Geri Dön

1980-2000 dönemi ortaöğretim tarih ders kitapları ve dönemin tarihçilik anlayışı

The history text books and the historical undestandling between 1980 and 2000

  1. Tez No: 159192
  2. Yazar: BESİME ARZU GÜNGÖR
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. MUSTAFA AKSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2005
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 440

Özet

II ÖZET Bu araştırma, 1980-2000 döneminde; toplumsal hayatta etkili olan fikir akımlarının, kültürel değişmeler ve politik güçlerin lise tarih ders kitaplarına ne düzeyde etkisi olduğunu ya da böyle bir etkinin söz konusu olup olmadığını saptamak amacıyla yapılmıştır. Bu araştırmada, amaca ve konuya uygun olarak“hermenetik yöntem”(yorum bilgisi) kullanılmış ve tarih ders kitaplarının karşılaştırmalı bir şekilde tarihsel araştırması yapılmıştır. Lise tarih müfredat programı ve tarih ders kitaplarının içeriğinde yer alan konuların neler olduğu ve bütün bu konuların nasıl bir bakış açısıyla ele alındığı, tarih ders kitaplarının yazıldığı dönem koşullan ile birlikte incelenmiştir. Ayrıca, tarih ders kitaplarına eklenen ya da bu kitaplardan çıkarılan konuların olup olmadığının da değerlendirmesi yapılmıştır. İncelemesi yapılan 1980 döneminin öncesine dair çalışmalarda da bulunularak tarih ders kitapları bir bütünsellik içinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarına ait tarih ders kitaplarında ifadesini bulan“Türk Tarih Tezi”, son yılların tarih ders kitaplarında bütünüyle olmasa da kısmen etkisini yitirmiştir. 1980 sonrası tarih ders kitaplarının ise, genel olarak“Türk-İslam Sentezi”anlayışına uygun düştüğü söylenebilir. 1930'larm“siyasetçi-tarihçiler”olgusu, tarih ders kitaplarının siyasi bakış açısı olan kimselerce yazılması, 1980-2000 yıllarında farklı bir boyut kazanmıştır. Bu dönemde tarih ders kitapları, tarihsel çalışmaların içerisinde bulunan kimselerce yazılmıştır ancak; iktidar güçlerinin, tarih ders kitaplarının hazırlanması aşamasında etkisi de söz konusu olmuştur. Vatandaşlık eğitiminin bir parçası haline getirilen tarih ders kitapları ve tarih öğretimi, öğrencilere, bazı politik amaçlı düşünceleri benimsetme kaygısı taşımaktadır. Bu bağlamda; mensubu olduğu milletle gurur duyan bireyler yetiştirme amacına bağlı olarak, tarihsel başarı ve kahramanlıklar ön plana çıkarılmakta, olumsuzluklar ise tarihin saklanan yüzü olmaktadır. Tarih öğretimi; toplumun siyasal güçlerinin etkisi ve yönlendirmesi altında, kendi varlığını ve kendi disiplinine özgü değerleri koruma uğraşısı içerisinde bırakılmıştır. Tarih öğretiminin ve tarih ders kitaplarının yeni bir perspektifle ele alınması önemli bir toplumsal ihtiyaç olarak kendini göstermektedir. Besime Arzu Güngör

Özet (Çeviri)

Ill ABSTRACT This research had been done to identify the impact of ideas, cultural transactions and political changes that affected the social life between 1980 and 2000 on high school history text books. In this study, based on the subject and its purpose, hermeneutic method was used and history text books were compared and contrasted. The history curriculum and the content of history text books were examined by considering the author's approach on the subjects and period which the books were written. Also, it was evaluated whether any subject was added or substracted from the history text books. After that, the history text books before 1980 were investigated in order to evaulate history text books as a whole. We found that“Turkish History Thesis”affected the early editions of history text books of the Republic. Its meaning has been lost partially nowadays. It can be said that the history text books which were written after 1980 are consisted with“Turkish-Islamic Synthesis”. The books were written by people who had a political view and who had“politician-historian”in 1930s. This approach was changed between 1980 and 2000. In this term, the history text books were written by historians. However, the history text books and the historians were influenced by the political power. History text books and history teachings which became a part of citizenship education, bear some worries about adopting some political ideas to the students. At this point, to educate people who are proud of their nationality, historical success and heroism were placed jn front while the negative parts became the secret part of the history.“History teaching”was left under the guidelines and pressure of political power and became to protect its value and discipline hardly. It is important to reconsider history text books and history teaching in a new view. Rewriting the history text books is a need of society. Besime Arzu Güngör

Benzer Tezler

  1. 2000 sonrası yayınlanan tarihi romanlarda yakın tarihin ele alınışı ve eğitim

    Recent history discussions and education in the published novels since 2000

    SERPİL KÖSEOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül Üniversitesi

    Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZLEM FEDAİ

  2. Cumhuriyet Dönemi din öğretimi program anlayışları

    The understandings of religious education curriculum in Republican area

    TUGRUL YÜRÜK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DinAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RECAİ DOĞAN

  3. Türkiye' de eğitimle ilgili süreli yayınlara yansıyan öğretmen sorunları (1970?2000 yılları arası)

    Teachers problems that reflects to jounrnals of education in Turkey (1970-2000)

    ŞEBNEM MARAŞLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAHYA AKYÜZ

  4. Ortaöğretim felsefe ders kitaplarına yönelik karşılaştırmalı bir inceleme (1980-2024)

    A comparative study of secondary education philosophy textbooks (1980-2024)

    SEMRA BİLGİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LOKMAN ÇİLİNGİR

  5. Türkiye'de kamu eğitim yatırım harcamalarının çözümlenmesi

    Analysis of public education investment expenditures in Turkey

    ARSLAN BAYRAM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KASIM KARAKÜTÜK