Gaybet inancı ve Şiilik'teki yeri
The faith of ghaybah (occultation) and its role in the Shiism
- Tez No: 191456
- Danışmanlar: PROF.DR. HASAN ONAT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bibliyografya, Din, Tarih, Bibliography, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
234ÖZETHakyemez, Cemil, ?Gaybet İnancı ve Şiûlik'teki Yeri? Doktora Tezi, TezDanışmanı; Prof.Dr. Hasan Onat, V-233 s.?Gaybet İnancı ve Şiûlik'teki Yeri? isimli doktora tezimiz, giriş ve üç bölümdenoluşmaktadır. Giriş kısmında, takip ettiğimiz metod ve kullandığımız kaynaklar hakkındabirtakım değerlendirmeler yapılmıştır. Ardından, bu inancın temelini oluşturan ?gaybet?ve ?rec'a? terimleri ile bunların tarihsel süreç içerisinde kazandıkları anlamlar üzerindedurulmuştur.Birinci bölümde, gaybet düşüncesinin tarihi arkaplanı ve Müslümanlar arasındakiilk tezahürleri ele alınmıştır. Burada ilk olarak, gaybet inancının oluşumuna etki eden sosyo-kültürel, dinsel ve efsanevi faktörler incelenmiştir. Ardından Müslümanlar arasındaki ilkgaybet iddiaları gündeme getirilmiştir. Muhammed b. el-Hanefiyye'nin gaybeti iddiaları ilebaşlanılan birinci bölüm, Yahya b. Ömer'in gaybetinin çok yaygın olarak ileri sürüldüğüdönemle sona erdirilmiştir.Şia'da gaybet düşüncesiyle ilgili en önemli gelişme Onbirinci İmam Hasan el-Askerû'nin ölümüyle birlikte yaşanmıştır. Bu konuyu ele aldığımız ikinci bölümde, ilkolarak, Hasan el-Askerû öncesi siyasi durum özetlenmiş ve sonra da onun vefatının ardındanŞia içerisinde ortaya çıkan bölünmelere değinilmiştir. Bu tartışmaların diğer bir boyutunuoluşturan sefirlik (bablık) konusu da detaylı olarak incelenmiştir. İmâmiyye gaybet inancınageçmeden önce de, bu fikrin oluşumunda etkili olan ?Nevbahtû Ailesi? gibi bazı aile veşahıslar üzerinde durulmuştur.Üçüncü ve son bölüm ise, gaybet fikrinin İmâmiyye Şiasıyla birlikte tam bir inançesası haline gelmesine ayrılmıştır. Bu kısımda, ilk olarak, gaybetle ilgili yazılan kitaplarele alınmıştır. Daha sonra ise Onikinci İmam Muhammed Mehdû'nin gaybeti meselesinegirilmiştir. Burada gaybetin sebepleri, süresi, iki gaybet, gaybeti tabiatı, kelâmi temellerive Onikinci İmam'ın mehdûliği gibi konular en ayrıntılarına kadar işlenmiştir. On İki İmamŞiası'nın da ele alındığı bu bölümde, on iki imam, İmâmiyye ve İsnaaşeriyye gibi konu vekavramlar incelenmiştir. Son olarak da, bu düşüncenin Şia üzerinde etkisi ve İmâmiyyeŞiası'nın gelmiş olduğu son durum hakkında birtakım değerlendirmeler yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
235ABSTRACTOur thesis named ?The Belief of Ghayba (Occultation) and its Role in Shi?ism? isconsist of three parts. In the introduction part, some evolutions were made on the methodwe followed and on works we used. Then, the terms ?ghayba? and ?raj`at? (resurrection ofthe Prophet?s household) which form the foundation of this belief and meanings they get inthe historical process are dealth with.In the first part, historical backgraund of occultation thought and its firstappearings among the muslims were taken up. Here firstly, socio-cultural, religional andlegendary factors affecting the formatin of occultation belief were investigated. And then,the first occultation allegations among muslims were put on the agenda. And first partwhich is begun with Muhammad b. Al-Hanafiyya?s occultations allocations was endedwith the period in which Yahya b. Umar?s occultation thought is alleged pervasively.In the Shia the most important development concerned with occultation thoughtwas experienced with the death of eleventh imam Hasan al-Askari. In the second part inwhich we dealt with this issue, firstly political situation before Hasan al-Askari wasoutlined and then was touched to the seperations which appeared after his death amongShi?ites. Wikala (agency) issue which forms the other aspect of these discussions wasinvestigated elaborately. Before going through Imamite Shi?ite?s occultation belief, somefamilies and persons who made effect on the formation of this idea like Navbahti Familywere studied.Altough the third part is allocated to occultation idea?s transformation to acomplete faith together with Imamite Shi?ites. In this part firstly, books written onoccultation were investigated. And then, to the Muhammad Mahdi?s occultation issue wascome in. Here, issues such as causes of occultation, its duration, two occultations, thenature of occultation, its theological foundadions and massianism of twelfth imam wereinvestigated very elaborately. In this section where also Twelve Imam Shi?ites wereinvestigated, issues and concepts such as twelve imam, Imamiyyah and Ithna?ashariyyawere dealt with. Finally, some evoluations were made on this thought?s affect on Shi?iteand concerned with the last stuation to which Imamite Shi?ites reached.
Benzer Tezler
- Mağrip'te kelâm ilmi (Hicri I-VI. asırlar)
Theology in the Maghreb (I-VI centuries hijri)
ABDELHADI ENAGR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN ÖGE
- İmâmiyye Şîa'sında on iki imamın önemi
The importance of twelve imams in Imamiyya Shia
HACER FIRAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Dinİnönü ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KUBAT
- Nevruz Bayramı merasiminin Azerbaycan ve Türkiye'de icrası melo-poetik esaslarının hususiyetleri
The performance of the Nevruz Day ceremony in Azerbaijan and Turkey characteristics of melo-poethics principles
DAİMİ CENGİZ
Doktora
Türkçe
2005
Güzel SanatlarBaku Music Academy-Uzer HajibejovPROF. DR. GÜLNAZ ABDULLAHZADE
DOÇ. DR. MEHERREM QASIMLI
- Şiî-İmâmî gelenekte gaybet inancının temellendirilmesi
The justification of the belief in occultation in the Shi'i-İmamiyyah tradition
FEYZA DOĞRUYOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SÜLEYMAN AKKUŞ
- Şia'da nübüvvet ve imamet inancı
Prophethood and i̇mamate belief in the Shia
ŞEYMA KONCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN KARADENİZ