Karaca Mağarası'nın mikroklimatolojisi
Microclimatology of the Karaca Cavern
- Tez No: 186936
- Danışmanlar: PROF.DR. HAKAN YİĞİTBAŞIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 44
Özet
Araştırmayı 13-25 Temmuz 2005 tarihleri arasında Gümüşhane ili sınırları içerisindekiKaraca Mağarası'nda (40º 32' 39'' K, 39º 24' 10'' D) gerçekleştirdim. Çalışmanın amacı,mağara ikliminin karakteristik özelliklerini Karaca Mağarası özelinde aydınlatmaktı. Budoğrultuda mağara içerisinde sıcaklık, nisbi nem, hava akımı ve karbondioksit ölçümleriyapıldı.Karaca mağarası daha çok yatay doğrultuda gelişmiş, vadoz zonda bulunan kuru birmağaradır. Yaklaşık 1550 metrede bulunan mağara, volkanik seri içerisinde merceklerhalinde bulunan kireçtaşları içerisinde meydana gelmiştir.Mağara ve yakın çevresi, Karadeniz kıyı kuşağından yaklaşık 70 km. uzaklıkta ve yarı-kurak bir özelliktedir. Gümüşhane'nin yıllık sıcaklık ortalaması 9.5 ºC iken yıllık yağışortalaması 451,8 mm'dir.Karaca Mağarası 5 odadan oluşmuş statik bir mağaradır. Toplam alanı 1890 m2'dir.Mağaradan en uzak kısım IV. Odadır (100 m). Mağara kapısı hava akımını engelleyen biryapıdadır.Kayıtlar çok açık bir biçimde sıcaklığın serbest atmosferden mağaranın dip kısmına doğrudüştüğünü; buna karşın nisbi nem ve karbondioksit oranlarının yükseldiğini göstermiştir.Ayrıca mağara içerisinde hava akımı tespit edilememiştir. Günlük sıcaklık değişiminden enfazla etkilenen kısım mağaranın giriş kısmıdır (r=0,82). Bu bölgeden mağaranın dipkısmına doğru gidildikçe günlük sıcaklık değişimlerinin amplitüdü azalır ve sonundasıcaklık değerlerinin stabil olduğu IV. Odaya varılır (r=0,11). Buharlaşma oranının enfazla olduğu giriş kısmı, evaporatif kalsit oluşumu için en riskli alandır.Mağara içerisindeki karbondioksit oranları serbest atmosferden mağaranın dip kısmınadoğru artar. Maksimum oran (3150 ppm) IV. Odada tespit edilmiştir. Karaca mağarası'nınreferans planı (1990) ile günümüz koşullarını karşılaştırdığımda havuzların ya alanlarınındaraldığını ya da tamamıyla kuruduğunu tespit ettim. Yaklaşık 15 senede göllerin alanındagerçekleşen daralma 68 m2'dir. Karaca Mağarası bir düşük enerji seviyesi ortamıolduğundan ötürü ortam değişimi için büyük bir potansiyeldir. Bir örnek çalışmaniteliğinde olan bu araştırmada ele alınan mikroklimatik parametrelerin daha uzun sürede(yıllık-çok yıllık) değerlendirilerek bir mağara yönetim planının oluşturması mağaranıngeleceği açısından önemlidir.
Özet (Çeviri)
The main subject of this dissertation, named Microclimatology of Karaca Cavern, is to findout general microclimatological characteristics of Karaca Cavern including cavetemperature, relative humidity, air flow and carbon dioxide rates and their horizontallydistrubution inside the cave and their relationship with the outside.Karaca Cavern (40º 32? 39?? N, 39º 24? 10?? E) whose altitude is 1550 m is located intemperate zone. Gümüşhane is the province near the cave and its main annual temperatureis 9,5 ºC and main annual precipitation is 451,8 mm. Karaca Cavern has five chambers andonly one entrance. Total area of the cave is 1890 m2. The deepest part of the cave is-15,5m and the furthest point from the entrance is c. 100 m.During the investigation period (15-23 July 2005) some climatic parameters have beenrecorded across the cave either automatically or manually.The temperature data demonstrate that the main temperatures decrease from the outside torear gradually in contrast to relative humidity profiles. The daily maximum temperaturechanges in the cave occur in the entrance area whose range is 7,27 ºC and this rangedecreases with the distance. At the rear, daily temperature changes could not be detected.Air flow could not be detected across the cave due to the cave door.Carbon dioxide rates increase with distance inside the cave. There are three zones in thecave. In the first zone, temperature changes are very compatible with the outside (r=0,82)and temperature range is more than any other part of the cave. The second zone coversmore than half of the cave (I. Chamber, II. Chamber and III. Chamber). In this zone,temperature range and compatibility of the temperature changes with the outsidetemperature changes depress (r=0,74-0,47). The third zone is located in fourth chamber.I have compared the first plan of the cave with the current conditions and concluded thatthe total area of the ponds have been decreased c. 68 m2 since 1990 because of evaporation.Karaca Cavern is a low energy level environment. Because of the fact that the fall of asingle drop of water might be their most energetic event and the low energy caves have apotantial for degradation, it is necessary to make a cave management plan taking intoaccount the microclimatological parameters and their seasonal changes.
Benzer Tezler
- Karaca ve Çal Mağaraları'nda radon konsantrasyonu ve radyoaktivite seviyesinin belirlenmesi
Determination of the radon concentration and radioactivity levels in Karaca and Çal Caves
AYHAN KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Fizik ve Fizik MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiFizik Bölümü
PROF. DR. UĞUR ÇEVİK
- Yerel çekiciliklerin turizme kazandırılmasına yönelik yöre halkının tutumları: Çankırı Tuz mağarası örneği
For local appeals to tourism attitude of local people: Çankırı salt cave case
ERCAN KARAÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
TurizmGazi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAMAZAN PARS ŞAHBAZ
- Sarıveliler folklorü ve yörükleri
Sariveliler's folklor and nomads
HAYRİYE NUR YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Aydın Adnan Menderes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANER IŞIK
- Karaca Mağarası'nda (Gümüşhane) sürdürülebilir turizm
Sustai̇nable touri̇sm of Karaca Cave (Gümüşhane)
SİNEM AKDİK
- Esnek çalışma şartlarında psikolojik sözleşmeler ve kuşaklar arası farklılıklar üzerine fenomenolojik bir araştırma
Psychological contracts and generational differences in flexible working conditions: A phenomenological study
LEVENT BOZKURT