Geri Dön

Türkçe konuşan 7-12 yaş işitme engelli çocuklarda ünlü seslerin süre ve frekans özellikleri ile konuşma anlaşılırlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi

The relationship between frequency and duration characteristics of turkish vowels and speech intelligibility in turkish speaking 7-12 age hearing-impaired children

  1. Tez No: 195791
  2. Yazar: BETÜL ÖZSOY
  3. Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. MEHMET CEM GİRGİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Kulak Burun ve Boğaz, Education and Training, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
  6. Anahtar Kelimeler: işitme engeli, ünlü sesler, formant frekanslar, akustik analiz, konuşma anlaşılırlığı, hearing impairment, vowels, formant frequencies, acoustic analysis, speech intelligibility
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Dil ve Konuşma Terapistliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 72

Özet

Bu çalışmada Türkçe konuşan 7?12 yaş işitme engelli çocukların ürettikleri ünlü seslerin temel frekans (F0), formant frekanslar (F1, F2) ve süre özelliklerinin belirlenmesi; bu özelliklerin normal işiten yaşıtlarından farklılık gösterip göstermediğinin saptanması amaçlanmıştır. Ayrıca işitme engelli çocukların ünlü üretim özelliklerinin konuşma anlaşılırlığı ile bir ilişkisi olup olmadığının ortaya konması hedeflenmiştir. Bu amaçla çalışmaya 7?12 yaşları arasında 20 işiten (10 kız 10 erkek), 20 işitme engelli (10 kız 10 erkek) çocuk katılmıştır. Ünlü seslerin akustik analizi için fonetik çalışmalarda sıklıkla kullanılan Windows tabanlı PRAAT (Version 4.4.20) akustik analiz programından yararlanılmıştır. Çalışmanın sonucunda, işitme engelli çocuklar ile normal işiten yaşıtlarının tüm ünlü seslerin üretim süreleri açısından birbirinden anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği bulunmuştur. Bununla birlikte işiten ve işitme engelli katılımcılarda /o/ sesinin incelenen tüm özellikler bakımından anlamlı derecede farklılaştığı, /a/ sesinin üretiminde süre dışında yalnızca F2, /u/ sesinin üretiminde yalnızca F1, /ü/ sesinin üretiminde ise yalnızca F0 açısından anlamlı derecede farklılık olduğu saptanmıştır. /i/, /ı/, /ö/ seslerinde ise iki grup arasında süre dışında hiçbir özellik açısından anlamlı düzeyde bir farklılık olmadığı gözlenmiştir. İşitme engelli çocukların oluşturduğu grupta, kaynaştırmaya devam eden çocuklar ile işitme engelliler okuluna devam eden çocuklar arasındaki işitme kaybı farkı ve ünlü üretim özellikleri (F0, F1, F2 ve süre) istatistiksel olarak anlamlı değilken; bu iki grubun anlaşılırlık puanları istatistiksel olarak anlamlı ölçüde farklılık göstermiştir. Bulgular, işitme engelli çocukların konuşma anlaşılırlığını yordayan en önemli değişkenin işitme kaybı derecesi olduğunu; işitme kaybı derecesinin ünlü üretim süresi ile birlikte anlaşılırlığın %67'sini açıkladığını ortaya koymuştur. Çalışma, işitme engelli çocukların üretim özellikleri bakımından ünlü seslerin çoğunluğunda normal işiten yaşıtlarından farklılaştığını; özellikle ünlü üretim süresinin konuşma anlaşılırlığı açısından önemli bir değişken olduğunu göstermektedir.

Özet (Çeviri)

The aim of this study is to investigate the characteristics of vowels produced by Turkish speaking 7-12 age hearing-impaired children in terms of fundamental frequency (F0), formant frequencies (F1 and F2), and duration and whether or not these characteristics differ from the characteristics of their normal hearing coevals. The study also aims to display whether there exists a relationship between the characteristics of vowel production and their speech intelligibility in hearing-impaired children. For this purpose, 20 normal hearing (10 boys 10 girls) and 20 hearing-impaired (10 boys 10 girls) children between the ages of 7-12 have participated to the study. For the acoustic analysis of vowels, the Windows based PRAAT (Version 4.4.20) acoustic analysis software, which is frequently used in phonetic studies was utilized. The results suggest that the vowel durations of in hearing-impaired children differ significantly from their normal-hearing coevals. Nonetheless, the most significant difference between the participants was observed in /o/ vowel in each and every characteristics investigated. Except from duration, production of /a/ vowel showed significant difference in F2, production of /u/ vowel showed significant difference only in terms of F1, whereas /ü/ vowel only differed in F0. However, except from duration, no significant differences in the production of /i/, /ı/, /ö/ vowels were observed between the two groups . In the group consisted of hearing-impaired children, hearing loss difference and characteristics of vowel production (F0, F1, F2 and duration) among the children who were attending at an ordinary school with normal hearing children and a school for hearing-impaired children did not show statistically significant difference. Yet, the intelligibility points of these two groups showed statistically significant disparity. According to the findings, the level of hearing loss is the most fundamental variable that affects the speech intelligibility in hearing-impaired children. Together with duration of vowel production, level of hearing loss accounts for %67 of intelligibility. The study points out that, for the majority of vowels, the hearing-impaired children diverge from their normal-hearing coevals. Above all, it shows that the duration of vowel production is a highly important variable affecting speech intelligibility.

Benzer Tezler

  1. Rezonans bozukluklarının nazometrik değerlendirilmesi: 4-18 yaş aralığındaki bireyler için Türkçe norm çalışması

    Nasometrıc evaluatıon of resonance dısorders: a norm study wıth 4-18 years old Turkısh speakıng ındıvıduals

    ÖZLEM ÜNAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DilbilimAnadolu Üniversitesi

    Dil ve Konuşma Terapistliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CENGİZ ÇETİN

    PROF. DR. SEYHUN TOPBAŞ

  2. Preterm prematür membran rüptürü tanısını 22-28 hafta arasında alan gebelerde maternal, fetal ve bir yıllık neonatal sonuçlar

    Maternal, fetal, and one-year neonatal outcomes in pregnant women diagnosed with preterm premature rupture of membranes between 22 and 28 weeks of gestation

    İREM ŞAHİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Kadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERBİL ÇAKAR

  3. Hemifasiyal spazmlı hastalarda vestibüler sistemin değerlendirilmesi

    Evaluation of vestibular system in patient with hemifasial spasm

    ESRA TAŞKIRAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    NörolojiSüleyman Demirel Üniversitesi

    Nöroloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN RİFAT KOYUNCUOĞLU

  4. Türkiye'de 2015-2018 yılları arasında gerçekleştirilen bazı kitlesel toplanma etkinliklerindeki acil sağlık hizmetlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of emergency medical services performed in some mass gathering events in Turkey between the years 2015-2018

    HÜSEYİN KOÇAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Halk SağlığıBezm-i Alem Vakıf Üniversitesi

    Afet Tıbbı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM TUNCAY

  5. Turner Sendromu tanılı hastaların klinik ve demografik özelliklerinin retrospektif olarak incelenmesi

    Retrospective review of clinical and demographic characteristics of patients diagnosed with Turner Syndrome

    PINAR PRENCUVA AKYÜREK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYHAN ABACI