Yarı düzenli değişen yıldızların mutlak parlaklığı ve kinematiği
Absolute magnitudes and kinematics of semiregular variables
- Tez No: 169862
- Danışmanlar: PROF.DR. ZEKİ ASLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2003
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
ÖZET YARI DÜZENLİ DEĞİŞEN YILDIZLARIN MUTLAK PARLAKLIĞI VE KİNEMATİĞİ Cahit YEŞİLYAPRAK Doktora Tezi, Fizik Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Zeki ASLAN Aralık 2003, 205 sayfa Bu çalışmada, oksijence zengin, yani M tayf türünden ve ışınım gücü dev olan yan düzenli değişen (SR) yıldızların periyot - parlaklık ve periyot - renk bağıntıları, kütle kaybı ve zonklama özellikleri incelendi. Ayrıca kinematik özellikleri ve yaşlan tartışıldı. En iyi Hipparcos paralaksları kullanılarak, periyodu 20 günden uzun SR yıldızlarının ilk kez geniş bir dalgaboyu aralığında, periyot (P) - parlaklık (M) bağıntıları hesaplandı. Mx = a log P + b şeklindeki bağıntının eğimi a 'nın mavi - kırmızı ötesi arasında dalgaboyu X 'nın düzgün bir fonksiyonu olduğu ilk kez bulundu. Aynca periyot - renk ve periyot - ışınım değişimi genliği bağıntılarının farklı dalgaboylarında, farklı olduğu görüldü. Kırmızı ötesi renklerde görülen farklı periyot - renk dağılımlarının, SR yıldızlarının kütle kayıpları ile ilişkili olduğu görüldü ve kütle kaybı ile zonklama arasındaki ilişki tartışıldı. SR yıldızlarının periyot - yarıçap bağıntısı incelendi, zonklama kipleri hakkında bu bağıntının verdiği bilgi tartışıldı ve Mira yıldızlan ile karşılaştırıldı. Literatürde SR ve Mira yıldızlarının zonklama kipleri hakkında fikir birliği yoktur. Elde ettiğimiz hem K bandındaki periyot - parlaklık bağıntısı hem de periyot - yarıçap bağıntısı, uzun periyotlarda SR 'lerin Mira tipi yıldızlar gibi davrandığına ilişkin yargıyı ve SR 'lerin daha üst kipte zonkladığına ilişkin önerileri desteklemektedir. Eğer Miralar, kimi yazarların önerdiği gibi, 1. kipte zonkluyorlarsa SR '1er 2. ya da 3. kipte, hatta kısa periyotlarda daha üst kiplerde zonklamaktadırlar. SR yıldızlarının uzay hızlan hesaplandı ve hız dağılımları incelendi. Hesaplanan ortalama uzay hızlan ve hız dağılımı (elipsoidi), SR yıldızlarının ince disk nesneleri olduklarını ve kinematik olarak homojen bir grup olduklarını göstermektedir. Bu kinematik verilerden kinematik yaşlan da hesaplandı. Düzensiz değişen (L) ve Mira tipi değişen yıldızların yaşlarıda dikkate alınarak, SR yıldızlarının yaşlanmanın yaklaşık 7.5 - 9.0 Gyıl arasında olduğu görüldü. ANAHTAR KELİMELER: Yan düzenli değişen (SR) yıldızlar, Mutlak parlaklıklar, Periyot - parlaklık bağıntıları, Periyot - renk bağıntıları, Kütle kaybı, Zonklama, Kinematik, Uzay hareketi, Uzay ve hız dağılımları, Kinematik Yaş. JÜRİ : Prof. Dr. Zeki ASLAN (Danışman) Prof. Dr. Orhan GÖLBAŞI Prof. Dr. Varol KESKİN Prof. Dr. Zeynel TUNCA Prof. Dr. Nuri ÜNAL
Özet (Çeviri)
ABSTRACT ABSOLUTE MAGNITUDES AND KINEMATICS OF SEMIREGULAR VARIABLES Cahit YEŞİLYAPRAK Ph.D. in Physics Adviser: Prof. Dr. Zeki ASLAN December 2003, 205 pages In this work, the period - luminosity and the period - colour relations, the aspects of mass loss, the pulsational properties of the oxygen rich - M type - semiregular (SR) variable stars were studied. The kinematics of SR variables and their kinematical age were also discussed. Using the best Hipparcos parallaxes, the period - luminosity relations of SR variables with periods grater than 20 days were studied in several wavelength bands for the first time. It was found for the first time that the slope of the linear log P - Mj, relation is a reasonably smooth function of the wavelength. The different behaviour seen in the period - amplitude and period - colour relations at different bands and the implications of mass loss are discussed. The period - radius and the period - luminosity relations were studied in terms of the pulsational properties of SR variables and compared with Mira variables, which indicates that the long period SR variables behave similarly to Miras and that it is not possible to distinguish between pulsational modes of SRs and Miras, supporting the earlier findings in the literature. If the Miras are first harmonic pulsators, then SRs pulsate in the second or higher modes. The space velocites and velocity distributions of SR variables indicate that they are a reasonably homogeneous group and that they are similar to Galactic thin disk objects. Their kinematic ages are estimated to be between 7.5 and 9.0 Gyears. KEY WORDS: Semiregular (SR) variable stars, Abolute magnitudes, Period - luminosity relations, Period - colour relations, Mass loss, Pulsation, Kinematics, Space motions, Space and velocity distributions, Kinematic age. COMMITTE : Prof. Dr. Zeki ASLAN (Supervisor) Prof. Dr. Orhan GÖLBAŞI Prof. Dr. Varol KESKİN Prof. Dr. Zeynel TUNCA Prof. Dr. Nuri ÜNAL
Benzer Tezler
- Bazı değişen yıldızların çoklu periyot değişimlerinin incelenmesi
Investigation of multiple period changes of some variable stars
YASEMİN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Astronomi ve Uzay Bilimleriİnönü ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNCAY ÖZDEMİR
- Uzun dönemli yıldızların değişim tiplerinin incelenmesi
The study of variation type of long periodic stars
MEHTAP DÖNMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Astronomi ve Uzay Bilimleriİnönü ÜniversitesiKatıhal Fiziği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNCAY ÖZDEMİR
- Yarı düzenli SR) değişen yıldızlarda çoklu periyotlar
Multiple periods for semiregular (SR) variable stars
ELANUR DİKİCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Astronomi ve Uzay BilimleriAtatürk ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CAHİT YEŞİLYAPRAK
- SR ve Mira yıldızlarında renk bağıntıları
Colour relations for Mira and Semiregular (SR) type stars
YAVUZ GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Astronomi ve Uzay BilimleriAtatürk ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CAHİT YEŞİLYAPRAK
- İncesırt (Kırklareli-Demirköy) Cu-Mo cevherleşmesinin mineralojik ve petrografik özellikleri
Mineralogical and petrographical properties of the incesirt (Kırklareli-Demirkoy) Cu-Mo type deposits
HASAN AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Jeoloji MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYKUT GÜÇTEKİN