Dağıstan Derbent bölgesi Terekeme Türkleri' nin hayatı
The relions life of the Terekeme Turks living in the Derbent region of Dağıstan
- Tez No: 186313
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. CELALEDDİN ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Sosyolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Bu çalışma Dağıstan Derbent bölgesi Terekeme Türkleri'nin sosyal ve dinû hayatını dinsosyolojisinin metotları açısından incelemeyi amaçlayan bir alan araştırmasıdır. Bu çer-çevede çalışmanın sınırlarını Dağıstan Derbent bölgesinde yer alan Terekeme köylerioluşturmaktadır. Derbent bölgesindeki Terekeme Türkleri, bugün genel olarak Berekey,Velikent, Cemikent, Padar, Mamedkala, Deliçoban, Salik, Karadağlı, Tatlar veUluterekeme köylerinde toplanmış bulunmaktadırlar.Araştırmada yöntem olarak katılımlı gözlem ve mülakat tekniği kullanılmış olup, araş-tırma sahasında ilgili kişi ve kurumlarla irtibat kurulmaya, araştırma alanı ile ilgili bilgi-ler objektif bir şekilde toplanmaya çalışılmıştır. Öncelikli olarak Dağıstan ve Derbent'intarihsel gelişimi araştırılmış, sosyo-ekonomik ve kültürel yapı hakkında nitelikli verile-rin derlenmesi amaçlanmıştır. Tarihsel gelişiminde halkın dini duygularının güçlü olma-sı nedeniyle çok sayıda medrese ve camiler yapılmıştır. Ancak Sovyet hâkimiyeti dö-neminde bu eğitim kurumları devreden çıkarılmıştır. Bu süreçte dini hayat gerekli ku-rumsal ve resmi desteği alamadığı için, çok sınırlı ve yetersiz bilgi imkânları içindesürmüştür. 90'lı yıllarda Sovyetlerin yıkılmasıyla gelen dini özgürlük ve yeni oluşumlarönemli etkileşimleri ortaya çıkarmıştır. Dağıstan'ın yaşadığı bu farklı tarihsel ve top-lumsal değişme sosyal, kültür ve dini hayat üzerinde önemli etkiler bırakmıştır. Günü-müzde Dağıstan'da ve özellikle Terekeme Türkleri arasında dini yaşayış genel olaraksözlü kültüre dayanan bir halk dindarlığı formunda sürmektedir. Muhafazakârlık, büyü-sel, mistik ve törensel eylemler bu geleneksel dindarlık içinde temel karakteristiklerioluşturmaktadır. Öte yandan yeni dönemde camiler ve yeni dini eğitim kurumları dahaçok genç kuşağa hitap etmektedir. Ülkede yaşanan büyük ekonomik sıkıntılara rağmenher yıl binlerce Dağıstanlı hacca gitmektedir. Halkının %90 Müslüman olmakla birlikteçok farklı etnik topluluklardan oluşan ve bu nedenle çok kültürlü bir coğrafya olan Da-ğıstan'da sosyal, kültürel ve dini yaşayış ta oldukça renkli bir görünüm sergilemektedir.Bu yapı içinde küçük bir toplum oluşturan Derbent bölgesi Terekeme Türklerinin buçok farklı kültürlerle etkileşim içinde kendi özgün yanlarını korumakla birlikte bir deği-şim yaşadığı söylenebilir.
Özet (Çeviri)
Using the methods of Sociology of Religion, this survey is a fieldwork which aims tostudy the social and religious life of the Terekeme Turkish people living in the DagestanDerbent area. That?s why this survey is concerned with the Terekeme villages takingplace in the Dagestan Derbent area. Today, Terekeme Turkish people living in theDagestan Derbent area are in general gathered in the villages of Berekey, Velikent, Ce-mikent, Padar, Mamedkala, Deliçoban, Salik, Karadağlı, Tatlar and Uluterekeme.In this survey we used the observation and participation methods and tried to make con-tact with persons and institutions within the research area. We tried to gather data re-lated to the research area in an objective manner. First of all, we explored the historicaldevelopment of Dagestan and Derbent and aimed to collect data of high quality con-cerning the socio-economic structure of this region. Along the historical developmentthanks to the powerful feelings of the population a lot of madrasah was built. But duringthe Soviet domination period these educational institutions were closed. During thisperiod the religious life enable to obtain the necessary institutional an official supportcontinued to be alive through restricted and insufficient knowledge possibilities. Afterthe Soviet collapse in the 90?s the apparition of religious freedom and new formationscreated important influences. This different historical and social change undergone byDagestan deeply marked the social, cultural and religious life. Today the religious lifeof Dagestan and particularly the Terekeme Turkish people generally continue in popularreligion form which relies on an oral culture. Conservatism, the magic, mystic and ritualdeeds constitute the principal features of this traditional religiousness. In the other handthe mosques and the new religious education institutions are more addressed to theyoung generation. Despite the financial difficulties undergone by the country every yearthousands of Dagestan people are going on pilgrimage. Although 90% of the countrypopulation is Muslim, in Dagestan which is constituted with very different ethnic com-munities and is for this reason a multicultural region, the social, cultural and religiouslife seems to be very colorful. One can say that the Terekeme Turkish people of Derbentregion who constitute a small community in this structure despite preserving their origi-nal characteristics are undergone a transformation.
Benzer Tezler
- Halk dindarlığı üzerine bir din sosyolojisi araştırması: Derbent (Dağıstan) örneği
The popular religion in Derbent(Dağıstan): A socio-religious investigation
GÜLREYHAN NOVRUZOVA
Doktora
Türkçe
2012
DinErciyes ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELALEDDİN ÇELİK
- Yaşar Kalafat'ın Türk kültürüne ait çalışmaları
The works of Yaşar Kalafat about the Turkish culture
ORHAN ÇELTİKCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
TarihSüleyman Demirel ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ŞENOL KANTARCI
- Kafkasya'da Dağıstan'ın stratejik önemi
Strategic importance of Dagestan in Caucasia
GÖKMEN KILIÇOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Uluslararası İlişkilerGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüStrateji Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH AYNURAL
- Dağıstan ulemasının Osmanlı Devleti'ne göçü ve iskânı (1850-1917)
İmmigration and settlement of Dagestan ulema to Ottoman Empire (1850-1917)
MEHMET AKBEY