Domateste soğuk stresinin antioksidatif mekanizmalar yönünden araştırılması
Investigation of low temparature stress in tomato in respect to antioxidative mechanisms
- Tez No: 198069
- Danışmanlar: PROF. DR. RIFAT DERİCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Domates, düşük sıcaklık stresi, tolerans, antioksidatif enzimler veantioksidantlar, toksik O2 radikalleriI, Tomato, low temperature stress, tolerance, antioxidative enzymes andantioxidants, toxic O2 radicalsII
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Düşük sıcaklık stresi, bitkisel üretimi sınırlayan en önemli çevresel stres faktörlerindenbiridir. Özellikle sera koşullarında yetiştirilen domateslerde, düşük sıcaklık stresinden kaynaklananciddi boyutlarda verim düşüklüğü meydana gelmektedir. Bu tez çalışmasında 137 farklı domatesgenotipi taranarak, bunların soğuk etkinliği (düşük sıcaklıklardaki kuru madde verim kapasitesi)belirlenmiştir. Soğuk etkinliklerine göre seçilen duyarlı ve dayanıklı genotiplerde, uygulanan stresekarşı dayanıklılıkta, toksik O2 radikallerinin detoksifikasyonunu sağlayan antioksidan bileşiklerin veenzimlerin (antioksidatif savunma sistemlerinin) rolü araştırılmıştır.Screening denemelerinde düşük sıcaklık stresi 14 gün uygulanan domates genotiplerindeortalama soğuk etkinliği % 45.1, 9 gün uygulananlarda ise % 73,9 bulunmuştur. Uzun süreli düşüksıcaklık uygulamasına en çok aktive olan enzimin SOD olduğu (% 44 artış), bunu APaz (% 15 artış),GRaz (% 19 azalış) ve KATaz'ın (% 23 azalış) izlediği belirlenmiştir. Antioksidant bileşikler düşüksıcaklıkta önemli oranda artmıştır. Kontrol uygulamasına göre düşük sıcaklıkta çözünür SH-grupları1,8 kat artarken, düşük sıcaklık stresi öncesinde yapraktan H2O2 ve paraquat (PQ) uygulamasıylasırasıyla 2,3 ve 2,1 kat arttırılabildiği saptanmıştır.Deneme sonuçları düşük sıcaklığa bağlı fizyolojik değişimlerin bitkinin yaşlı ve gençyapraklarında farklı etkilerle ortaya çıktığını göstermektedir. Bitkinin yaşlı yapraklarında klorofilazalması soğuk etkinliği düşük genotiplerde daha fazla miktarlarda olmuştur. Oksidatif stres arttırıcı(OSA) maddelerin (PQ, H2O2, Salisilik asit (SA)) uygulamaları kuru madde verimine sadece genotipbazında etki yapmıştır. OSA bazı genotiplerde düşük sıcaklıktaki kuru madde kaybını arttırırkenbazılarında ise azaltmıştır. Düşük sıcaklıklarda kuru madde veriminin ve dolayısıyla soğuketkinliğinin yapraktan OSA uygulanması ile kısmen arttırılabildiği belirlenmiştir.Elde edilen sonuçlar, düşük sıcaklık stresine karşı dayanıklılıkta domates genotipleri arasındafaydalı olabilecek önemli bir varyasyonun bulunduğunu göstermektedir. Ancak soğuk etkinliğindekisöz konusu farkları açıklamada antioksidatif sistemlerin yetersiz kaldığı gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
Low temperature stress is a major environmental factor limiting plant productivity. Lowtemperature stress causes severe depressions in yield in greenhouse grown tomato. In this thesis study137 different tomato genotypes were screened for their efficiency to grow under low temperatures. Ingenotypes with contrasting efficiency under low temperature stress, the role of antioxidants andantioxidative enzymes in detoxification of toxic O2 radicals were evaluated.In screening experiments, average efficiency of the genotypes tested was 45.1, 9 % and 73.9% in 14 and 9-day-cold treated plants respectively. Under long term low temperature regime,activation of antioxidative enzymes were in the order of superoxide dizmutaze (44 % increase),ascorbate peroxidase (15 % increase), glutathione reduktase (19 % decrease) and catalase (23 %decrease). The levels of antioxidants were also significantly enhanced under low temperature stress.Concentration of buffer soluble SH-groups was induced by a factor of 1.8. Foliar application of stressenhancers H2O2 and paraquat (PQ) prior to low temperature treatment were also effective in inductionof SH-groups.There were significant differences in activation of antioxidative systems depending on theage of leaf tissue in all genotypes. Cold induced chlorophyll degradation was more pronounced in theold leaves of non-efficient plants. Oxidative stress inducers (OSI) were only effective in dry matterproduction of genotypes. Pre-OSI treatment resulted in induction or reduction in dry matterproduction under low temperature stress. It is suggested that OSI treatment before the onset of lowtemperature treatment may have some beneficial effect on the efficiency of some genotypes.Results obtained in this research have shown a significant and exploitable variation in coldtolerance of tomato genotypes. However changes in antioxidative systems under low temperatureregimes was not enough to explain the variations in efficiency.
Benzer Tezler
- Domateste hasat sonrası kitosan uygulamalarının soğuk depo ve raf ömrü süresince kalite özelliklerine etkisi
Chitosan coating for extending postharvest quality of tomatoes maintained at different storage temperatures
HAYRİYE FATMA KİBAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ZiraatSelçuk ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERHAN KÜÇÜKBASMACI SABIR
- Domates bitkisinde glisin betain uygulamasının soğuk toleransı ile ilgili genlerin belirimi üzerine etkileri
The effect of exogenous glycine betaine application on tomato plant under the effect of cold stress
TUĞBA KARABUDAK
- Cold tolerance related mi RNA expression patterns in cultivated and wild tomato genotypes
Bazı yabani ve kültür domates genotiplerinde soğuk toleransı ile ilgili miRNA ifade analizleri
HOUTAN VAFAEIFARD
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
ZiraatRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTohumluk Bilimi ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA İLBİ
DOÇ. DR. AYLİN KABAŞ
- Domates suyu üretim tekniği üzerine bir araştırma
A Research on the tomato juice processing
TÜLİN SEL
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Gıda MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN FENERCİOĞLU
- Akdeniz ikliminde akifer termal enerji depolaması ile seralarda ısıtma-soğutma potansiyelinin belirlenmesi
Determination of the potential on cooling and heating of a greenhouse with aquifer thermal energy storage in Mediterranean climate
BEKİR TURGUT
Doktora
Türkçe
2008
EnerjiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAZİYE BOZDAĞ