H. 963 / M. 1556 tarihli Mufassol Tahrir Defterine göre Bozok Sancağı'nın ekonomik ve demografik yapısı
According to detailed Books of Records Dated 963 A. H. / 1556 A. D. the Bozok District's economic and demographic construction
- Tez No: 159757
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ETFAL ŞÜKRÜ BATMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Bu çalışmada H.963/M.1556 tarihli Mufassal Tahrir Defterine göre Bozok Sancağı'nın ekonomik ve demografik yapısını ele almaya çalıştık. Bozok bölgesi eski çağlardan beri insanların yoğun bir şekilde yerleştikleri bir yer olmuştur. XV. yüzyıldan önce bölge Moğollar tarafından da iskan edilmiştir. Bu arada Bozok önce Danişmendliler ve Selçuklular olmak üzere Eretna, Kadıburhaneddin ve Dulkadirli Beyliklerinin hakimiyetinde kalmıştır. 1520'lerde Osmanlı idaresi altına giren bölgeye Türkmenlerin gelerek yerleşim birimleri kurmaları, XV. yüzyıl ortalarına doğru bölgeye gelen ve ancak XVI. yüzyıl başlarından itibaren daimi yerleşim yerleri oluşturan Dulkadirli Türkmenlerin sayesinde mümkün olabilmiştir. Bölgedeki yer ve şahıs adlarına baktığımızda çoğunun Türkçe olduğu görülmektedir. Yerleşimler arasında Türk öncesi döneme ait kalıntı ve harabelerin yakınlarına kurulanları da bulunmaktadır. Bozok Sancağı'ndaki iskan sürecine baktığımızda devletin doğrudan bir müdehalesinin olmadığı ve iskan sürecinin kendiliğinden gerçekleştiği görülmektedir. Bölge halkının iktisadi etkinlikleri, iskan sürecinin zaman içerisindeki eğilimlere göre oluştuğu belirlenmektedir. Anadolu coğrafyasının hemen her yerinde olduğu gibi Bozok Sancağı'nda da Türkleşme ve iskan ekonomik, iktisadi ve demografik problemlerin neticesinde kendiliğinden ortaya çıkmıştır. Türklerin Anadolu'ya gelmesiyle birlikte Anadolu'nun etnik, kültürel, demografik ve ekonomik yapısında meydana gelen değişim ve etkileşimler sosyal, kültürel ve ekonomi tarihi açısından her dönemde önemli bir araştırma konusu olma özelliğini sürdürmektedir. Konuya bu açıdan yaklaşıldığında, Türkmen kabile ve cemaatlerin yoğun bir şekilde yerleştiği Orta Anadolu'nun dolayısıyla Bozok Sancağı'nın her zaman araştırmacıların dikkatini celbettiği bir araştırma sahası olduğu görülmektedir. Sancak halkının çoğunun Dulkadirlilere mensup kabile ve cemaatlerden olması ve birbirlerine akrabalık bağlarıyla bağlı olmaları sosyal ve ekonomik hayattın her yerinde devletin ve toplumun işini kolaylaştıran en önemli etkendir. Bölgedeki ekonomik ve sosyal hayatın Bozok Sancağı Kanunuyla belirlenen veya düzenlenen yönleri de elbette bulunmaktadır. Çok sayıda yerleşik ve daha az sayıda konar-göçer nüfusa sahip sancakta,yapılan tahrirler sonunda nüfus artış hızının sürekli yükseldiğigörülmektedir. Ancak halkın geçimlik ekonomisinde ve iktisadi faaliyetlerinde çok büyük değişikliklerin olduğu söylenemez. Türklerin Anadolu'ya geldiklerinde önceki sosyal ve ekonomik faaliyetlerine aynı şekilde burada da devam ettikleri görülmektedir. Bu çalışmamız sonucunda Bozok Sancağı'nın ekonomik ve demografik yapısının Anadolu'nun bir çok yöresiyle benzerlikler gösterdiği görülmüştür. Ayrıca bölgedeki iktisadi faaliyetler, halkın geçimlik durumu, vergilendirilmeleri, hangi kabile ve cemaate mensup olarak yaşadıkları ve nüfus miktarları gibi konular, bölgenin Osmanlı öncesindeki idari, siyasi ve demografik durumu, bölgenin XVI. yüzyılda Osmanlı teşkilatındaki yeri ve önemi, bölgede yaşadıklarını bildiğimiz Rum ve Ermenilerin buranın yerli halkları olup olmadıkları, değilse buraya nereden ve nasıl geldikleri gibi konular incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The Present study has covered the economic and demografic structure of the Bozok District of the Otoman Empire. Detailed Boks of Records dated 963 A.H/ 1556 A.D. have been carefully gone through in order to fulfil the task. Bozok region of Asia Minor has been a place for settlement for ages. Before the fifteenth century the area was inhabitad by the Mongols. Bozok was the under the reign of Danishmends and Seljuks first and by Erethna, Kadiburhaneddin and Dulkadirli Beglics later. The territory, which came under the Otoman rule in 1 520, began to be settled by Dulkadirs Turkomans who had settled in the area by mid-fefteen.th