Geri Dön

Meriç Deltası'nda bazı çevre kirleticilerin çeşitli ortam ve organizmalarda birikimi ve sazan (Cyprinus carpio, L., 1758) balıklarındaki toksik etkilerinin histopatolojik ve biyokimyasal yönden araştırılması

Accumulation of some environmental pollutants in various environments and organisms in Meriç Delta and hstopathological and biochemical investigation of their toxic effects on Cyrinus carpio, L., 1758

  1. Tez No: 155458
  2. Yazar: BELDA ERKMEN
  3. Danışmanlar: PROF.DR. DÜRDANE KOLANKAYA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Biyoloji, Biology
  6. Anahtar Kelimeler: Meriç Deltası, Cyprinus carpio (Sazan), EROD aktivitesi, organokloriu pestisitler, ağır metaller, Meriç delta, Cyprinus carpio, EROD activity, Organochlorine pesticides, heavy metals
  7. Yıl: 2004
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 158

Özet

MERİÇ DELTASI'NDA BAZI ÇEVRE KİRLETİCİLERİN ÇEŞİTLİ ORTAM VE ORGANİZMALARDA BİRİKİMİ VE SAZAN {CYPRINUS CARPIO, L, 1758) BALIKLARINDAKİ TOKSİK ETKİLERİNİN HİSTOPATOLOJİK VE BİYOKİMYASAL YÖNDEN ARAŞTIRILMASI Belda Erkmen Öz Bu çalışmada Meriç Deltası'ndaki bazı çevre kirleticilerin, ekosistemin abiyotik ve biyotik bileşenlerindeki birikimi saptanmış ve bu kirleticilerin sazan balıklarında neden olduğu toksik etkiler histopatolojik ve biyokimyasal yönden araştırılmıştır. Organokloriu pestisit analizleri sonucunda, suya göre sediment ve balık örneklerinde daha yüksek organokloriu pestisit kalıntısı tespit edilmiştir. Analizi yapılan pestisitlerin su, sediment ve balıklardaki dağılımı ve miktarları incelendiğinde; a ve (3-HCH, 4,4'-DDE, 4,4'- DDT ve (3-Endosülfan, Heptaklorepoksit ve Endrin keton'un en fazla bulunan organokloriu pestisitler olduğu saptanmıştır. Sadece su ve sediment örneklerinde ağır metal kalıntıları saptanmış, balık örneklerinde ise ölçülebilir düzeyde ağır metal kalıntısı bulunmamıştır. Mikrozomal EROD aktivitesi ölçüm sonuçları, Meriç Deltası'nda sazan balıklarının hepatik mikrozomal EROD aktivitelerinin çevresel kirleticiler tarafından kuvvetli bir şekilde indüklendiğini ortaya koymuştur. Immünohistokimyasal incelemelerde karaciğer dokusunda CYP 1A1 indüksiyonunun tespit edildiği hücre tipleri; karaciğer dokusunda hepatositler, safra kanalı epitel hücreleri ve damar endotel hücreleri, solungaç dokusunda ise sekonder lamellerde yer alan pillar hücreleridir. Histolojik incelemelerde ise, sazan balıklarının karaciğer dokularında mononükleer hücre infiltrasyonu, kanlanma, yağlı değişme, solungaç dokularında ise hiperplazi, lamellar birleşme ve çomak şeklinde lamel oluşumu gibi dejeneratif değişiklikler gözlenmiştir. Sonuç olarak, Meriç Deltası'nda kirletici unsurların özellikle Ergene Nehri'nin getirdiği sanayi atıklarına ve bölgede yapılan tarımsal aktivitelere bağlı olarak ortaya çıktığını ifade edebiliriz. Elde edilen enzim değerleri, saptanan organokloriu pestisitler ve ağır metaller gibi kirleticilerin yanında, PCB ve PAH sınıfı çeşitli kimyasal kirletici öğelerin de ekosistem üzerinde baskı oluşturabileceğini göstermektedir.

