Türkiye Cumhuriyeti'nin dış borçları (1950-1960)
Foreign debts of Turkish Republic (1950-1960)
- Tez No: 148553
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. BEKİR KOÇLAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
127 ÖZET Osmanlı Devleti Kırım savaşına finansman sağlamak amacıyla ilk defa borç almıştır. Uzun süren savaşlar sonucunda ekonomisi zayıflayan, borçlarını ödeyemez duruma düşen Osmanlı Devleti, alacaklı devletlerin borçlarını tahsil etmek için kurduğu Düyun-u Umumiye İdaresi adlı bir kuruluş tarafından ekonomik bağımsızlığını kaybetmiştir. İkinci Dünya savaşı sonrası Avrupa'daki ekonomik bunalımı ve bu ülkeleri etkileyen Rusya'nın komünizm fikirlerini ve yayılmacı politikalarını engellemek isteyen Amerika, Truman ve Marshall yardımlarıyla Avrupa'yı ekonomik açıdan güçlendirmek için çaba sarf etmiştir. Türkiye'nin Truman ve Marshall yardımlarıyla başlayan Amerikan dostluğu, Türkiye'nin NATO'ya üye olmasıyla pekişmiştir. Bu yardımlar 1952'ye kadar devam etmiş ve daha sonra ikili anlaşmalarla günümüze kadar sürmüştür. Amerika bu yardımlar sayesinde Türkiye'nin hem askeri hem de ekonomik işlerine karışma fırsatı bulmuştur. Amerikalı uzmanlar, Türkiye'nin Marshall yardımını alabilmesi ve dış kaynak kullanması için devletçi, mücadeleci ekonomi politikasını değiştirmesi gerektiğini söylemişlerdir. Önerileri arasında özel girişimlere önem verilmesi gibi maddeler vardır. Ayrıca yapılan yardımın hangi alanlara kullanılacağını kendileri belirlemişlerdir. Görüldüğü gibi ekonomi politikalarımızın değişiminin başlangıcı DP Hükümcti'nden önceye dayanmaktadır. Sovyet Rusya'nın Türkiye'nin toprak bütünlüğüne karşı saldırma politikası izlemesi, Truman ve Marshall yardımından sonra NATO'ya üye olmasıyla son bulacaktır.128 Demokrat Parti'nin 1946 yılında kurulmasıyla çok partili hayata geçilecek, 1950 yılında Demokrat Parti iktidara gelecektir. Tarım ve sanayi alanında reformlar yapılmış fakat dış borçların artışı cngellenememiş 10 yılda 13 kat artmıştır. Bu dönem özel girişimciliğine dayalı serbest piyasa ekonomisi kurma ve devletin ekonomideki ağırlığını azaltma vaatleri ile başlamıştır. Fakat üç-dört yıllık bir liberal ekonomi politikası uygulamasından sonra bu başı boş politika, diğer iç ve dış faktörlerle de birleşerek ekonominin istikrarsızlığa sürüklenmesine neden olmuştur. Bunun üzerine, ekonomide müdahaleler ve kontroller artmıştır. Devletin ekonomideki payı daralmamış hatta genişlemiştir. 1952 yılına kadar süren Marshall yardımları ve bunun yanında sağlanan milletlerarası krediler Türkiye'nin yapılanmasına harcanmıştır. 1950 - 1960 döneminde yapılan borçlanmalar ve bunların ödenmesinde zorlanan Demokrat Parti hükümeti bir takım ekonomik tedbirler almasına rağmen 1958 yılında ekonomik istikrar programını kabul ederek ekonominin iflas ettiğini açıklamıştır.
Özet (Çeviri)
129 SUMMARY Ottoman Empire to ensure the finance of Crimea (Kırım) war they loan money. After the long wars, Ottoman Empires economy became weaker and they couldn't pay their dept back. Countries which gave money to Ottoman Empire to take their un collectable recivables they established“Düyun-u Umumiye”. That is why Ottoman Empire lost its economic independence. After the Second World War, The economic depression in Europe and Russian's communist. Ideas influence Europe and to block emperial politics, United States tried to strength the economy of Europe they made Truman and Marshall aids. The friendship which started with Marshall aid and Truman aid and would have been stronger after Turkey became the member of the NATO. These helps will go on till 1952 and will go on by agreement till nowadays by the help of these aids. America found right to get involved in both millitary and economic parts of Turkey. American Experts said that For Turkey to get Marshall aid to use foreing source, they have to relinquish partison of state control and struggling economy politics. In their suggestions there is, to give importance to private entrcpireneus. Beside this they determine which field the help will be use. As we can deg The change in our economic policy started before the DP goverment. Soviet Russian's attaching policy to Turkey's land unity ended after the Truman and Marshall aid and after Turkey's membership of NATO. After the establishment of Democrat Party, in 1946 the country started multipartial life and in 1950, Democrat Party became the governing part. Some reforms were done in agricultural and industrial but the increasement of foreign debts can not be taken into control and the debts increased 13 times in 10 years time. This era started with the intention of setting up free marked economy depending on private entrepreneurs and making the share of the stake in the economy less. But after carrying out liberal economical politics lor a few years, this policy caused the instabili/ation of the economy. Some other domestic and foreing factors were also130 influential in this result.After this, interventions and controls increased in the economy. The Marshall aids which contiunued until 1952 and other credits supplied from international communits, spent for the substructure of Turkey. Debts taken between 1950-1960 years caused problems for Democrat Party goverment. Although the goverment took some precaustlions, in 1958 by approving ecomical stabilization program they announced the bankruptcy of the economy.
Benzer Tezler
- Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları
Başlık çevirisi yok
BİLGİN ORHAN ÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN
- Türk işgücü göçünün Türkiye ekonomisine sosyo-ekonomik anlamda yansımaları: Almanya örneği
Socio-economic reflections of Turkish labor migration to the Turkish economy: The example of Germany
TUANA KARAYEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiUfuk ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞLAR DOĞRU
- Türkiye iktisat politikalarının belirlenmesinde iktisadi kurum-kural ve kuruluşların rolleri
Başlık çevirisi yok
İBRAHİM GÜRAN YUMUŞAK