Geri Dön

Boğaz yerleşmelerinde değişen insan - çevre etkileşimi ve mahalle bağlılığı: Kuruçeşme örneği

Changing man - environment interactions and community attachment in the bosphorus settlements: Kuruçeşme case

  1. Tez No: 172223
  2. Yazar: SEVGİ TUĞÇE AKINCI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AHSEN ÖZSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2006
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 120

Özet

İnsan ve yaşadığı çevre arasında sürekli bir etkileşim vardır. Çevrenin fiziksel, sosyal ve kültürel özelliklerine göre farklı yerlerde farklı şekillerde ilişkiler meydana gelir. Çevre insanı etkilerken, kendisi de insanın istekleri doğrultusunda yeniden şekillenir. Hem fiziksel çevre, hem de sosyal katılım mahalle yaşamının oluşumuna ve yaşam çevreleri ile bağ kurulmasına olanak verir. Komşular ile toplumsal, kültürel bağlar paylaşılan yer, yani mahalle, kişinin 'kendi' kimliğinin uzantısı haline gelir. Bireyin mahalle bağlılığı insan ve çevre kaynaklı faktörlere bağlı olarak değişir. İstanbul, birçok imparatorluğun başkenti olarak, dünya tarihi içinde özgün bir yere sahiptir. İstanbul kent imgesi, dünya belleğinde deniz ile özdeşleşmiştir. Önce tabiat insanı çağırır. Sonra o çağrıya cevap veren insan tabiatı değiştirir, ona yeni bir değer katar, bazı hallerde bu karşılıklı teşvik o yere veya bölgeye insanlık tarihi içinde özel bir mevki kazandırır. Boğaziçi mekanı da; su ve toprak, insan ve tabiat arasındaki uyuşma açısından eşi benzeri olmayan bir yerleşmedir. Boğaziçi, genel çizgisiyle bir sayfiye yeri olarak gelişmiş, şehirle olan ulaşım ilişkisinin ve şüphesiz topografyanın da etkisiyle, yoğun bir şehirleşme sürecine tabi olamamıştır. Osmanlı döneminde, fetih öncesi köyler çevresinde gelişen kümeleşmeler dışında, sahil boyunca su çizgisini takip eden, sınırlı, lineer bir yerleşme karakterine sahiptir. Kuruçeşme mahallesi, İstanbul'a, Boğaziçi'ne ve kendine has özellikleri yansıtır. Mekanın zenginliğini keşfeden bireyler kolektif ait oluşu ve geçmişten bugüne kadar korunmuş ortak değerlerin varlığını kabul edip kamusal ait oluşu hissederler. Kuruçeşme, şehir merkezine yakınlığı, efsanevi güzellikteki doğal ve fiziksel özellikleri ve 'mahalle' karakteri ile bir cazibe ve çekim merkezidir. Bugün Kuruçeşme; farklı kültür din, dil, köken, yaş, ekonomik statü, eğitim ve kültürel geçmişe sahip insanlardan oluşan heterojen bir yerleşmedir. Kesin sınırlarla birbirinden ayrılmamış geleneksel konutlar, apartmanlar, lüks siteler ve restore edilmiş konutlar ile gecekondulardan oluşan karmaşık bir fiziksel dokuya sahiptir. Kuruçeşme'nin en önemli karakteristik özelliği fiziksel, sosyal ve kültürel çevreden açıkça okunan, farklı katmanları içinde barındırmasıdır. Bu çalışma; insan-çevre etkileşimi ve bu etkileşim boyutlarından mahalle bağlılığı kavramı üzerine yoğunlaşarak, fiziksel ve sosyal çevre özelliklerini ve bu özelliklerin mahalle bağlılığı ile arasındaki ilişkileri incelemeyi, farklı kullanıcı gruplarının mahalle bağlılıklarını, bu bağlılıklar arasındaki farklılıkları, zaman içindeki değişimlerini ve etkilendikleri faktörleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında; çevre, insan gereksinimleri, insan ve çevre etkileşimi incelenmiş, mahalle ve mahalle yaşamı kavramları üzerinde durulmuştur Yer bağlılığı ve mahalle bağlılığı kavramları derinlemesine analiz edilmiştir. Boğaziçi ile vıııilişkilendirilerek Kuruçeşme mahallesi geçmişle karşılaştırmalar yapılarak farklı yönlerden ele alınmıştır. Bu teorik çerçeve doğrultusunda, Kuruçeşme'de mahalle bağlılığını ortaya koymaya yönelik bir alan çalışması yapılmıştır. IX

