Ergin norduz ve karakaş koçlarında spermatolojik özelliklerin döl verimine etkisi
The effect of spermatologic characteristics on fertility in adult norduz and karakaş rams
- Tez No: 168577
- Danışmanlar: PROF. DR. FIRAT CENGİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Döl verimi, Karakaş, korelasyon, Norduz, spermatolojik özellik, testis ölçüsü, vücut ölçüsü, Fertilitity, Karakaş, correlation, Norduz, spermatologic characteristics, testes size, body measurement
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Zootekni Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Bu çalışmanın amacı, Norduz ve Karakaş koçlarında spermatolojik özelliklerin incelenerek bu özelliklerin döl verimlerine etkilerini belirlemektir. Çalışmanın hayvan materyalini Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliği bünyesinde yetiştirilmekte olan Norduz ve Karakaş koyunları oluşturmuştur. Farklı yaşlarda 5 baş ergin Norduz ve 3 baş ergin Karakaş koçu (2-5 yaşlı) ve bu koçlardan alman spermalarla tohumlanan yine farklı yaşlarda (2-5 yaşlı) 83 baş Karakaş ve 85 baş Norduz koyunu olmak üzere toplam 176 baş materyal kullanılmıştır. Çalışmada koçlardan koç katımı öncesi spermatolojik özelliklerin belirlenmesi amacıyla Mayıs-Ağustos aylan arasında farklı zamanlarda ve Eylül ayında olmak üzere toplam 5 dönemde yapay vajen kullanılarak sperma toplanmıştır. Spermatolojik özellikler olarak sperma rengi, miktarı, pH'sı, kitle hareketi, motilite, yoğunluk, anormal spermatozoa oranı, ölü spermatoza oranlan belirlenmiştir. Koçların Mayıs ve Eylül aylarında vücut ölçüleri ve testis ölçüleri saptanmıştır. Kızgınlığı belirlenen koyunlar yapay tohumlanarak aşım ve kuzulama sonuçlarına göre döl verim ölçütlerinden: gebelik oranı, kısırlık oranı, kuzulama oranı, ikizlik oranı, koç altı koyun başına kuzu sayısı (KKBKS), doğuran koyun başına kuzu sayısı (DKBKS) ve gebelik üretkenliği belirlenmiştir. Bu özelliklerin koçlara, varyetelere, sperma alma zamanlarına ve günlerine göre değişimleri arasındaki farklar incelenmiştir. Ayrıca belirlenen özellikler arasındaki ilişkiler korelasyon analizi ile araştırılmıştır. Karakaş koçlarında sperma miktarı (mi), pH, motilite (%), kitle hareketi (1- 5), ölü spermatozoa oram (%), anormal spermatozoa oranı (%) ve sperma yoğunluğu (X109/ml) sırasıyla 1.19±0.05, 6.73±0.01, 87.27±0.68, 3.77±0.08, 5.03±0.39, 7.40±0.31 ve 1.58±0.05 olarak saptanırken, Norduz koçlarında aynı değerler sırasıyla, 1.02±0.04, 6.72±0.01, 88.62±0.56, 3.81±0.07, 5.99±0.33, 9.89±0.26 ve 1.74±0.04 olmuştur. Spermatolojik özellikler için Karakaş ve Norduz koçlarının sperma miktarı, ölü spermatozoa oranı, anormal spermatozoa oranı ve yoğunluktan arasındaki farkların önemli olduğu, ancak pH, motilite ve kitle hareketi farklarının önemsiz olduğu belirlenmiştir. Testis özellikleri Karakaş ve Norduzlarda Mayıs ve Eylül aylarında ölçülen ortalama değerler bakımından farklı bulunmuştur. Canlı ağırlık, vücut uzunluğu ve but çevresi dışında Karakaş ve Norduzların vücut özellikleri bakımından farklılık göstermediği belirlenmiştir. Döl verimi ölçütleri gebelik oranı (%), kısırlık oranı (%), kuzulama oranı (%), ikizlik oram (%), KAKBKS, DKBKS ve gebelik üretkenliğinin (kg) değerlerine ilişkin genel ortalamalar sırasıyla, 91.67, 8.33, 86.90, 26.59, 1.14, 1.24 ve 508.50, Karakaş'lar için aynı sırayla, 92.77, 7.23, 86.75, 21.83, 1.12, 1.20 ve492.54; Norduz'lar için ise, 90.59, 9.41, 87.06, 31.35, 1.16, 1.28 ve 517.71 olarak belirlenmiş olup gebelik üretkenliği, ikizlik oranı ve DKBKS dışında varyeteler arasında önemli bir farklılık saptanmamıştır. Spermatolojik özelliklerle döl verimleri arasında önemli ilişkilerin olduğu belirlenmiştir. Genel olarak anormal spermatozoa- kuzulama oranlan arasında negatif (-025), Karakaşlarda, yoğunlukla;gebelik oranı arasında (0.30), kuzulama oranı ile (0.36) pozitif, kısırlık oranı ile negatif (-0.30), anormal spermatozoa oranı ile kuzulama oranı arasında -0.25, orta düzeyli önemli korelasyonlar belirlenirken, Norduz'larda anormal spermatozoa oranı ile gebelik oranı arasında (-022) negatif yönlü ve kısırlık oranı ile de (022) pozitif; kitle hareketi -gebelik oranı arasında (0.24), kuzulama oranı arasında (0.23) pozitif ve kısırlık oram ile de (-023) negatif korelasyonlar belirlenmiştir. Sonuç olarak, Karakaş ve Norduz koçlarının spermatolojik özelliklerinin döl verimine etkilerinin araştırıldığı bu çalışmadaki bulguların normal sınırlar içerisinde olduğu, yerli ırklarımıza yakın değerlerde gerçekleştiği ve döl verimine etkisi olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of mis study was to determine the spermatologic characteristics of adult Norduz and Karakaş rams and effects of spermatologic