Milli şef döneminde Babiali'nin varolma mücadelesi ve muhalif bakışın Bedii Faik'in yazılarından tahlili
The analysis of Bedii Faik's columns and the struggle of Babıali in the era of national chief
- Tez No: 159794
- Danışmanlar: DOÇ.DR. MURAT GÜVENİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
11 Kasım 1938 tarihinde İsmet İnönü'nün Cumhurbaşkanı seçilmesi ve“Milli Şef ilan edilmesiyle başlayan dönem 1950 seçimlerine kadar sürmüştür. 1938-1946 arasındaki yıllar 'Tek Partili Milli Şef Dönemi”, 1946-1950 arasındaki yıllar“Çok Partili Milli Şef Dönemi”dir. 1939 yılında 2.Dünya Savaşı'nın başlamasıyla birlikte iktisadi, siyasi ve sosyal alanda olağanüstü uygulamalara gidilmiş,“Milli Şef Dönemi”nin genel karakteristiği bu yıllarda şekillenmiştir. Siyasi hayata bakıldığında; sürekli değişen hükümetler ve kanunlarla bir deneme-yanılma politikası uygulandığı görülmektedir. Ancak bu dönemin en belirgin özelliği, savaşın da etkisiyle baskıcı icraatlara sık sık başvurulmuş olmasıdır. Tek parti, tek otorite yönetiminin, siyasal iktidarın meşruiyetini sağlayacak bir araç olarak gördüğü basın üzerindeki ağırlığı dönemin basınım bir varolma mücadelesinin eşiğine getirmiştir. Basın Kanunu 1938 yılında, cezai yaptırımları artırılarak değiştirilmiş, basın üzerindeki tüm yetkiler iktidara bağlı kuruluşlara verilmiştir. Bu durum, iktidara, basın üzerindeki keyfi tutumunu sürdüreceği olanaklar yaratmıştır. Ayrıca iktidar partisi içinde yer alan mebus gazetecilerin serbestliği sağlanırken, muhalif gazeteciler sık sık maddi, manevi yaptırımlarla karşı karşıya kalmıştır. Bedii Faik, bu dönemde Babıali'deki gazeteciler arasında İsmet İnönü'ye muhalif tavrıyla dikkat çekmektedir ve ilk muhalif yazıları yazan kişidir. Gazetecilik hayatına Son Saat Gazetesi'nde başlamış, Demirkırat, Tasvir, Tan, Milliyet ve Dünya Gazeteleri 'nde devam etmiştir. Bedii Faik'in 1946-1950 arası yazılan tahlil edildiğinde, hem dönemin portresi, hem de muhalefetin nedenleri açıkça görülebilmektedir. Yazılarda iktidar politikalarının yanlışlığına, basın kanununun antidemokratik yapışma, uygulamalardaki adaletsizliğe, örtülü sansüre ve demokrasi özlemine sıklıkla değinilmiştir. Ayrıca Bedii Faik, kendi dönemindeki yazarlardan üslup olarak da farklılaşmaktadır.“Milli Şef Dönemi Basım”, Cumhuriyetin ilan edildiği 1923 tarihinden bugüne kadar yaşanmış olan süreç içinde, baskıcı bir rejimin gölgesinde varolma mücadelesinin verildiği dönemin basını olarak görülmekte ve Bedii Faik, böyle bir rejimin içinde yükselen muhalefetin temsilcisi olma özelliği taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
The period starting with the election of İsmet İnönü as the president on 11 November 1938 who was also announced as“Milli Şef (National Chief) lasted until the elections in 1950. The years between 1938 and 1946 are called as ”the period of National Chief with one political party“ and the ones between 1946 and 1950 are ”the period of National Chief with multi political parties“. Starting with the World War II in 1939, extraordinary economical, political and social applications were to be implemented and the general characteristics of ”the period of National Chief were started to be formed. Regarding the political life, it is seen that there were continously changing governments and trial and error policy was implemented by laws. However, the most striking feature of this period is that oppressive activities were frequently performed with the effect of war. The oppression of the one-party-one-authority government on media which was seen as the medium by which the government could achieve its legitimacy brought the media at the stage of struggling to survive. The Act of Media was changed in 1938 by increasing punishments and all power on media was assigned to organisations loyal to the government. This situation created opportunities for the government to apply its desultory attitude. Moreover, journalists who were also members of the government are allowed to act freely, whereas opponent journalists were frequently introduced with physical and moral sanctions. Among journalists at Babıali, Bedii Faik was drawn attention with his opponent attitude towards İsmet İnönü in this period. He was the first journalist writing his opponent ideas. He started his career in journalism at Son Saat Gazzette, and continued at Demirkirat, Tasvir, Tan, Milliyet and Dünya Gazzettes. When his writings between 1946-1950 are examined, both the whole picture of this period and the reasons of his opponent ideas can be seen clearly. He generally focused on blunders of the government's policies, the anti-democratic structure of Media Act, injustice in applications, implicit cencorship and the strong desire for democracy. Furthermore, Bedii Faik had a different style from other writers of the same era. As a part of the period starting with the foundation of Turkish Republic in 1923 up to the present day,“the media of National Chief period”is seen as the media of a period when a struggle to survive under an oppressive regime was seen, and Bedii Faik is seen as the representative of arising opponent ideas in this kind of regime.
Benzer Tezler
- Milli şef döneminde Milliyetçilik hareketleri
Turkish movements in the time of National chief
CEMİL TOPAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
TarihYeditepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK
- Milli şef döneminde Trabzon
Trabzon in the national chief era
ADİL KALAYCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TarihYozgat Bozok ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMİGÜL ÇETİN
- Milli Şef Döneminde CHP'de mebusluk başvuruları ve siyasi kültür (1939-1950)
Applications for being deputy in CHP during the National Chief Era and political culture in Turkey (1939 – 1950)
YAĞIZ DEMİR
- Milli Şef döneminde devlet-köylü ve mülkiyet ilişkileri (1938-1950)
State, peasant and property relations in the period of National Chief
SEYİT DEMİR