Işık ve renk kullanımının mekan algılamasına etkisi üzerine bir araştırma (Sultanahmet Meydanı örneği)
Use of light and colour and their impacts on the perception of space (A case study of Sultanahmet Square)
- Tez No: 176699
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SANEM ÇINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Bireylerin yaşamlarını sürdürebilmeleri, biyolojik, fizyolojik, psikolojik ve toplumsal ihtiyaçlarının karşılanması ile olağandır. Bireyin ihtiyaçlarının farkındalığı ancak algılama ile olabilmektedir. Duyu organları ile olan algılamada, hayatın her evresinde en çok kullanılan duyu, gözler sayesinde olan görmedir. Görme olayı beyinde görsel algı olarak şekillenmekte buna bağlı olarak bireyin içinde bulunduğu ortam veya bakış yönündeki nesnenin hissi olarak fark edilmesi sağlanmaktadır. İnsanı çevreleyen ortamlar bütünü olan mekânların yine görsel olarak algılanması da görmeyle olur. Birey tarafından mekânın algılanabilmesi için görsel algılamanın olması, görsel algılamanın olabilmesi için ise görme olayının olması gerekmektedir. Yeryüzüne aydınlık getiren ve bu sayede her şeyi görünebilir kılan tek olgu ışıktır. Işığın kendisi görünmez olsa bile yüzeylere çarparak renkler oluşturmakta böylelikle kendini ve çarptığı yüzeyleri görünür kılmaktadır. Mekânın görsel olarak algılanabilmesi için ışık ve renk olguları en belirleyici kavramlardır. Bu sayede mekânın tasarımcısı tarafından insanlara algılatılmasında, ışık ve renk kullanımı kavramı ortaya çıkmaktadır. Yapılan bu çalışmada, ışık ve renk kullanımının mekânın görsel algılanmasına etkileri incelenmiş ayrıca değişik ışık ve renk koşullarında insanlar üzerindeki algısal etkileri ortaya konması amaçlanmıştır. Söz konusu amaçlara ulaşılabilmesi için ışık, renk, mekân algılama ve birbirleri ile ilgili ilişkileri açıklanmış ve elde edilen bilgiler ışığında İstanbul kenti için büyük bir öneme sahip Sultanahmet Meydanı çalışma alanı seçilerek, konuyla ilgili irdelemeler yapılmıştır. Çalışma alanı olarak seçilen Sultanahmet Meydanı örneğinde, farklı mevsimlerde ve günün farklı saatlerinde bulunulmuş, bu zamanlarda ışık ve renk kullanımıyla ilgili arazi alımları yapılmış ve fotoğraflar çekilmiştir. Seçilen alana benzer dünyadan meydan örnekleri de ışık ve renk kullanımı açısından incelenmiş mekân algılama durumları açısından değerlendirmeler yapılmıştır. Bu örnekler çalışma alanı ile daha sonra karşılaştırılmıştır. Çalışma alanıyla ilgili güncel durum, tarihi perspektif, ulaşım durumu ve güncel sorunlar incelenmiştir. Daha sonra araştırma alanının da mekan algılaması için önemi büyük olan ışık, renk, yakın çevre, arka plan ilişkileri hakkında bilgiler toplanarak mekan algılama açısından irdeleme yapılmıştır. Konunun daha derinlemesine değerlendirilmesi için çalışma alanının yoğun kullanıcıları olan yerli halk ve turistlere ayrı iki anket yapılmıştır. Konu hakkında uzmanlarında görüşlerini almak için ilgili üniversite bölümü dâhilinde ayrıca bir uzman anketi yapılmıştır. Konuyla ilgili literatür araştırması, araştırma alanı olarak seçilen Sultanahmet meydanındaki arazi alımları, değerlendirmeler, anketler ve uzman görüşlerinin katkılarıyla, ışık ve renk kullanımının, mekanın görsel algılanmasını etkilediği anlaşılmış ayrıca ışık ve renk kullanımı algılamadaki önemi kadar, algılanan mekanın insanlardaki etkileriyle de kendini gösterdiği görülmüştür. Kentsel mekânı şekillendirecek tasarımcı için o mekânın insanlara algılatılması ve insanların algıladığı etkileri, ışık ve rengin koşullara uygun şekilde kullanılmasıyla olacaktır.
Özet (Çeviri)
It is ordinary that human being can continue their life with their biological, psychological and social requirements. People can be aware of their requirements by perception. Seeing action is the most useful sense that used every segments of life, done by sense organs. By seeing, visual perception is figured in brain so that people can perceive the space that rounded him or can see the object which is in his looking direction. The spaces that cover person can only be visually perceived by seeing action. Light is only thing that illuminate earth surface and makes everything visible. Light is invisible but when it crashes with surfaces, it forms color and makes itself visible. Light and color is the most important facts about visual perception of space so that for designers, use of color and light can be used to make people visually perceived the space. The aim of this study is, use of light and color and their impacts on the perception of space and also the perception effects of the use of light and color on people are searched in different conditions. To obtain these aims, light, color, perception of space and their relations are searched after that Sultanahmet Square (an important historical place of Istanbul city) is selected as a study area to scrutinize the subjects. In case study of Sultanahmet Square, in every season and different times in a day, area is photographed and some area environmental survey information is taken. Other examples of squares from world like Sultanahmet Square are searched to make matches about study. Sultanahmet Squares historical perspective, transportation and actual problems are also searched to make study stronger. After that information about light, color, nearby environment, back plan relations are obtained about square and used for scrutinizing about perception of space. To make study evaluation deeper, in case study, public surveys are made to native people and tourists who use the area after that to obtain ideas of specialists about study, another third survey is made in related university. It is found that, by literature searches on subjects, in case study in Sultanahmet Square and survey results show that there is really important relations between use of light and color with their impacts on the visual perception of space. It is seen that the space perception effects on people are alternated in different conditions. So that use of light and color in right conditions will make people perceive the space and the effects from space are obtained as it?s required by the designer who shaped the urban space.
Benzer Tezler
- Konut yaşama mekanlarında renk ve aydınlatma
Color and lighting in living room
ARZU ATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. YASEMİN SAYAR
- Mimaride renk olgusu-konut cephelerinde renk olgusu
Color in architecture-using color on house elevations
ARZU DALDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
MimarlıkDokuz Eylül ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİKMET GÖKMEN
- Kentsel tasarım rehberlerinin görsel algı bağlamında araştırılması
Investigation of urban design guidelines in the context of visual perception
İBRAHİM EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN ÇOLPAN ERKAN
- İç mekanda bitkiler ve plastik öğelerin tasarımında ışık ve renk
The use of light and color in interior plant and plastic element design
EMİNE ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ERTUĞRUL YAZGAN
- Alışveriş mekânlarında aydınlatma tasarımının kullanıcı algısı ve enerji verimliliği açılarından değerlendirilmesi
Evaluating lighting design in shopping areas according to users perception and energy efficency
MERVE AŞÇIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPİN KÖKNEL YENER