Lise yöneticilerinin öğretmenlerle aralarındaki çatışmaları yönetme biçemleri
The conflict management styles of high school principals in working with teachers
- Tez No: 159996
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. YUSUF BADAVAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Ekonomisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 182
Özet
ÖZET Bu araştırmanın amacı; Ankara ili merkez ilçelerindeki lise yöneticilerinin öğretmenlerle aralarındaki çatışmaları yönetmede çatışma yönetimi biçemlerini (stillerini) ne derece kullandıkları konusunda yönetici ve öğretmen görüşlerini, bu görüşler arasında farklılık olup olmadığım, yönetici ve öğretmen görüşlerinin örgütsel ve bireysel değişkenlerden etkilenip etkilenmediklerini belirlemektir. Bu araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama aracı hazırlanırken Gümüşeli'nin Rahim'den çevirerek aktardığı ve alan yazında“The Rahim Organizational Conflict Inventory II”olarak bilinen araç ile Karip tarafından Holton'dan uyarlanan“ Çatışma Yönetimi Stratejileri Ölçeği ”nden yararlanılmakla birlikte, envanterde yer alan maddelerin tümüne yakını ya yeniden oluşturulmuş ya da değiştirilmiştir. Bu araştırmada çatışma yönetim biçemleri uzlaşma, kaçınma, uyma ve hükmetme olmak üzere dört kategoride ele alınmıştır. Anketin birinci bölümünde denek niteliklerine ilişkin kişisel bilgileri toplayacak sorular yer almıştır, ikinci bölümünde ise yönetici ve öğretmenler için ayrı ayrı olmak üzere okul yöneticilerinin kullandıkları çatışma yönetimi biçemlerini ve bunların hangi düzeyde kullandıklarım“her zaman”,“genellikle”,“ara sıra”,“çok nadir”,“hiçbir zaman”seçeneklerini içeren beşli Likert ölçeği üzerinde belirtebilecekleri maddeler yer almıştır. Anketin geçerlik ve güvenirlik testleri yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini 100 yönetici ve 341 öğretmen oluşturmuştur. Elde edilen veriler frekans, aritmetik ortalama, F- testi, t- testi, Kruskal-Wallis ve Tukey testi gibi istatistiksel teknikler kullanılarak çözümlenmiş ve yorumlanmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular aşağıdaki biçimde özetlenebilir. 1. Yöneticiler öğretmenlerle olan çatışmalarında çatışma yönetim biçemlerinden en çok 'uzlaşma' biçemini, en az ise, 'hükmetme' biçemini kullandıklarım ifade etmişlerdir. Yöneticiler 'uzlaşma' biçemine 'genellikle' düzeyinde başvurduklarım belirtirlerken, 'hükmetme' biçemine 'çok nadir' başvurduklarım ifade etmişlerdir. 2. Öğretmenler, yöneticilerinin çatışma yönetim biçemleri arasında en çok uzlaşma biçemini kullandıklarını belirtmişler ancak, bu biçeme yöneticilerden farklı olarak, yöneticilerinin 'ara sıra' düzeyinde başvurduklarım ifade etmişlerdir. 3. Öğretmenlerle yöneticiler, düzey farkı olmakla birlikte, yöneticilerin en fazla 'uzlaşma' biçemine başvurdukları konusunda hemfikirdirler.11 4. Diğer yandan, öğretmenlerle yöneticiler, yöneticilerin en az başvurdukları çatışma yönetimi biçemi konusunda hemfikir değildirler. Öğretmenlere göre yöneticiler, en az 'uyma' biçemine başvurmaktadırlar. Yöneticiler ise kendilerinin en az 'hükmetme' biçemine başvurduklarını ifade etmişlerdir. 5. Yönetici ve öğretmen görüşleri arasında; yöneticilerin 'hükmetme' ve 'kaçınma' biçemlerini kullanma düzeyleri konusunda istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Yöneticiler bu iki çatışma yönetimi biçemini de 'çok nadir' düzeyinde kullandıklarını belirtmişlerdir. Oysa, öğretmenler, yöneticilerin 'hükmetme' ve 'kaçınma' biçemlerine 'ara sıra' düzeyinde başvurdukları görüşündedirler. Araştırmada her iki grubun görüşleri; görev yaptıkları okuldaki öğretmen sayısı ve bu okulda çalıştıkları süre, cinsiyet, yaş, öğretmenlik kıdemi, yöneticilik kıdemi, öğrenim düzeyi ve branş gibi bağımsız değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğine de bakılmıştır. Buna göre; 1. Öğretmen sayısı bakımından“küçük”ölçekli okulların yöneticileri 'hükmetme' biçemini“orta”ve“büyük”ölçekli okulların yöneticilerine kıyasla daha çok kullandıklarmı belirtmişlerdir. Aradaki görüş farkı istatistiksel olarak anlamlıdır. 2. Öğretmenlerin görev yaptıkları okula göre görüşleri arasında“uzlaşma”ve“uyma”biçemlerinin kullanılma dereceleri konusunda istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur. Küçük ve büyük ölçekli okullardaki öğretmenler orta büyüklükteki okullardaki öğretmenlere göre yöneticilerinin bu biçemleri daha çok kullandıklarmı belirtmişlerdir. 3.“Yaş”,“kıdem”ve“okuldaki çalışma süresi”değişkenlerine göre; daha yaşlı, daha kıdemli ve okuldaki çalışma süresi daha fazla olan öğretmenlerin, yöneticilerin“kaçınma”biçemine diğerlerine göre daha çok başvurdukları görüşünde oldukları bulunmuştur. Grupların görüşleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark vardır. Araştırma bulguları ışığında; okul yöneticilerine ve öğretmenlere hizmet öncesinde ve hizmet içinde 'çatışma yönetimi' ağırlıklı eğitim verilmesi hususunda düzenlemeler yapılması ve yöneticilerin“kaçınma”davranışlarını azaltmak için öğretmenlerle görüşme günleri düzenlemeleri önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
