Zn-Al esaslı alaşımlarda yaşlandırma işlemlerinin faz dönüşümlerine etkileri
The effect of aging process on the phase transformation in the Zn-Al based alloys
- Tez No: 169354
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET KAPLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Metalurji Mühendisliği, Metallurgical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Zn-Al alaşımları, SEM, XRD, DTA, yaşlandırma, mikro yapı, faz diyagramları. X, Zn-Al alloys, SEM, XRD, DTA, aging, microstructure, phase diagrams. XI
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Metalurji Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 85
Özet
ÖZET Yüksek Lisans Tezi Zn-Al ESASLI ALAŞIMLARDA YAŞLANDIRMA İŞLEMLERİNİN FAZ DÖNÜŞÜMLERİNE ETKİLERİ Musa İLERİTÜRK Fırat Üniversitesi * Fen Bilimleri Enstitüsü Metalürji Eğitimi Anabilim Dalı 2005, Sayfa:74 Bu çalışmada değişik kimyasal bileşimlerde beş adet dörtlü ZnAlCuSi alaşımı kokil döküm yöntemiyle üretildikten sonra alaşımların içyapı ve mekanik özellikleri incelenmiştir. Bu alaşımlarda yaşlandırma işlemlerinin, silisyum ve bakır katkılarının faz dönüşümlerine, mikroyapı ve sertlik özelliklerine etkileri araştırılmıştır. Öncelikle numunelere 380 °C de çözelti ısıl işlemi uygulandıktan sonra sırasıyla 150 °C, 250 °C ve 350 °C sıcaklıklarda yaşlandırma işlemi yapılmışta-. Yapılan bu ısıl işlemlerden sonra alaşımlarda meydana gelen değişiklikleri belirlemek amacıyla Optik Mikroskop (OM), Scanning Elektron Microscopy (SEM), Electron Diffaction Shot (EDS), X-Ray Diffraction (XRD) ve Differential Thermal Analysis (DTA) araştırma ve analiz tekniklerinden yararlanıl mıştır. Burada dörtlü Zn-Al-Cu-Si dökülmüş alaşımının mikro yapısı alüminyumca zengin a dendiritleri, çinkoca zengin p fazı, bakırca zengin intermetalik fazlar ile silisyum parçacıkların dan oluştuğu tespit edilmiştir. Çalışmanın 1. Bölümünde Zn-Al esaslı alaşımlar ve bu alaşımların önemi geniş ve kapsamlı literatür araştırmaları ile verilmiş, materyal ve metot bölümünde Zn-Al esaslı alaşım elementlerinin özellikleri ile alaşım elementlerinin denge diyagramları, yaşlandırma işlemleri nin mikro yapısına ve mekanik özelliklerine etkilerine yer verilmiş, 3. Bölümde; deneysel çalış malar hakkında bilgi verilmiş ve ZnAlCuSi alaşımı deney malzemelerinin üretimi anlatılmıştır. 4. Bölümde deney sonuçlan ve bu sonuçların elde edilmesine neden olan alaşım elementleri ve yaşlandırma işlemlerinin etkileri araştırılmıştır. 5. Bölümde ise deney sonuçlarının bir değerlen dirmesi yapılarak bazı öneriler verilmiştir. DCSonuç olarak ZnAlCuSi alaşımlarından, ağırlıkça % 74.5 Zn, % 25.6 Al, % 1.1 Cu, % 1.4 Si kimyasal bileşimine sahip üç nolu numunenin artan yaşlandırma sıcaklığı ile sertliği artmıştır. Diğer numunelerin 150 °C de sertlikleri minimuma düşmüş, 250 °C de maksimuma çıktığı tespit edilmiştir. ZnAlCuSi alaşımlarının uygun çalışma sıcaklığının 250 °C olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Master Thesis THE EFFECT OF AGING PROCESS ON THE PHASE TRANSFORMATION IN THE Zn-Al BASED ALLOYS MusaÎLERİTÜRK Fırat University Institute of Natural Sciences Department of Metallurgical Education 2005, Page: 74 In this study, five quaternary zinc-aluminum-copper-silicon alloys with different chemical composition were produced by permanent mold casting. The additions of copper and silicon on the phase transformation, microstructure and hardness of alloys have been investigated. As first all samples were been heat treated at 380 °C to achieve a homogenization. After that the samples were aged at 150 °C, 250 °C and 350 °C. The samples were observed by optic microscopy (OM), scanning electron microscopy (SEM), electron diffraction shot (EDS), x-ray diffraction (XRD) and differential thermal analysis (DTA) techniques. In quaternary, ZnAlCuSi alloys an aluminum rich a phase, zinc rich p phase and copper rich e phase and unsolved Si particles were determinate. In the first chapter of this study, Zn-Al based alloys and their importance with comprehensive literature have been given. In chapter material and method, properties of Zn-Al based alloys, phase diagram of alloys, aging characteristic, the influence of aging on the physical and microstructure of aged alloys were been installed. In third chapter, the experimental results and the prepare of experiment samples have been explained. In fourth chapter, the experiment result, the effect of alloying elements and the aging processes on the results have been presented. In the fifth chapter, the result of the experiment and some suggestion were given. The sample number three which had 74.5 % Zn, 25.6 % Al, 1.1 % Cu, 1.4 % Si alloying elements shown at 250 °C the best hardness rate. The hardnesses of all samples were decreased at 150 °C.
Benzer Tezler
- Çinko-esaslı süperplastik alaşımların geliştirilmesi ve yapısal, mekanik ve titreşim sönümleme davranışlarının incelenmesi
Development of zinc-based superplastic alloys and investigation of structural, mechanical and damping behaviors
MUHAMMET DEMİRTAŞ
Doktora
Türkçe
2017
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GENÇAĞA PÜRÇEK
- Çinko-aliminyum esaslı alaşımlarda mukavemet araştırma yöntemlerinin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
M.ŞEBNEM ERDÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMEL SAVAŞKAN
- Cu bazlı şekil hafızalı metallerin üretimindeki alaşım miktarlarının faz dönüşüm sıcaklıklarına etkisi ve karakterizasyonu
Effects of alloying quantities in the production of Cu-based shape memory metals on the phase transformation temperatures and characterization
İSKENDER ÖZKUL
Doktora
Türkçe
2016
Makine MühendisliğiAksaray ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL ALDAŞ
- Bakır, silisyum veya nikel içeren Al-40Zn esaslı alaşımların yapısal, mekanik ve tribolojik özelliklerinin incelenmesi
An investigation of microstructural features and mechanical and tribological properties of Al-40Zn based alloys containing copper, silicon or nickel
YASİN ALEMDAĞ
Doktora
Türkçe
2007
Makine MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMEL SAVAŞKAN
- Basınçlı döküm yöntemi ile üretilen Zn-Al esaslı alaşımlarının mikroyapı ve mekanik özelliklerine alaşım elementlerinin etkisi
Effect of alloying elements on the microstructure and mechanical properties of pressure die cast zinc-aluminium based alloy
ALİ UĞUR
Doktora
Türkçe
2009
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT BAYDOĞAN