Plansız konut alanları için iyileştirme yaklaşımlarının değerlendirilmesi ve Kuştepe örneğinde irdelenmesi
Evaluation of improvement approaches for unplanned housing areas and its study in Kuştepe case
- Tez No: 154687
- Danışmanlar: PROF.DR. AHSEN ÖZSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
ÖZET Plansız Konut Alanları İçin İyileştirme Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi Ve Kuştepe Örneğinde İrdelenmesi Yerleşme en geniş anlamıyla doğa, insan ve onun eserlerinden oluşan mekan parçasıdır. Kentleşme sürecinde insan yerleşimleri, sosyal, ekonomik ve kültürel farklılıklar nedeniyle, farklı biçimlenme özellikleri gösterebilmektedir. Endüstri devriminin ardından gerçekleşen hızlı kentleşme bu biçimlenmeye etki eden önemli bir faktördür. Modernizmin başlangıcı ve bunu takip eden şehirlerin hızlı büyümesi ile teknolojideki gelişmeler, tarım ve tarım dışı üretim biçimi ve ilişkilerindeki değişimlerin sonucu göçü doğurmuş ve şehirlerin yapısında farklılaşmalar ortaya çıkarmıştır. Bununla birlikte, farklı gelir düzeyine sahip toplulukların bir araya gelmesiyle ortaya çıkan alanlar, bugün çarpık kentleşme dediğimiz köhneleşmiş alanları oluşturmuştur. Tarihsel süreç içerisinde Dünya'da ve Türkiye'de bu alanlar problem bölgeleri olarak tanımlanmış, bu problemin çözümü için başlangıçta yok etme yaklaşımı uygulanmıştır. İyileştirme çalışmaları bu tip alanlarda uygulanan yenilikçi bir yaklaşımdır. Kendi evini yapana yardım metotlu yer-hizmet sağlayan planlama önerileri yerel hükümetler tarafından planlama aşamasında alınan kararlarla uygulanmıştır. Bugün kavram ve uygulama açısından başlangıçtakinden farklılıklar göstermektedir. Plansız konut alanlarının kent yapısında oluşturduğu olumsuz etkiyi düzeltme eğilimiyle ortaya çıkan iyileştirme çalışmaları, farklı ülkelerde farklı biçimlerde gelişmiştir, iyileştirme çalışmalarında, farklı politikalar ve organizasyonel yaklaşımlar söz konusudur. Bir yandan, kullanıcı gruplarının kendi konutlarını teknik yardım alarak gerçekleştirdiği kendi evini yapana yardım politikası, konut yapım programının iyileştirilmesi üzerine oluşturulmuş yer ve servis sağlama politikası ve katılım prensipli yaklaşımlar, diğer yandan belediyeler, sivil toplum örgütleri, sosyal mimarlık toplulukları, kadın organizasyonları gibi organizasyonel yaklaşımlar, iyileştirme çalışmalarının farklı sunum biçimleriyle ortaya çıkmalannı sağlamıştır. Genelde yasal olmayan yollarla kullanıcının konutunu kendisinin yapması, iyileştirme çalışmalarında kullanılabilecek önemli bir faktördür. Fakat iyileştirme kavramı sadece konutun sağlıklaştırması yada sağlıklaştırılamayacak konutlarınyıkılarak yerlerine yenilerinin yapılması biçiminde düşünülmemelidir. Kullanıcının bilinçlendirilmesine, yaşam kalitesinin arttırılmasına ve kullanıcıya iş olanakları yaratılmasına yönelik sürelerinde bütünleşik olarak tasarlanması gerekmektedir. Resmi kurumlar, iyileştirme çalışmalarında çoğu zaman planlama ölçeğinde, yasal düzenlemeler ve maddi desteklerle sınırlı kalmıştır. Sivil toplum örgütlerinin gerek dünyada gerekse Türkiye'de bilen bir toplum oluşturma konusunda çok büyük katkıları olmuştur. Bir çok örnekte halkı organize etmişler, halkın belirlediği ihtiyaçları doğrultusunda çözümler geliştirmişler, belediye hizmetlerinden faydalanmak için faaliyetlerde bulunmuşlar ve maddi anlamda desteklemişlerdir. Tasarımcıların kullanıcı gereksinmelerine uygun çevreler üretme çalışmaları ürüne ve sürece yönelik olarak geliştirilmiştir. Fakat iyileştirme çalışmalarında her zaman bir üründen bahsetmek mümkün görülmemektedir. Kullanıcıya ve bölgeye ait verilerin uygun yöntemlerle saptanması ve işbirliği içinde çözümlerin üretilmesi bugün sürdürülebilir gelişime olanak vermektedir. Türkiye'de ve gelişmekte olan diğer ülkelerde çözülmesi gereken köhneleşme probleminin çözüm arayışlarından bir tanesi olan iyileştirme çalışmalarının, kamu ve özel sektörün, STKIarın ve tasanmcılann eşgüdümlü çalışması ve kullanıcı katılımıyla daha etkin uygulamalara dönüşeceği düşünülmektedir. Diğer yandan uygulama bölgesi olarak seçilen Kuştepe mahallesi sosyal konut bölgesi olma özelliğiyle birlikte diğer plansız konut alanları ile benzerlikler göstermektedir. Bölgede fotoğraflar, anket çalışmaları, simülasyonlar, diyagramlar gibi teknikler kullanılarak inceleme yapılmıştır. Yapılan incelemeler doğrultusunda sürece etkisi olabilecek roller belirlenmiştir. Bu biçimde ele alınabilecek bir yaklaşımın, rollerin belirlenmesine yardımcı olacağı ve çözüme yönelik alternatiflerin belirlenmesi aşamasında yardımcı olacağı düşünülmektedir. xı
Özet (Çeviri)
