Doğu Irak bölgesinin deprelselliği ve sismotektoniği
Seismicity and seismotectonics of eastern of Eastern Iraq
- Tez No: 150756
- Danışmanlar: PROF.DR. ALİ PINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 58
Özet
Doğu Irak Bölgesinin Deprenıselliği ve Sis m o tektoniği Arap alt kıtası levhası, son Kretase döneminden beri Avrasya, Afrika, Somali, İran, Anadolu ve Ege Levhalanyla birlikte bir birlik halinde yer alarak kilometrelerce hareket etmiş olan, Yeryüzünün en büyük kitlelerinden biridir. Bu levha, Anadolu ve îran levhalarının altına girerek, bölgedeki Tethys denizinin tamamen kapandığı Tersiyer dönemde en üst noktasına varan ve Oligosen ile erken Pliyosen dönemlerine kadar devam eden Alp'in hareketinin bir parçası olarak Tethys jeosenklin kuşağım sıkıştırmıştır. Zağros kuşağı kuzeydoğu-Güneydoğu yönünde gelişirken Toros kuşağı Doğu-Batı yönünde gelişmiştir. Bu levhaların sınırları karmaşık olup buralarda meydana gelen sismik aktivite geniş bir zon içine yayılmıştır. Levha sınırlarını oluşturan kuvvetler hala aktiftirler. Fay mekanizması çözümleri, Zağros-Toros kuşaklarının yapısal eğilimlerine paralel bir eğilim göstermiş olup, basınç eksenleri ana yapılara yaklaşık olarak diktirler. Kuzey merkez Irak'tan alınan mikro yer sarsıntısı kayıtlan kullanılmak suretiyle bir bileşik (composite) fay düzlemi çözümü de yapılmış olup, sonuçlar literatürden derlenen verilerle uyumlu çıkmıştır. Mevcut tüm sismik, tektonik ve jeolojik bilgiler kullanılmak suretiyle bir sismotektonik harita oluşturulmuştur. Harita, sismik aktivitelerin homojen olmayan dağılımım göstermektedir. Bu durum kuşak boyunca deformasyonun homojen olmadığım gösteriyor, ve dairesel hareketinden dolayı Arap Levhası kenarının geometrisinin değişimini yansıtıyor olabilir. Irak'ın depremselliği ve sismotektoniği konusunda yapılan çalışmalar çok az sayıda olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle bu çalışma kapsamında yukarıdaki bilgiler de derlenmiştir. Bu bilgilere ilaveten, Doğu Irak bölgesinde meydana gelen depremlerin faylanma mekanizmaları kullanarak Bölgesel Gerilme Tensörü belirlenmiştir. Bu çalışmada, faylanma mekanizmaları Harvard sismoloji grubu tarafından elde edilen ve 1977-2002 yıllan arasında meydana gelen M>5.5 depremlerini kapsamaktadır. Bölgesel gerilme tensörünün belirlenmesinde Gephart (1990) tarafından geliştirilen yöntem kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda en büyük, cti, ortanca, 02, ve en küçük, 03, gerilme eksenlerinin doğrultu ve eğimleri sırasıyla şu şekilde elde edilmiştir; 218, 20; 311, 10; 66, 68. En büyük ve ortanca gerilme eksenlerinin yataya yalan, en küçük gerilme eksenin düşeye yakın olması bölgedeki tektonik rejimin sıkışma olduğunu göstermektedir. Geçtiğimiz yüzyılda Irak topraklannda meydana gelen en büyük deprem 18 Aralık 1980 depremidir (Mw=6.2). Bu depremin telesismik uzaklıklardaki kayıtlan Kikuchi ve Kanamori (1991) ters çözüm tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda depremin sismik momenti Mo=1.8xl025 dyn*cm olarak bulunmuştur. Bu depremle hareket eden fayın doğrultu, eğim ve atım yönleri sırasıyla 232, 89, 1 80 derece olarak bulunmuştur. VII
Özet (Çeviri)
SUMMARY Seismicity and Seismotectonics of Eastern Iraq The Arabian subcontinent Plate is one of the Earth's largest blocks that has held together and moved many kilometers as a unit since the late Cretaceous experiencing relative transitional motion with respect to the Eurasian, African, Somalian Iranian, Anatolian, and Aegean Plates. This plate is subducted under the Anatolian and Iranian Plates Compressing the Tethys geosyncline belt as part of the Alpine movement which reached its climax in the Tertiary and continued until the Oligocene and early Pliocene, where the Tethys sea was