Kadı Iyâz ve Şifâ adlı eserinde peygamber tasavvuru
Qâdî İyad and the imagination of prophet in his work al-Shifâ
- Tez No: 159701
- Danışmanlar: PROF.DR. KÂMİL ÇAKIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hadis Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 255
Özet
ÖZET Kadı Iyaz ve Şifâ Adlı Eserinde Peygamber Tasavvuru Doktora Tezi, Danışman: Prof. Dr. Kâmil ÇAKIN, Ankara - 2005, sayfa: XH+242. Kadı Iyâz 476-544/1083-1149 tarihleri arasında Mağrib ve Endülüs'te hayatını geçirmiş, fikıh, hadis, tarih, edebiyat gibi branşlarda eser kaleme almış velûd bir İslâm alimidir. Öyle ki o,“Iyâz olmasaydı, Mağrib 'in adı anılmazdı”dedirtecek bir seviyeye ulaşmıştır halk gözünde. Onu hem kendi döneminde hem de sonrasındaki yıllar ve hatta asırlar içerisinde öne çıkartan, sürekli gündemde tutan ise, hiç şüphe yok ki Hz. Peygamber' in kadr-u kıymetini ortaya koymak maksadıyla kaleme aldığı Şifâ adlı eseri olmuştur. Kanaatimizce asırlar boyu üzerine yapılmış onlarca çalışmanın yanı sıra, evlerde belâ ve musibetlerden muhafaza maksadıyla muhafazası, üzerine yemin edilmesi, devlet eliyle kıraatine vazifelendirmelerin yapılması, gönüllere ve bedenî rahatsızlıklara şifa olduğu inancı, Şifâ' mn ne derece Müslüman halkın inanç dünyasına hakim olduğunun en net delilleridir. Ayrıca Şifâ, Kadı Iyâz'ın Murâbıtlar Devleti'nde kadılık görevini deruhte ettiği esnada halka tedriste bulunduğu eseri olması itibariyle de dikkat-i câlibdir. Zira döneminde hakim olan fakih otoritesi dikkate alındığında, tedris ettiği eserinin hem kadı olarak kendisinin hem de bağlı bulunduğu siyâsî erkin zihniyetini ortaya koyması itibariyle önemi hâizdir. Asırlar boyu Müslüman halkın Allah Rasûlü tasavvurunun şekillenmesinde etkin rol oynayan eserlerin başında gelen Şifâ'âa. Kadı Iyâz'ın, devrinin karışıklıklarını ve ahlâkî bozulmuşluğunu da dikkate almış olsa gerek ki, Hz. Peygamber' e muhabbet kasdıyla gönülleri harekete geçirmek sadedinde mu'cize olgusuna ısrarla vurgu yapmış olduğunu görüyoruz. Yine bu amaçla, hurafe ve uydurma rivayetlerin yam sıra akl-ı selimin kabul edemeyeceği zorlama te'villere dahi başvurduğu gözlenmektedir. Kısacası, onun Şifâ adlı eserinin sahih bir Peygamber tasavvuru sunmaktan oldukça uzak olduğu kanaatindeyiz. 215
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Qâdî Iyad and the Imagination of Prophet in his Work al-Shifâ Ph. D. Thesis, Supervisor: Prof. Dr. Kâmil Çakın, Ankara - 2005, Pages: XH+242. Qâdî Iyad is a prolific Muslim scholar who lived between 476-544/1083-1 149 in Maghrib and al-Andalus and composed a number of works in fiqh, hadith, history and literature. He was put by people into so high a position that the saying“Unless if Iyad had not been, the name of Maghrib would not have been mentioned ”became a proverb. What distinguished and actaulized him both in his own time and subdequent periods, even ages was undoubtedly his work al-Shifâ he composed to show the value of prophet. In addition to the dozens of works done upon it, its being kept in the house to save from troubles and tribulations, being sworn on it, offical assignment to recite it, the belief that it was a remedy for hearts and bodily deceases were the most distinctive witnesses showing to what extent al-Shifâ was predominance on the beliefs of Muslims. Besides, it is also worth mentioning that, when Qadi Iyad held the office of judge in the Almoravids, the people was taught al-Shifâ. Because, if the then dominant judical authority is taken into consideration, the work which he taught is important with regard to showing both his own mentality and political power's. We see that Qadi Iyad in al-Shifâ, one of prominent works playing an important role in the shaping of Muslim imagination of prophet, probably owing to the turbulences of his time and moral corruption, persistently laid stress upon the phenomenon of miracle to evoke love of prophet in the hearts. It is also seen that for the same pupose he made the extravagant interpretations that the common sense can not accept, as well as the superstitions and fabricated accounts. In short, we are of opinion that his work al-Shifa is quite useless to introduce a sound imagination of prophet. 216
Benzer Tezler
- Kâdî İyâz'ın Kitâbü'ş-Şifâ adlı eseri ve Osmanlı'da şifâhânlık geleneği
Kitab Ash-Shifa of Qadi Iyad and Shifahânizm tradition at Ottoman
AHMET YILMAZ
Doktora
Türkçe
2015
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET EFENDİOĞLU
- Şeyhülislâm Ebûishakzâde İshak Efendi'nin 'el-İstişfâ fî Tercemeti'ş-Şifâ' adlı eseri (İnceleme-metin)
The work titled 'el-İstişfâ fî Tercemeti'ş-Şifâ' by Şeyhülislam Ebûishakzâde İshak Efendi (Review-text)
FAKİRULLAH YILDIZ
Doktora
Türkçe
2022
Tarihİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜNYAMİN AYÇİÇEĞİ
- Gümülcinevî Mehmed Efendi'nin Risâletü't-ta'rîf fî Tercemeti'l-Mevlidi'ş-Şerîf Adlı Eseri
Gümülcinevî Mehmed Efendi's work called as Risâletü't-Ta'rîf fî Tercemeti'l-Mevlidi'ş-Şerîf
MÜBERRA PEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KARATAŞ
- الأوامر والنواهي المتعلقة بذات النبي عليه الصلاة والسلام
Hz. Peygamber'in (S.A.V) şahsına ilişkin emirler ve nehiyler: Usûlî bir yaklaşım - The orders and prohibitions related to thecharacter of the Prophet himself PBUH.
ABDUL MALEK RASLAN
- Kᾱdî ῾Iyâz (Ö. 544/1149) ve el-İlmâ῾ ilâ Ma῾rifeti Usûli'r-Rivâye ve Takyîdi's-Semâ isimli eseri
Kᾱdî ῾Iyâz (d. 544/1149) and his work's named: al-İlmâ ilâ Ma῾rifa Usûl al-Riwâya wa Taqyîd al-Samâ
ALİ YÜCEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ERTÜRK