charecteristics on fertilty. As animal materials total 176 animals which consist of 5 Norduz and 3 Karakaş rams at different ages Norduz sheep, 83 Karakaş, 85 Norduz sheeps from the ranch of Agricultural Faculty of YYU were used. To determine the spermatologic charecteristics prior to mating season, sperm was collected by artificial vagina at 5 periods of the time starting from May, August and September at different times. In addition to measuring body measurements and testis sizes in May and September, characteristics of sperm; color, volume, pH, mass activity, motility, density, ratio of abnormal sperm and ratio of dead sperm were determined. Sheep at ostrus were artificially inseminated and features of the rates of pregnancy, sterility, fertility, twinning, fecundity, litter size, gastation productivity (kg) were detected and, relations among these features were determined by correlation analysis. While semen volume (ml), pH, motility (%), mass activity (1-5), dead sperm (%), abnormal sperm (%) and sperm concentration (xl09/ml) in Karakaş rams were 1.19 ± 0.05, 6.73 ± 0.01, 87.27 ± 0.68, 3.77 ± 0.08, 5.03 ± 0.39, 7.40 ± 0.31 and 1.58 ± 0.05, the same parameters in Norduz sheep were 1.02 ± 0.04, 6.72 ±0.01, 88.62 ± 0.56, 3.81 ± 0.07, 5.99 ± 0.33, 9.89 ± 0.26 and 1.74 ± 0.04, respectively. Semen volume, dead sperm, abnormal sperm and sperm concentration were statistically significant whereas pH, mass activity, motility were statistically insignificant in Karakaş and Norduz varietes. Testes sizes were found insignificant in both Karakaş and Norduz sheep but averages of these traits were different for measuring in May and September. Except live weight, body longutivity and leg circumference other body features of varietes were indifferent. As a general mean of bom varietes, the values of rates of pregnancy (%), sterility (%), fertility (%), twinning (%), fecundity, litter size and gestation productivity (kg) were 91.67, 8.33, 86.90, 26.59, 1.14, 1.24, 508.50, respectively. Although those were for Karakaş 92.77, 7.23, 86.75, 21.83, 1.12, 1.20, 492.54, for Norduz were 90.59, 9.41, 87.06, 31.35, 1.16, 1.28, 517.71 respectively. No significant statistical evidences were obtained except for twinning, litter size and gestation productivity. Morsver, statistically significant relations were found between the spermatologic characteristics and the fertility. Based on the statistical analysis, the relationships between the rates of abnormal sperm and fertility (-025) and the relations between sperm concentration and pregnancy (0.30), sperm concentration and fertility (0.36) were with positive values whereas the rates of sperm concentration and sterility (-0.30), abnormal sperm and fertility (-0.25) were with negative values in Karakaş. On the other hand, the relations between abnormal sperm and pregnancy (-0.22), mass activity and sterility (-0.23) were with negative iiivalues, between those of abnormal sperm and sterility (0.22), mass activity and pregnancy (0.24), mass activity and fertility (0.23) were with positive values in Norduz. Correlation coefficients were found significant in both Karakaş and Norduz. In conclusion, data obtained from this research were in the normal limits and the closer to values of other native breeds.
Benzer Tezler
- Norduz koyunlarının döl ve süt verimleri ile büyüme-gelişme ve dışyapı özellikleri
Reproductive and milk yield with growth- development and morphological traits of Norduz Sheep
MEHMET BİNGÖL
- Biyometrik bir kimliklendirme yöntemi olarak retina görüntüleme teknolojisinin norduz koyunlarında değerlendirilmesi
Assessment of retinal recognition technology as a biometric identification method in norduz sheep
GÜNEY ALTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERDA KARAKUŞ
- Norduz koyunu urogenital sistem organlarının makroanatomisinin alkid resin metodu kullanılarak incelenmesi ve kadavrasının hazırlanması
Investigation of macro anatomy of the urogenital system organs of norduz sheep by using the method of alkyd resin and preparation of their cadavers
SELİM ÇINAROĞLU
Doktora
Türkçe
2012
AnatomiYüzüncü Yıl ÜniversitesiAnatomi (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN ARI
- İl eğitim hizmetleri merkezi faaliyetlerinin değerlendirilmesi
The evaluation of operations of the managership of center of province education services
TUGAY ARAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimSelçuk ÜniversitesiBilgisayar Sistemleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HALİL İBRAHİM YALIN
- Operanın tarih içindeki yeri ve önemi yurdumuzdaki opera devinimleri
The Role taken by the opera on the development in history of the opera in our country
ERGİN ÖZKAZANÇ