completely closed in the region. The Zagros belt took a NE ŞE trend, while the Taurus Belt took an E-W trend. These plate boundaries have complicated patterns and "their associated seismicity is diffused without sharp borders. The forces that have formed the plate boundaries are still active. Fault plane solutions gave a trend parallel to the structural trends of the Zagros-Taurus Belts and the pressure axes are approximately perpendicular to the major structures. A composite fault plane solution was also carried using microearthquake records from north central Iraq and the results were in conformity with the data collected from the literature. A seismotectonic map is constructed using all the available seismic, tectonic and geological information. The map shows the non-homogeneous distribution of seismic activity. This may indicate deformation along the belt to be nonhomogenious and also reflects the change of geometry of the Arabian Plate edge due to its rotational movement. We found out that the studies related with the seismisity and seismotectonics of Irak are very limited. Therefore, we have compiled above what is present in the literature. In addition, a Regional Stress Tensor have been determined using the focal mechanisms of events occurred in Eastern Irak. The focal mechanisms of the earthquakes (M>5.5) occurred between 1977-2002 years were retrieved by Harvard seismology group. We used the method developed by Gephart (1990) to determine the regional stress tensor. As a result we estimated that the strike and plunge of the maximum compressive axis, cti, the intermediate compressive axis, 02, and the minimum compressive axis, 03, are 218, 20; 311, 10; 66, 68, respectively. The nearly horizontal orientation of the maximum and intermediate axes and the nearly vertical orientation of the minimum compressive axis suggest that the tectonic regime in the region is compression. The largest earthquake that occurred last century in Irak was the 18 December 1980 earthquake (Mw=6.2). The teleseismic records of this event were analysed using the inversion method of Kikuchi ve Kanamori (1991). We estimated that the scalar seismic moment of this event is Mo=1.8xl025 dyn*cm; and, the kinematic parameters of the fault that moved with this earthquake were strike 232 degree, dip 89 degree, and rake 180 degree. VIII
Benzer Tezler
- Anadolu'nun tektonik yapılarının deprem mekanizmaları açısından incelenmesi
Investigation of the tectonic structures of Anatolia in terms of earthquake mechanisms
DOĞAN KALAFAT
Doktora
Türkçe
1995
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul ÜniversitesiDeniz Jeolojisi ve Jeofiziği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DEMİR KOLÇAK
- Duhok ilçesinin fiziki coğrafyası
Physical geography of Duhok district
BAYAR ABDULLAH MURAD MURAD
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
CoğrafyaVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ FUAT DOĞU
- Şehitler, Birinci Rünya Savaşı'nın ve milli mücadele'nin asker ve sivil kayıpları
Martyrs, military and civilian missing of the First World War and the national struggle
DAMLA AYAYDIN
- A study on the parasite fauna of common carp (Cyprinus carpio) in some areas of Erbil province of Northern Iraq
Kuzey Irak Erbil bölgesinin bazı alanlarında sazan (Cyprinus carpio) parazit faunası üzerine bir araştırma
ROSTAM KAREM WSW WSW
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Balıkçılık TeknolojisiFırat ÜniversitesiSu Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA DÖRÜCÜ
- Orta Doğu'da devlet ve sınır: Irak-Kuveyt ilişkilerinde sınır sorunları
State and border in the Middle East: Border issues in Iraq and Kuwait relations
SONER DOĞAN
Doktora
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN MEHMETCİK