Özet (Çeviri)

There is a continuous interaction between people and the places where they are living. Related with the physical, social and cultural features of place, there exist different types of relationships within diverse places. While affected by man, the environment is also reshaped with the person's demands. Both the built environment and the social involvement enable the community life and a bonding to be formed with the residential environments. People develop attachments to their neighborhoods, where they share familiar, communal or cultural bonds with their neighbors generating it to become the extension of the identity of 'self. The community attachment of the individual is influenced by human and environment originated factors. Istanbul, as the capital of many empires, is an unrivaled city that has long been identified with its unique waterway. First the nature calls people. Then, replying, people add new values to the nature by modifying it. There are cases in which this mutual encouragement contribute to that place resulting it to be significant in human history. The Bosphorus, such a place, is unique according to the harmony within water and earth, man and nature. The Bosphorus, at the beginning was used as a settlement only used in summers. Later on also, it could have no chance to become a densely used settlement, mostly because of the difficulties of transportation and its specific, hard topography. At the times of Ottomans, along whole coast, it was a bounded, linear settlement Kuruçeşme, a village on the Bosphorus, reflects the particular characteristics of both the Bosphorus and the city of Istanbul, and itself as well. The individuals enjoy the collective belonging by realizing the fertility of the place and the communal attachment by accepting the existence of shared values prolonging from the past. Its proximity to the city center, legendary, marvelous natural and physical features and the 'community1 character makes it to become an attraction and gravity point. Today, Kuruçeşme is a heterogeneous settlement, comprised of various cultures, religions, languages, origins, ages, economical status, education levels and cultural backgrounds. It has a complex physical texture comprised of the existing patterns of traditional houses, apartment blocks, luxurious apartment groups and squatter settlements with no clear distinctions. Accommodating different cultural and social layers is the most outstanding, discriminating feature of Kuruçeşme which can explicitly be read from physical, social and cultural environments. This study aims to investigate the concept of community attachment by concentrating on the man-environment interaction, to explore the physical and social environment characteristics and their relationships with the community attachment concept, to find out the levels of attachments among the different groups ofresidents, their differences and transformations in the course of time and the affecting factors. The study first deals with the concepts and processes of people and their relations with the environment, focusing and investigating the neighborhood, community life and the physical environment. Later, profoundly, the study reviews the research about the place and community attachment, concentrating on formation and maintenance processes, affecting factors, and inseparable, mutually defining qualities, types, dimensions and actors. Then linking with the Bosphorus, Kuruçeşme is explored in different aspects by comparing the case of today with the past. Consequently, in the scope of this theoretical frame, in order to depict the community attachment within the settlement a case study is conducted. XI

Benzer Tezler

  1. Tez No

    863487

    İstanbul Boğazı'nın görünmeyen zeminleri:Kayıp mekânların keşfi ve kamusal sanatla yeniden değerlendirilmesi

    The unsighted grounds of the İstanbul Bosphorus:The discovery of lost spaces and their re-evaluation with public art

    İLKAY DİLAN TAŞKİREÇ DURUP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU

  2. Tez No

    542778

    Gökçeada'nın kültürel peyzaj değerlerinin belirlenmesi ve korunmasına yönelik ilkeler

    Determination of cultural landscape values of Gokceada and principles for the conservation

    AYŞE CEREN GÜLER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR

  3. Tez No

    323957

    Üsküdar'ın vakıf eser kültür mirası ve korunması için öneriler

    Uskudar?s waqf cultural heritage and proposals for it?s conservation

    BETÜL GELENGÜL EKİMCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ZEYNEP AHUNBAY

  4. Tez No

    166750

    Boğaziçi iskelelerindeki işlevsel değişimin mekansal etkileri

    The spatial influences of the functional changes in the bosphorus piers

    EVREN MÜFTÜLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET OCAKÇI

  5. Tez No

    595990

    Amasya tekkeleri

    Dervish lodges of Amasya

    TOLGA AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Sanat TarihiBursa Uludağ Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DOĞAN YAVAŞ

    DOÇ. DR. EMİNE NAZA DÖNMEZ

Geri Dön