Ill SUMMARY The aim of this study is to attempt to determine the views of high school (lycee) administrators and teachers about the degree of using some pre-determined conflict handling styles, namely cooperation, compromise, domination and avoidance, of administrators at their schools. The study is carried out at high schools situated in eight central districts of Ankara. The 'scanning' method is used in this research. A questionnaire developed by the researcher was administered to the sample of the study. The questionnaires consisted of two parts. The first part included in the questions related with the personal characteristics of the respondents. The second part included in an inventory composing of items to bring out the conflict handling styles of high school administrators. During the development of the inventory, 'The Rahim Organizational Conflict Inventory IP translated into Turkish by Gümüşeli and the 'Conflict Management Strategy Scale' adapted from Holton by Karip have broadly been utilized. A Five Point Likert Scale is used to determine the utilization frequency of each item by the administrators. The sequential points can be stated as 'always', 'generally', 'occasionally', 'rarely' and 'never'. The validity and reliability tests for the inventory were also carried out. The questionnaires were administered to a sample of 100 high school administrators and 341 high school teachers. The items included in the administrators' and teachers' inventory were identical. The data gathered from the study have been analyzed and interpreted through the statistical methods of arithmetical averages, frequency distributions, F-test, t-test, Kruskall-Wallis test and Tukey test. The findings of the study can be summarized as follows; 1. According to the administrators they applied the conflict handling styles of 'compromise' mostly while the 'domination' style was applied the least. Apart from that administrators stated that they applied the 'compromise' style at the level of 'generally' while they tended to apply the style 'domination' at the level of 'rarely'. 2. According to the teachers; although their administrators applied the conflict handling styles of 'compromise' mostly (as administrators themselves stated similarly), the administrators did this at the level of 'occasionally' (as opposed to their administrators).IV 3. Although there appeared a difference in level, the two groups were similarly stated that the administrators applied mostly the conflict handling styles of 'compromise'. 4. On the other hand, the findings revealed that the two groups had different views about the least used conflict handling style. The teachers stated that the least applied style was 'cooperation' by their administrators, while administrators themselves stated that they have applied 'domination' style the least. 5. The results also suggested that the teachers revealed views distant from the administrators with regard to the level of application of the styles 'domination' and 'avoidance' by the administrators. The. difference between the views was statistically significant. Although the administrators stated that they applied these two styles at the level of 'rarely', the teachers stated that the administrators applied these styles 'occasionally'. In addition, whether the views of the two groups have varied in terms of some of their personal characteristics such as age, sex, experience, education level and branch of the respondents and the size of the school were sought. The results were as follows; 1. It is found that the administrators working in relatively smaller size schools utilized the style 'domination' more frequently than the bigger ones. The difference between the views was statistically significant. 2. There also appeared a statistically significant difference in views of the teachers. The aged and experienced teachers stated that their administrators tended to apply the style of 'avoidance' more, compared to the views of the younger and less experienced ones. In the lights of the results of the study, it was recommended that the teachers and administrators must be given an opportunity to obtain some kind of pre-service and in- service education on 'conflict management' and administrators recommended to arrange meetings with their teachers more frequently to minimize the exhibition of 'avoidance' style.
Benzer Tezler
- Liselerde görevli yöneticilerin çatışma yönetimi stratejileriyle öğretmenlerin mobbing algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Bolu merkez lise örneği)
Examination of the relationship between the conflict management strategies of high school administrators and teachers' mobbing perceptions (Bolu central high school example)
ŞEYDA KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYGÜL OKTAY
- Lider öğretmenlerin okul kültürüne etkileri
Effects of leadi̇ng teachers on school culture
YAŞAR GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
- Örgütsel iletişimin çalışanların iş tatmini ve örgütsel vatandaşlık davranışları üzerine etkileri
The effects of organizational communication on job satisfaction and organizational citizenship behaviors of employees
BÜLENT AYDIN
- Okullarında yabancı uyruklu öğrencibulunan öğretmen ve yöneticilerinkarşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlaraçözüm önerileri
The problems teachers and administratorshaving with foreign students in their schools andsolution proposals
AHMET BAKİ KIZILTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimHarran ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÖZMUSUL
- Bilgisayar eğitimi veren halk eğitim merkezlerindeki uygulamaların değerlendirilmesi
The Assessment of computer implementations in the public education centers
GÜLEFER ARAS