SUMMARY Evaluation of Improvement Approaches For Unplanned Housing Areas And Its Study In Kuştepe Case Definition of settlement, with the widest meaning, is the space composed of nature, people and manmade elements. Within the urbanization process, human settlements, depending on their different social, economical and cultural specialties can be read from the space as different formations. Rapid urbanization occurred after Industry Revolution, is one of the most important factors affecting this formation. Beginning of modernism and fast growing cities following that, the progress in technology, agricultural and non-agricultural production forms and change in their relations resulted with migration and caused differences within the form of the cities. All the same, gathering of population composed of different income levels, formed deterioration areas what we call illegal urbanization In the historical context in all over the world and in Turkey, these areas are defined as problem areas, and for the solution, previously slum clearance approach was applied. Improvement application is an innovative approach to these kinds of problematic areas. Site-service providing planning decisions including self-help method has been applied by the local governments during the application process. Today planning decisions including site-service provision with self help methods different from its previous context and application. Improvement methods are a result of the aim to decrease the negative affect of unplanned housing areas to city structure. We can talk about different organizational approaches and policies in improvement applications. In one side, self-help policy which means technical support to user groups, in building their own houses, site and service provision which stands on improvement of existing housing production program and approaches with the principle of participation, on the other hand organizational approaches like municipalities, NGOs, social architectural communities, women organizations, resulted different presentation forms of improvement applications. In general, users' illegally self built houses can be considered as an important factor which can be used in improvement studies. But important concept shouldn't be Xllthought as only housing rehabilitation and/or demolishing houses which are in bad condition and building up new ones. In order to make the users conscious of their environment, to improve their life quality and to produce processes for working possibilities for the use, all the processes should be designed with a united understanding. In improvement studies, public sector mostly is bounded to limits of legal implementations and financial support. In this concept NGOs have enormous contribution to built up the community not only abroad but also in Turkey. In many cases they've organized inhabitants, they've acted as a facilitator for making effective use of municipality services and they gave financial support. Works of designers aiming to produce environments take user needs into consideration, only supervened as product and process oriented. But in improvement studies it's not always possible to talk about a product. Today to have data about user and the environment by appropriate methods give opportunity for sustainable development. Improvement studies that seem to be one of the main solution to deterioration problems which are one of the main housing problems waiting to be solved in Turkey and other developing countries, is considered to be effective applications if implemented with a united work of public and private sectors, NGOs and designer groups with user participation. On the other hand as a case study area Kuştepe neighborhood, is having both social housing areas' and also unplanned housing areas' characteristics. Some series of analysis have been made in the case study area by using photography, survey, simulations and diagrams techniques. To take on the approach in this way of a participative and integrated frame is thought to define the roles and to produce solution oriented alternatives. Xlll
Benzer Tezler
- Effects of building collapse direction and bridge functionality on road networks following an earthquake
Bina yıkılma yönlerinin ve köprü hasarlarının deprem sonrasında yol ağlarına etkisi
BETÜL ERGÜN KONUKCU
Doktora
İngilizce
2016
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMED ŞAHİN
DOÇ. DR. HİMMET KARAMAN
- Kentsel dönüşümün kent çeperlerine etkisi: Burdur kenti örneği
The effect of urban transformation on urban fringes: The case of Burdur city
BEKİR GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge PlanlamaSüleyman Demirel ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ILGAR KIRZIOĞLU
- Mevcut bir yerleşmenin ekoköy bağlamında geliştirilmesi ve enerji etkinliği açısından değerlendirilmesi
Developing an existing settlement in the context of ecovillage and evaluation in terms of energy efficiency
ASLIHAN ULA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KOÇLAR ORAL
- Emlak Bankası: A formative actor in Turkish housing history
Türkiye konut tarihinde belirleyici bir aktör olarak Emlak Bankası
ZEYNEP ERDEVECİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MURAT GÜL
- Urban acupuncture as a strategic method to improve cities in terms of blue-green infrastructure
Mavi-yeşil altyapı açısından şehirleri iyileştirmek için stratejik bir yöntem olarak kentsel akupunktur
RÜMEYSA KONUK AL
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELİH BOZKURT