Anadolu'daki Türk kütüphaneleri (İstanbul dışındaki) (Anadolu Selçuklu Dönemi'nden Cumhuriyet Dönemi'ne kadar)
Turkhish libraries in Anatolia
- Tez No: 155503
- Danışmanlar: PROF.DR. BOZKURT ERSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 600
Özet
ÖZET Anadolu'da, İstanbul dışında, Anadolu Selçuklu Dönemi'nden Cumhuriyet' in ilanına kadar günümüze ulaşabilmiş, gerek bir yapının içinde gerek bir yapıya bitişik gerekse bağımsız olarak inşa edilmiş kütüphaneleri incelediğimiz çalışmamızda, 47 yerleşim merkezinde mevcut 69 yapı yer almaktadır. Bunlardan 25 'i bir yapının içinde yer alan kütüphaneler, 16'sı bir yapıya bitişik olarak inşa edilmiş kütüphaneler, 28'i ise herhangi bir yapıya organik bağı olmadan bağımsız olarak inşa edilmiş kütüphanelerdir. Kaynaklardan ve belgelerden sayıca daha çok olduğu tespit edilen kütüphanelerin büyük kısmı, yıkılarak günümüze ulaşamamıştır. Anadolu kütüphaneleri, genellikle, kare planlı, üstü bir kubbeyle örtülü kübik yapılardır. Bazen kare planlı mekanın önünde üç birimli bir revak, eyvan şeklinde bir ön mekan ya da dikdörtgen şekilli kapalı bir mekan bulunabilmektedir. Dikdörtgen ve çokgen planlı örnekler kare plana göre daha az kullanılmıştır. Çokgen planlı örneklerde daha çok sekizgen şema tercih edilmiştir. Kütüphane mimarisinde kitapların nemden korunması oldukça önemsenmiş, bu nedenle yapılar genellikle bir platform üzerinde inşa edilmiştir. Genellikle tek mekandan ibaret olan kütüphanelerde, okuma salonu ve kitap deposu olarak aynı mekan kullanılmıştır. Az sayıda örnekte kütüphane, birbirine bitişik iki mekandan meydana gelmektedir. Anadolu'da birbirine bitişik iki mekanlı bağımsız kütüphanelerin XIX. yüzyılda inşa edildikleri görülmektedir. Bu örneklerde öndeki büyük mekan okuma salonu, arkadaki daha küçük mekan kitap deposudur. Anadolu kütüphanelerinde süsleme olarak taş, tuğla, alçı, ahşap ve kalemisi süslemeler görülmekte bunlar da az sayıda örnekte sınırlı alanlarda karşımıza çıkmaktadır. Anadolu Kütüphaneleri'nin İstanbul Kütüphaneleri'ne göre daha küçük ve mütevazı, plan tipleri açısından pek fazla arayış ve çeşitlilik içermeyen küçük boyutlu yapılar olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRAKT In this study we examine the libraries in Anatolia outside of Istanbul dated from the Anatolian Seljuk Period to the foundation of the Turkish Republic. These libraries were constructed within buildings, attached to buildings, or as individual stand-alone structures. There are 69 library structures from 47 settlements. Twenty-five of these were within buildings, 16 were attached to buildings, and 28 were built as independent structures. Most of the libraries, some of which have not been recorded in sources, did not survive to the present time. Anatolian libraries usually have a square base, covered with a dome, and have cubic structures. Sometimes there are three-sided riwaqs, iwan shaped front space or rectangular shaped covered space in front of a square shaped structure. Rectangular and multi-sided shaped examples are used less than square shaped ones. In multi-sided shaped examples mostly octagonal ones were preferred. The library buildings were built on the platforms to prevent the books from becoming damp. Libraries usually had a single room reading room and book storage in the same space. In few examples libraries had two attached structures. The attached structures were built in the 19th century. In these examples, big front structures were used as a reading room, the rear room, which is smaller than the front one was used as a book storage facility. In Anatolian libraries rock, brick, plaster, wood, wall paintings were used as ornaments however there are few examples and on the limited structures. Anatolian libraries were smaller and more modest than libraries in Istanbul. Regarding their plans, they were small in size, not varied and ordinary.
Benzer Tezler
- Konya dışındaki müze ve kütüphanelerde bulunan Selçuklu ve Selçuklu üslubunu taşıyan cild kapakları (2 cilt)
Başlık çevirisi yok
AHMET SAİM ARITAN
Doktora
Türkçe
1992
Sanat TarihiSelçuk ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BEYHAN KARAMAĞARALI
- Tanzimat'tan Cumhuriyet'e İstanbul'da Latin Katolik yapıları
Latin Catholic buildings in Istanbul (From Tanzimat to Republican era)
SEZİM SEZER SEVİNÇ
Doktora
Türkçe
1997
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA GERMANER
- Kuruluştan Fatih devri sonuna kadar Arapça gramer (Sarf-Nahiv)'e dair eser yazan Osmanlı-Türk alimleri
Başlık çevirisi yok
MEHMET YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET SUBHİ FURAT
- Ignác Kúnos. Türk folklor araştırmalarında bir öncü
Başlık çevirisi yok
SZİLÁRD SZİLÁGYİ
Doktora
Türkçe
2007
BiyografiAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÖZDEMİR
- Türk tıbbı ve Türkiye'deki sağlık kurumları (1300-1839)
Başlık çevirisi yok
YAĞMUR SAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1992
Deontoloji ve Tıp TarihiHacettepe ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BAHAEDDİN YEDİYILDIZ