Möglichkeiten und grenzen der sprechakttheorie zur analyse und interpretation von literarischen texten-am beispiel der werke von Bertolt Brecht-
Bertolt Brecht'in yapıtları örneğinde yazınsal metinlerin çözümlenmesi ve yorumlanmasında sözeylem kuramının olanak ve sınırları
- Tez No: 163792
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. ARMAĞAN ETHEMOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Dil, Davranış, Dil Felsefesi, Dilbilim, Sözeylem Kuramı, Sözedimleri, Yazınbilim, Yazınsal ve Tiyatral Çözümleme Yöntemleri, Analitik Felsefe, Bertolt Brecht, Epik Tiyatro, Yadırgatım, Speech, Act, Philosophy Of Language, Linguistics, Speech Acts Theory, Literature, The Literary And Theatrical Analysis Methods, Analytic Philosophy, Bertolt Brecht, Epic Theatre, Strangeness
- Yıl: 2006
- Dil: Almanca
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 320
Özet
IV ÖZET SAYDAM, Oktay, Bertolt Brecht'in Yapıtları Örneğinde Yazınsal Metinlerin Çözümlenmesi ve Yorumlanmasında Sözeylem Kuramı'nın Olanak ve Sınırlan - Doktora Tezi, Ankara 2006. Çalışmanın birinci ana bölümünde dil, eylem ve felsefenin karşılıklı ilişkisi sorunsallaştırılmıştır. Bu bölümde sözeylem kuramının kökleri ve budaklan, bir başka anlatımla sözeylem kuramının kuramsal ve edimsel boyutu, olası öbür düşünce, disiplin ve yöntemlerle birlikte irdelenmiştir. Çalışmanın yöntemi bu bölümde ayrıntılı olarak irdelenmiş ve sorunsallaştırılmıştır. İkinci ana bölümde ise hem yazarın sözde, ölümü', hem de,gerçek okurun keşfi' diye nitelenen sav ya da olgular ele alınmış, kabaca,yazın sistem ve,iletişim kavranılan, yazınsal metinlerin akılcı olarak temellendirilmesi, çözümlenmesi ve yorumlanması bakımından çözümlenmiştir. Burada, tiyatro metinlerinin ayrıcalıklı yeri, edebiyat içinde belirlenmeye çalışılmış ve sözeylem kuramının yorumlama edimini hangi yönleriyle içerdiği sorgulanmıştır. Üçüncü ve son ana bölümde önceki iki ana bölümde irdelenen kuramsal ve edimsel düşünceler ya da yöntemler Bertolt Brecht'in tüm taslağında aranmış, değerlemeye tabi tutulmuş ve ardından sözeylem kuramının uygulanabilirliğinin olanak ve sınırlan Bertolt Brecht'in sırasıyla“Carrar Ana'nın Silahları”, «Cesaret Ana ve Çocukları“ ve ”Galilei'nin Yaşamı“ adlı üç tiyatro oyununda sınanmıştır. Bu sınamada üç ayrı yola başvurulmuştur. Birinci çözümleme malzemesi sözeylem kuramı açısından, ancak iki dış 'başat soruyla' irdelenmiştir. Sözeylem kuramının dışında, oyun metinlerine yöneltilen sözkonusu iki başat sorunun amacı, yazar ve metnin amacı ile olası etkilerini kapsayıcı olarak saptayabilmektir. İkinci çözümleme malzemesi olan ”Cesaret Ana ve Çocuklan“ adlı yapıtın irdelenmesi dolaysız olarak salt sözeylem kuramına dayanmaktadır. Üçüncü çözümleme malzemesi olan ”Galilei'nin Yaşamı'"nda ise biraz daha özgür bir yol seçilmiş, sözeylem kuramının yöntem ve kavranılan örtük ve içkin olarak çözümlemeyi,diyesi yorumlamayı izlemiştir. Buradaki amacın, sözeylem kuramım yöntem olarak, iç boyutuyla sınamak, yöntemin doğrulanabilir ve yanlışlanabilir yönlerinin hangi ölçüde belirlenebilir olduğu belirtilmelidir.
Özet (Çeviri)
VI ABSTRACT SAYDAM, Oktay, The Possibilities and Limitations of the Speech Act Theory in the Analysis and Interpretation of Literary Texts with Reference to the Texts of Bertolt Brecht, Dissertation, Ankara 2006. The first part of this dissertation includes the opposing relation of speech, act and the philosophy. This part analyses the root of the theoretical and practical perspectives of the speech acts with the possible other minds, disciplines and methods. The method of the dissertation was discussed detailed in this part. In the second part we analyze the supposed 'death' of the author and 'the exploring of the real reader'. In rough we can say, that we should initiate the terms 'literature', 'system' and 'communication' with the rational interpretation and analysis of literature texts. We try here to determine the theatre texts within literature texts and discuss in which aspects the speech act theory has been included in literature text interpretation. In the third and last part, the theoretical and practical thoughts, that has been searched in previous parts, or the methods, has been looked for in the whole concept of Bertolt Brecht; they have been evaluated and afterwards the possibility and border of practicing the speech acts theory in the plays of Brechts“The Weapons Of Mother Carrar”,“Mother Courage And Her Children”and“The Life Of Galilei”have been examined. In this examination three different methods are used. The first analyzing material is discussed according to the speech acts theory but with two outer 'priority questions'. Beside the speech act theory, the aim of the two questions that are mentioned are supposed to include the possible effects with those of the author's and the text's aim. The second analyzing material,“The Weapons Of Mother Carrar”, is directly based on the speech act theory. In the third analyzing material,“The Life Of Galilei”, I chose a more 'free' method. The methods and the concepts of the speech act keep up and test the text in this way to verification and falsification the method.vıı.
Benzer Tezler
- Die Waldorf padagogik und die gegenwartige situation des fremdsprachenunterrichts der Waldorfschule
Waldorf pedagojisi ve Waldorf okullarında yabancı dil öğretimi
ORHAN DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Almanca
1999
Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN SALİHOĞLU
- Eğitsel oyunlar ve ilköğretim din kültürü ve ahlak bilgisi dersinde kullanımı
Başlık çevirisi yok
HALİSE KADER ZENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. CEMAL TOSUN
- Globalisierung, Lokalisierung und Medien: Sind glokale Medien Eine neue Chance für die lokalen Kulturen? Das Beispiel Roj-TV
Küreselleşme, Yerelleşme ve Medya: Küyerel Medya Yerel Kültürler için Yeni Bir Fırsat mı? Roj-TV örneği
ZEYNEP ZELAL DAĞ
Yüksek Lisans
Almanca
2005
İletişim BilimleriUniversität Wienİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. THOMAS BAUER
- Türkiye'deki yeraltı metal maden işletmelerinde optimum mekanizasyon derecesinin belirlenmesi ve Etibank Üçköprü Krom İşletmelerinde uygulama olanakları
Başlık çevirisi yok
MAHMUT SUAT DELİBALTA
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. SENAİ SALTOĞLU