and early sixteenth centuries. A careful study of the of the names of places and people of this region revals the use of Turkish words. Among the settlements of Turkomans are there the ones which were established near the ruins and relic of a period earlier. A throug study of the process of settlement to the area which has been in question for inhabiting the land can be observed. It has also been noted 'that the economic activities of the settlers were formed in accordance with the tendencies of the settling procedure which took a certain period of time similarly in nearly every other part of Asia Minor, the satate of being Turkicized in Bozok District was independent the outcome of the problems of settlement and some economic and demographic issues. The alterations and reciprocal influences whic took place,jn the ethnic, culturel, demographic and economik body of the previous settlers of the Anatolia on the advent of Turks have strongly attracted the attention 'of /social, cultural and economic historians for along time. Central Anatolia, where Turkoman tribes and congregations densely settled, namely Bozok District is teherefore, an area in which researchers have been interested. The fact that most of the previous settlers were the members of the tribes and congregations of the Dulkadiris and that they had the ties of kingship facilitaled the operations of the state and the way of living of the inhabitants. The Laws of Bozok District were, of course, in effect in regulating social and economik life of the region- the population was composed of a. large number of permanent inhabitants and a small number of nomedic people and according records kept the rate increased continually. It is, hawever, hard to point out that the economic activities of the inhabitants and trials for subsistance were 133progressive. Turks (Turkomans) carried on their former social and economic activities in Anatolia on their advent. The present study has also revealed that. the economic and demographic structure bear similar characteristics with those of other regions such topics as economik procedures in the area, the livelihood of the inhabitants and the means of taxing. Such issues as which tribe or congregation the inhabitants belong to, the number of people inhabiting, the demographic, administrative and political state of the region and the importance of the area within the Otoman organization have been considered. The origins of Armenians and Roums who are believed to have been living in Asia Minor have been studied the answers to whether they were the native peoples of Asia Minor or not and from which part of the world the came, anld settled in the region have been given. 134
Benzer Tezler
- Salar Baba Oğuznamesi (inceleme-metin-tercüme-dizin)
The Oghuzname of Salar Baba (study-text-translation-index)
MEHMET GÜLER
- Freer Art Gallery 1946.12'ye kayıtlı Heft Evreng minyatürlerinin incelenmesi
Review of Heft Evreng miniatures registered in Freer Art Gallery 1946.12
AİŞE NALAN ÖZDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SABRİYE HİLAL ARPACIOĞLU
- Ebu'l-Hasan Harakani'nin hayatı ve tasavvuf ilmindeki yeri
The Life of Ebu'l Hasan Harakani and his position in the soufisme
AYFER ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
DinSelçuk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ŞERAFEDDİN GÖLCÜK
- Lansoprazol etken maddesine ait safsızlıkların ultra performanslı sıvı kromatografisi tekniği ile tayini ve tayin yönteminin analitik validasyonu
Determination of impurities of lansoprazole active substance with ultra performance liquid chromatography technique and analytical validation of determination method
MEHMET ÇALIKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eczacılık ve FarmakolojiGazi ÜniversitesiAnalitik Kimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. TEVFİK ORBEY
- 12-15 yaş erkek çocuklarda kalça eklemi asimetrisinin antropometrik olarak değerlendirilmesi
In Boys of 12-15 age group the anthropometric measurements of hip joint asymetry
SEMİH ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
MorfolojiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiAnatomi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NEDİM ÜNAL