve İngiltere ile ittifak yapan Osmanlı Devleti Fransa'ya harp ilan etti ve Başvekil ve Başkumandan Yusuf Ziya Paşa kumandasında Osmanlı Ordusu İstanbul'dan hareketle Mısır'a giderek Fransızlarla savaştı. İngilizlerin de desteği ile yapılan savaşlar sonunda Fransızlar Mısır'ı Temmuz 1801 'de terk ettiler. Bu konu üzerinde Batı Dillerinde, özellikle savaşın tarafları olan Fransa ve İngiltere'de çok sayıda eser neşredilmiş olmasına rağmen, Yakınçağ Osmanlı Tarihinin bu önemli konusunda memleketimizde çok az sayıda eser yayınlanmıştır. Ziyaname, Osmanlı Ordusu'nun Mısır'a yaptığı üç yıl süren bu askerî harekata bizzat katılmış olan ve Sadrazam ve Serdar-ı Ekrem Yusuf Ziya Paşanın katibi olan İzzet Hasan Efendinin sefer sürecinde cereyan eden günlük vak'aları“vakâyi'-nâme”şeklinde tespit ettiği ve sefer sırasında Sadrazam'm isteği üzerine kaleme aldığı bir eserdir. Yapılan çalışma bu yazma eserin çevriyazısının ve incelemesinin yapılması, diğer kaynaklarla mukayesesi, yorumlanması ve değerlendirilmesinden ibarettir. m
Özet (Çeviri)
ABSTRACT It was possible for France, who was involved in many wars for a long time after the revolution of 1789, to carry out a landing operation from the sea on England, the greatest competitor and enemy of France, due to the naval superiority of the British Navy. For this reason, the idea to conquer Egypt, an Ottoman province then, was widely adopted in France at the end of XVIII century in order make England weaker by disconnecting it from India and other colonies in the Eastern Asia. Moreover, it was thought that this was made easier by the fact that the Ottoman Empire experienced a decline in that century. These ideas were persistently advocated by Napoleon, who was a young and successful general aged 29 then, and the French army led by Napoleon landed on Egypt in early July of 1798. In response, the Ottoman Empire, in alliance with Russia and England, declared war against France and the Ottoman army led by the Prime Minister and Commander-in-Chief Yusuf Ziya Pasha departed from Istanbul and arrived in Egypt to fight the French. As a result of the war, fought with the British support, the French left Egypt in 1801. Although many works have been published on this subject in the Western world, especially in France and England, who were parties to the war, very few works have been published in our country about this event, which is an important element of late Ottoman History. Ziyaname is a work written by İzzet Hasan Efendi, secretary to the Prime Minister and Commander-in-Chief Yusuf Ziya Pasha, who joined this military operation of Ottoman Army that lasted three years in Egypt, and who recorded the daily events throughout the operation and wrote the book at the end of it on the demand of the Prime Minister. This study consists of the transcription of this manuscript in Latin alphabet, its summary explanation in present-day language and its comparison, interpretation and evaluation with the other sources. IV
Benzer Tezler
- Çarlık Rusyası'nda Kafkasya'nın 'Ziya' adlı Türkçe gazetesi (1879)
The Turkish newspaper titled 'Ziya' of the Caucasus in Tsarist Russia (1879)
ALIASHRAF ABDULRAZAGOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Tarihİstanbul ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA TANRIVERDİ