Geri Dön

Ebu Hayyan el- Endelusi'nin hayatı ve İrtişafu'd- Darab Min Lisani'l- Arab adlı eserinin tahlili

Life of Ebu Hayyan el- Endelusi and the inquiry of İrtişafu'd- Darab Min Lisani'l- Arab

  1. Tez No: 189293
  2. Yazar: CAFER TAYYAR DOYMAZ
  3. Danışmanlar: DR. ORHAN PARLAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Ebû Hayyân, Şevâhid, rtişâfu'd- Darab min Lisâni'l- `ArabCafer Tayyar DOYMAZ, ArabCafer Tayyar Doymaz
  7. Yıl: 2006
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 110

Özet

ÖZETEBÛ HAYYÂN EL- ENDELUSÎ'N N HAYATI ve RT ŞÂFU'D- DARAB M NL SÂN 'L- `ARAB ADLI ESER N N TAHLÎLslam'dan sonra gerçekleşen fetihler neticesinde slam coğrafyasının genişalanlara yayılması ve Arapların diğer farklı kültür ve medeniyetlerle sıkı diyaloglariçine girmeye başlamaları Arap dilinin zamanla bozulmasına sebep olmuştur.Ebu'l- Esved ed- Duelû (v. 67/686) ile başlayan ilk gramer çalışmaları çok kısabir zamanda hızlanmış, bunun neticesinde de Basra ve Kûfe dil ekolleri meydanagelmiştir. Şunu kabul etmek gerekir ki Arap dilinin gramerinin oluşmasında buekollerin çok büyük katkıları vardır.Çalışmamıza konu olan Ebû Hayyân el- Endelusû (v. 654/1256) hicrû yedinci asrınortalarında Endülüs'te dünyaya gelmiştir. Küçüklüğünden itibaren ilme çok büyük biriştiyak duyan Ebû Hayyân, her nerede bir ders halkası bulmuşsa o halkaya iştirâketmiştir.Biz bu çalışmamızda Ebû Hayyân`ın dilci yönünü göz önünde bulundurarakonun sarf ve nahve dâir kaleme almış olduğu, Arap dili için bir ansiklopedi niteliğindeolan rtişâfu'd- Darab min Lisâni'l- `Arab adlı eserini inceledik.Çalışmamız, giriş ve iki bölümden müteşekkildir.Çalışmamızın giriş bölümünde nahiv ilminin kuruluşunu ve bu ilmin ortayaçıkışındaki sâikleri ve bunun neticesinde kurulan nahiv ekollerinden kısaca bahsettik.Çalışmamızın birinci bölümünü ise Ebû Hayyân'ın hayatına tahsûs ettik. Bubağlamda onun doğumunu, çocukluk yıllarını, âilesini, ilim uğrunda yapmış olduğuseyahatleri ve dünya görüşünü konu edindik. Bunları araştırırken mümkün olduğuncailk kaynaklara inerek çalışmamızı zenginleştirmeyi amaçladık.Çalışmamızın ikinci bölümünde ise rtişâfu'd- Darab min Lisâni'l- `Arab adlıeseri inceledik. Öncelikle eserin çeşitli kaynaklarda küçük farklarla zikredilenisimlerine değindik. Ardından, eserin kaleme alınış sebebini ve eserin kaynaklarınıincelemeye tâbû tuttuk. Bunların yanı sıra Ebû Hayyân'ın el- rtişâf'taki metodundan,eserinde kullandığı şevâhidden bahsettik. Son olarak da el- rtişâf'ta ele alınan konularadeğindik ve eserin dünya kütüphanelerinde bulunan el yazmalarını konu edindik.

Özet (Çeviri)

ABSTRACTL FE OF EBÛ HAYYÂN EL- ENDELUSÎ AND THE NQU RY OF RT ŞÂFU?D- DARAB M NSÂN ?L- `ARABIslamic region has enlarged with new conquests and the Arabs have interacted withdifferent cultures and civilizations, and these have caused some danage in the Arabiclanguage in a period of time.The first grammer studies which have started with Ebu'l- Esved ed- Duelû (v.67/686) have gained momentum, and as a result Basra and Kûfe language schools have beenestablished. We should acknowledge that these schools have contributed a lot theconstitution of the grammer of the Arabic language.Ebû Hayyân el- Endelusû (v. 654/1256) was born in the middle of hicrû 7th century inEndulus. Ebû Hayyân, starting from his childhood, was wery keen to Islamic sciences, andhe used every opportunity to advance himself.In this study, consudering Ebû Hayyân as a linguist, his novel Irtişâfu'd- Darab minLisâni'l- Arab, which is about sarf and nahiv, is examined. This well - known novel isconsidered as an encyclopedia for the Arabic language.This study is comprised of an introduction and two chapters.In the introduction part; the establishment of nahiv science, the driving forcesbehind the birth of this science, and different nahiv schools have been examined.The first chapter is about Ebû Hayyân's life. His birth, childhood, family, thejourneys that he made for learning, and how he understood the world are the contents inthis chapter. While researching on these topics, we have tried to use the original sources toenrich this study.The secont chapter is devoted to the novel Irtişâfu'd- Darab min Lisâni'l- Arab.First, we examined how other sources have cited the title of this novel. Then, the reasonswhy this novel was written and the sources used are studied. Besides, the method of EbûHayyân in el- Irtişâf and the linguistic evidences that he used in his novel are also takingpart in this chapter. Lastly, we studied the contents of el- Irtişâf and manuscripts indifferent libraries all over the world.: Ebû Hayyân, in his novel evidences, Irtişâfu'd- Darab min Lisâni'l-

Benzer Tezler

  1. Ebu Hayyan el-Endelüsi'nin hayatı ve el-Bahru'l-Muhit isimli tefsirindeki metodu

    Başlık çevirisi yok

    MAHMUT KAFES

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    DinSelçuk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ABDÜLBAKİ TURAN

  2. Ebû Hayyân el-Endelusî'nin el-Mubdi' fi't-Tasrîf adlı eserinin sarf açısından incelenmesi

    Analysis of Abû Hayyân al-Andalusî's work named al-Mubdi' fi' al-Tasrîf in terms of morphology

    RECEP ÇİFTÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimMardin Artuklu Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET TEKİN

  3. Ebu Hayyan el-Endelusi ve et-Tedrib fi temsili Tahsili't-Takrib adlı eseri (Metin inceleme)

    The life of Abu Hayyan al-Andalusi and analysis of his work which is named as at-Tedrib fi temsili Tahsili't-Takrib

    TUĞBA ŞAHİNOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Batı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET YAVUZ

  4. Ebû Hayyân el-Endelusî'nin Menhecu's-Sâlik fi'l-Kelâm ʻalâ Elfiyeti İbn Mâlik adlı eserinde İbn Mâlik'e yapmış olduğu itirazlar

    Abû Hayyân al-Andalusî's objections to Ibn Mâlik in his Book Manhaj as-Sâlik fi'l-Kalam ʻala Alfiyyat Ibn Mâlik

    YAKUP ZİYAALP

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DilbilimErciyes Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KADİR KINAR

  5. Ebû Hayyân el-Endelûsî'nin el-Bahru'l-Muhît'inde kırâat olgusu

    Reci̇tati̇on case in Albahr Almuhit of Abu Hayyan

    İBRAHİM ULUDAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    DinUludağ Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REMZİ KAYA