Özet (Çeviri)

ACCUMULATION OF SOME ENVIRONMENTAL POLLUTANTS IN VARIOUS ENVIRONMENTS AND ORGANISMS IN MERİÇ DELTA AND HISTOPATHOLOGICAL AND BIOCHEMICAL INVESTIGATION OF THEİR TOXIC EFFECTS ON CYPRINUS CARPIO, L, 1758 Belda Erkmen ABSTRACT In this work, the accumulation of some environmental pollutants was determined in tjie abiotic and biotic components of ecosystem and toxic effects resulted from these pollutants on Cyprinus carpio were investigated histopathologically and biochemically. According to the results of organochlorine pesticide analysis, organochlorine pesticide residues were determşned much more in sediment and fish samples than water samples. In terms of distrubition and amount of pesticides analized in water, sediment and fishes, it was determined that a and p-HCH, 4,4-DDE, 4,4-DDT and p- Endosulphane, Heptachlorepoxide and endrine ketone were organochlorine pesticides found mostly. Heavy metal residues were determişned only in water and sediment samples, on the other hand heavy metal residue at a measurable level was not determined in fish samples. The results of microsomal EROD activity showed that hepatic microsomal EROD activities of Cyprinus carpio were induced strongly by the environmental pollutants in Meriç delta. According to immunohistochemical investigation, CYP 1A induction was observed in hepatocytes, biliary epithelial cells and vascular endothelium in liver tissue, whereas m gill tissue CYP 1A induction occurred in pillar cells located in secondary lamellae. In histopathologycal findings, degenerative formations such as, mononuclear cell infiltration, congestion and lipidosis in liver; hyperplasia, fused lamellae and clavate lamellae in gills were observed. As a result, we can say that pollutants elements in Meriç delta are appeared due to the industrial effluents which especially Ergene river brings and due to the agricultural activities done in this area. In addition to the obtained enzyme values, determined organochlorine pesticides and heavy metals, PCB and PAH class of various chemical pollutant elements can also make pressure on the ecosystem.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    671942

    Trakya Yarımadası'nda kışlayan su kuşlarının tür çeşitliliğinin ve popülasyon değişimlerinin araştırılması

    An investigation on species diversity and population changes of waterbirds wintering in Thrace Peninsula

    UMUT GÜNGÖR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEYNEL ARSLANGÜNDOĞDU

    DR. ARİF CEMAL ÖZSEMİR

  2. Tez No

    130975

    Meriç deltasının genotoksik potansiyelinin umu test sistemi ile Salmonella typhimurium TA1535/pSK1002, NM2009 ve NM3009 suşları kullanılarak araştırılması

    Investigation of genotoxic potential of Meriç delta with the umu test system by using Salmonella typhimurium TA1535/pSK1002, NM2009 and NM3009 strains

    SİNEM KAMBUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    BiyolojiHacettepe Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜBECCEL DURUSOY

  3. Tez No

    130924

    Meriç deltasının genotoksik potansiyelinin umu test sistemi ile Salmonella typhimurium TA1535/pSK1002, NM1011 ve NM3009 suşları kullanılarak araştırılması

    Investigation of genotoxic potential of Meriç delta with umu test system by using Salmonella typhimurium TA1535/pSK1002, NM1011 and NM3009 strains

    LEVENT ZORBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    BiyolojiHacettepe Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MÜBECCEL DURUSOY

  4. Tez No

    504290

    Sınır ötesi turizm deneyimi: Meriç deltası örneği

    Cross-border toursim experience: The case of Meric delta

    BENAN AKINCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    MimarlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERVER FUNDA KERESTECİOĞLU

  5. Tez No

    663050

    Gediz deltası kuş türlerinin ekoturizm potansiyeli

    Ecotourism potential of bird species in Gediz delta

    ALİ ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERİÇ KUMBAŞLI

Geri Dön