Zeyrek Camii Hünkar Kasrı mahfili restorasyonu
Restoration of the Sultan's Lodge of Mosque of Zeyrek
- Tez No: 151372
- Danışmanlar: PROF.DR. ZEYNEP AHUNBAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 461
Özet
ZEYREK CAMİİ HÜNKAR KASRI VE MAHFİLİ RESTORASYONU ÖZET UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine alınan İstanbul'un Tarihi Alanları içinde yer alan Zeyrek Camii (Pantokrator Manastır Kompleksinin Kilisesi), İstanbul'da Orta Bizans Dönemi sanat ve mimarisini aydınlatan önemli bir anıttır. Kiliseler grubu, Pantokrator Manastır Kompleksinin merkezi olarak, İmparatoriçe İrene tarafından, ( 1118-1136 ), 12. yy.'ın ilk yarısında vakfedilmiştir. Zeyrek Camii yanyana üç kiliseden oluşmaktadır. Fetihten sonra, 15. yy.'ın ikinci yansında, Fatih tarafından camiye çevrilen yapı, o zamandan beri cami olarak kullanılmaktadır. 1766 depreminde büyük hasara uğrayan yapıya, bunun sonucu olarak yapılan tamirat esnasında, I. Abdülhamit döneminde ( 1774-1789), Güney Kilise galerisi içinde yer alan bir hünkar mahfili eklendiği düşünülmektedir. Hünkar Mahfili'ne, Cami'nin batı cephesi önünde yer alan bir rampadan ulaşılmaktaydı. Hünkar Mahfili'ne girişte, Güney Kilise'nin güney duvarına yaslanan ahşap bir giriş holü mevcuttu. Bugün batı cephesindeki rampa ve ahşap giriş bölümü yok olmuştur. Ahşap bölümün yerinde, müezzinin barındığı derme-çatma bir konut bulunmakta; bu konut Güney Kilise galerisinin en güney bölümünü de işgal etmektedir. Zeyrek Camii'ne eklenen Hünkar Kasrı ve Mahfili, Bizans ve Osmanlı sanat ve mimarlığının birleşimidir. Bu önemli kültür mirasım korumak, gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak gerekmektedir. Tezin amacı, Vakıflar Genel Müdürlüğü'nü binanın bugünkü uygunsuz durumu hakkında bilgilendirmek ve en kısa zamanda gerekli müdahalelerin yapılmasını sağlamaktır. Böylece bina bugün içinde bulunduğu olumsuz koşullardan kurtanlabilecektir. Tez Hünkar Kasrı ve Marrfili'nin rölöve çizimlerini ve ayrıntılı tanımım, bulunan belgeler ve yapılan araştırmalar sonucu hazırlanan restitüsyon ve restorasyon önerilerini içermektedir. XXV111
Özet (Çeviri)
ZEYREK CAMİİ HÜNKAR KASRI VE MAHFİLİ RESTORASYONU ÖZET UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesine alınan İstanbul'un Tarihi Alanları içinde yer alan Zeyrek Camii (Pantokrator Manastır Kompleksinin Kilisesi), İstanbul'da Orta Bizans Dönemi sanat ve mimarisini aydınlatan önemli bir anıttır. Kiliseler grubu, Pantokrator Manastır Kompleksinin merkezi olarak, İmparatoriçe İrene tarafından, ( 1118-1136 ), 12. yy.'ın ilk yarısında vakfedilmiştir. Zeyrek Camii yanyana üç kiliseden oluşmaktadır. Fetihten sonra, 15. yy.'ın ikinci yansında, Fatih tarafından camiye çevrilen yapı, o zamandan beri cami olarak kullanılmaktadır. 1766 depreminde büyük hasara uğrayan yapıya, bunun sonucu olarak yapılan tamirat esnasında, I. Abdülhamit döneminde ( 1774-1789), Güney Kilise galerisi içinde yer alan bir hünkar mahfili eklendiği düşünülmektedir. Hünkar Mahfili'ne, Cami'nin batı cephesi önünde yer alan bir rampadan ulaşılmaktaydı. Hünkar Mahfili'ne girişte, Güney Kilise'nin güney duvarına yaslanan ahşap bir giriş holü mevcuttu. Bugün batı cephesindeki rampa ve ahşap giriş bölümü yok olmuştur. Ahşap bölümün yerinde, müezzinin barındığı derme-çatma bir konut bulunmakta; bu konut Güney Kilise galerisinin en güney bölümünü de işgal etmektedir. Zeyrek Camii'ne eklenen Hünkar Kasrı ve Mahfili, Bizans ve Osmanlı sanat ve mimarlığının birleşimidir. Bu önemli kültür mirasım korumak, gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak gerekmektedir. Tezin amacı, Vakıflar Genel Müdürlüğü'nü binanın bugünkü uygunsuz durumu hakkında bilgilendirmek ve en kısa zamanda gerekli müdahalelerin yapılmasını sağlamaktır. Böylece bina bugün içinde bulunduğu olumsuz koşullardan kurtanlabilecektir. Tez Hünkar Kasrı ve Marrfili'nin rölöve çizimlerini ve ayrıntılı tanımım, bulunan belgeler ve yapılan araştırmalar sonucu hazırlanan restitüsyon ve restorasyon önerilerini içermektedir. XXV111
Benzer Tezler
- Zeyrek Camii (Pantokrator Kilisesi) kuzey bölüm strüktür analizi ve sağlamlaştırma önerileri
Structural analysis of Northern part of Zeyrek Mosque (Pantokrator Church) and proposals for its consolidation
UMUT ALMAÇ
Doktora
Türkçe
2011
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERİDUN ÇILI
PROF. DR. ZEYNEP AHUNBAY
- Dünya miras alanı olan Zeyrek camii ve çevresi'nin aydınlatma yönünden incelenmesi
Investigation of the world heritage site Zeyrek mosque and its surroundings in terms of lighting
ZEYNEP ELİF ARIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA ÖZTÜRK
- Tarihi kentsel çevrelerde mekansal kalitenin algısal değerlendirilmesi: Zeyrek Camii ve çevresi dünya miras alanı örneği
Perceptual evaluation of spatial quality in historic urban environments: Zeyrek Mosque and its surroundings world heritage site
HÜSEYİN ATAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH TERZİ
- Zeyrek bölgesi dünya miras alanı içinde bulunan geleneksel ahşap konutların özgünlük durumları üzerine analitik bir inceleme
A comparative authenticity analysis of civil architecture in the Zeyrek world heritage site
MÜBERRA ZEYREK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAN ŞAKİR BİNAN
- Osmanlı Dönemi İstanbul fotoğraflarında Bizans dini mimarisi
Byzantine religious architecture in Ottoman Period İstanbul photos
MUSTAFA NEZİH BAŞGELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLGÜN KÖROĞLU